Aigai'deki Kazi Çalismalari Gelecege Miras Kalacak
Manisa’nin Yunusemre ilçe sinirlari içerisinde bulunan 12 Aiol kentinden biri olan Aigai Antik Kentindeki kazi çalismalari geçmise isik tutarken gelecege miras oluyