TGDF Subat Ayi Dis Ticaret Verilerini Açikladi

Türkiye Istatistik Kurumu’nun (TÜIK) Dis Ticaret Verileri temel alinarak hazirlanan Türkiye Gida ve Içecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Dijital Veri Paneli’ne göre, bu yilin ilk 2 ayinda tarim, gida ve içecek sektörü geçen yil ayni döneme göre yüzde 16,49 artisla 4,75milyar dolar ihracat ve yüzde 15,99 düsüsle 3,15 milyar dolar ithalat yapti. Ocak-Subat döneminde Dis Ticaret Dengesi 1,6 milyar dolar fazla verdi.

Özel Ticaret Sistemi (ÖTS) çerçevesinde yayinlanan Dis Ticaret Verileri’ne göre, yilin ilk 2 ayinda ihracat geçen yil ayni döneme kiyasla yüzde 16,49 artarken, ithalat ise yüzde 15,99 azaldi.

Subat 2024 itibariyla aylik temelde ise ihracat geçen yil ayni döneme kiyasla yüzde 22,14 artisla 2,33 milyar dolar olurken, ithalat ise geçen yil ayni döneme göre yüzde 15,17 azalarak 1,55 milyar dolar oldu.

Subat ayinda bugday ithalati yüzde 37, ham ayçiçegi yagi yüzde 41,3 ve soya fasulyesi ithalati yüzde 11,3 geriledi.

Yilin ilk 2 ayinda dis ticaret dengesi fazla verdi

Yilin ilk 2 ayinda tarim, gida ve içecek sektöründe Dis Ticaret Dengesi geçen yil ayni döneme yüzde 383.33 artisla 1,6 milyar dolar fazla verdi. Geçen yil Ocak-Subat döneminde Dis Ticaret Dengesi 33 milyon dolar fazla vermisti. Subat ayi itibariyla aylik bazda ise Dis Ticaret Dengesi 780 milyon dolar fazla verdi.

Yilin ilk 2 ayinda birim ihracat degeri geçen yil ayni döneme kiyasla yüzde 11,13 düsüsle 1189 dolar/ton oldu. Ithalat birim degeri ise geçen yil ayni dönemle karsilastirildiginda yüzde 1,58 azalarak 644 dolar/ton oldu.

Dis ticarette öne çikan ürünler

2024 yilinin ilk 2 ayinda ihracatta öne çikan ürünlerde ilk sirayi 259,4 milyon dolar ile un aldi. Bu ürünü 244 milyon dolar ile findik içi ve 164,8 milyon dolar ile mandalina izledi. Bu ürünler, Ocak-Subat dönemi itibariyla toplam ihracatin yaklasik yüzde 14,06’sini olusturdu.

Ayni dönemde ithalatta ise en fazla ithal edilen ürün 389,8 milyon dolar ile bugday oldu. Bugdayi 272 milyon dolar ile soya fasulyesi ve 175,5 milyon dolar ile ham ayçiçegi yagi takip etti. Bu 3 ürün, Ocak-Subat dönemi itibariyla toplam ithalatin yüzde 26,58’ini olusturdu.

Subat ayi itibariyla ihracat ve ithalatta durum

Aylik temelde degerlendirildiginde, subat ayinda ihracatta öne çikan ürünlerde ilk sirayi 123,4 milyon dolar ile bugday unu alirken, bu ürünü 112,2 milyon dolar ile findik içi ve 79,3 milyon dolar ile rafine ayçiçegi yagi izledi.

Ayni ayda en fazla ithal edilen ürünler ise 202,9 milyon dolar ile bugday, 113,1 milyon dolar ile ham ayçiçegi ve 101,7 milyon dolar ile soya fasulyesi olarak siralandi.

Ithalatta Rusya ve Ukrayna ilk siradaki yerini korudu

Bu yilin ilk 2 ayinda yapilan ithalatta ilk sirayi 389,8 milyon dolar ile bugday aldi. Rusya ve Ukrayna, bugdayin en fazla ithal edildigi ilk iki ülke olmayi sürdürdü. Bu dönemde, Rusya’dan 276,3 milyon dolar ve Ukrayna’dan 93,7 milyon dolar tutarinda bugday ithalati yapildi. Bu iki ülkenin toplam bugday ithalatindaki payi yaklasik yüzde 94,9 oldu. Ayni dönemde 7,6 milyon dolar bugday ithalatiyla Moldova üçüncü sirada yer aldi.

Aylik temelde bakildiginda ise subat ayindaki 202,9 milyon dolarlik bugday ithalatinin 130,8 milyon dolarlik kismi Rusya’dan yapildi. Rusya’nin ardindan Ukrayna’dan 65,1 ve Moldova’dan 2,6 milyon dolarlik bugday ithalati yapildi.

Yilin ilk 2 ayinda bugdaydan sonra 272 milyon dolar tutarinda soya fasulyesi ve 175,5 milyon dolar tutarinda ham ayçiçegi yagi ithal edildi. Soya fasulyesi ithalinde ilk sirayi 105 milyon dolar ile Ukrayna alirken, bu ülkeyi Brezilya (103,1 milyon dolar) ve ABD (41,7 milyon dolar) takip etti. Ayçiçegi yagi ithalatinda ise siralama 93,4 milyon dolar ile Ukrayna, 71,8 milyon dolar ile Rusya ve 5,9 milyon dolar ile Romanya oldu.

Türkiye’nin ithalatinda ilk 3 sirada yer alan 3 üründe ithalatin büyük bölümünün Rusya ve Ukrayna’dan yapilmasina devam edildi.

En fazla ihracat ve ithalat yapan sektörler

Bu yilin ilk 2 aylik dis ticaret verileri sektörlere göre incelendiginde; en fazla ihracatin 545 milyon dolar ile seker ve sekerli mamuller sektöründe yapildigi görüldü.

Bu sektörü sirasiyla yas meyve sektörü (470 milyon dolar), sert kabuklu meyveler sektörü (442 milyon dolar), balikçilik ve su ürünleri sektörü (315 milyon dolar) ve bitkisel yag sektörü (266 milyon dolar) takip etti.

Seker ve sekerli mamuller sektörünün toplam ihracat içindeki payi yüzde 13,39, yas meyve sektörünün yüzde 11,55, sert kabuklu meyveler sektörünün yüzde 10,87, balikçilik ve su ürünleri sektörünün yüzde 7,74 ve bitkisel yag sektörünün yüzde 6,53 oldu.

Yine ayni dönemde en fazla ithalat 856 milyon dolar ile hayvan yemi sektöründe yapildi. Bu sektörün ardindan en fazla ithalat yapan sektörler; bitkisel yag (524 milyon dolar), un (442 milyon dolar), kakao ve çikolata (180 milyon dolar) ve canli hayvan ticareti (134 milyon dolar) sektörleri olarak siralandi.

Hayvan Yemi sektörünün toplam ithalat içindeki payi yüzde 33,6, bitkisel yag sektörünün yüzde 20,58, un sektörünün yüzde 17,38, kakao ve çikolata sektörünün yüzde 7,09 ve canli hayvan ticareti sektörünün 5,27 oldu.

Ihracatin arttigi ve azaldigi sektörler

Bu yilin ilk 2 ayinda geçen yil ayni döneme kiyasla ihracati deger olarak en fazla artan sektörlerin basinda 79 milyon dolar ile (yüzde 38,71 artis) ile seker ve sekerli mamuller sektörü geldi. Bu sektörü 60 milyon dolar ile (yüzde 36,68 artis) yas meyve sektörü, 54 milyon dolar ile (yüzde 33,87 artis) sert kabuklu meyveler sektörü, 41 milyon dolar ile (yüzde 39,41 artis) balikçilik ve su ürünleri sektörü ve 41 milyon dolar ile (yüzde 47,54 artis) kuru meyve/sebze sektörü izledi.

Söz konusu dönemde ihracati deger olarak en fazla düsen sektör 43 milyon dolar ile (yüzde 28,37 düsüs) Sebze sektörü oldu. Ayrica bitkisel yag sektörü 32 milyon dolar (yüzde 18,84 düsüs), bakliyat sektörü 20 milyon dolar (yüzde 36,04 düsüs) ve canli hayvan ticareti sektörü 1 milyon dolar (yüzde 21,54 düsüs) geriledi.

Bu yilin ilk 2 ayinda geçen yil ayni döneme göre, ithalati deger olarak en fazla artan sektör 18 milyon dolar ile (yüzde 61,7) tohumculuk sektörü oldu. Bu sektörün ardindan kakao ve çikolata sektörü 17 milyon dolar (yüzde 25,8 artis), sert kabuklu meyveler sektörü 8 milyon dolar (yüzde 33,1 artis), balikçilik ve su ürünleri sektörü 8 milyon dolar (yüzde 52,3 artis) ile kahve, çay ve baharat sektörü 7 milyon dolar (yüzde 15,8 artis) ile ithalati deger olarak en fazla artan sektörler olarak siralandi.

Bu dönemde ithalati en çok düsen sektörler ise 71 milyon dolar ile (yüzde 73,1 düsüs) Bakliyat sektörü, 70 milyon dolar ile (yüzde 23,6 düsüs) un sektörü, 41 milyon dolar ile (yüzde 9 düsüs) hayvan yemi sektörü, 31 milyon dolar ile (yüzde 54,1 düsüs) seker ve sekerli mamuller sektörü ve 28 milyon dolar ile (yüzde 85,7 düsüs) pirinç degirmenciligi sektörü oldu.

Dis ticarette öne çikan ülkeler

Bu yilin ilk 2 ayinda dis ticaret verileri ülke bazinda degerlendirildiginde; en fazla ihracat yapilan ülke 607 milyon dolar ile Irak oldu. Irak’tan sonra en fazla ihracat, 338 milyon dolar ile Almanya’ya, 269 milyon dolar ile Rusya’ya, 256 milyon dolar ile ABD’ye ve 184 milyon dolar ile Italya’ya yapildi. Yilin ilk 2 ayinda, bu 5 ülkeye yapilan ihracat toplam ihracatin yüzde 34,82’sini olusturdu.

Ayni dönemde ülke bazinda ithalat en fazla 616 milyon dolar ile Rusya’dan yapildi. Bu ülkeyi, 386 milyon dolar ile Ukrayna, 215 milyon dolar ile ABD, 191 milyon dolar ile Brezilya ve 126 milyon dolar ile Malezya izledi. Bu 5 ülkeden yapilan ithalat, toplam ithalatin yüzde 48,69’unu olusturdu.

Türkiye’nin en fazla ithalat yaptigi ilk 2 ülke siralamasinda Rusya ve Ukrayna yerlerini korudu. Bu iki ülkeden yapilan ithalat, toplam ithalatin yüzde 31,80’ine denk düstü.

Türkiye, yilin ilk 2 ayinda en fazla ihracat yaptigi ülkelerden Irak’a un, dondurulmus tavuk eti, gofret ve waffle, Almanya’ya findik içi, ambalajli findik ve konserve zeytin ve Rusya’ya ise mandalina, alabalik ve limon ihraç etti.

Türkiye ayni dönemde en fazla ithalat yaptigi Rusya’dan bugday, ham ayçiçegi, ayçiçegi küspesi, Ukrayna’dan soya fasulyesi, bugday, ham ayçiçegi yagi ve ABD’den etilen glikol, soya fasulyesi ile hayvanlar için yem hammaddesi olan DDGS ithal etti.

TÜIK’in açikladigi Dis Ticaret Verileri temel alinarak hazirlanan TGDF Dijital Veri Paneli’ndeki hesaplamalara 01 ve 24 fasillari arasindaki tüm Gümrük Tarife Istatistik Pozisyonu (GTIP) kalemleri ile 29’uncu fasil ve 35’inci fasildan seçili ürünler dâhil edildi.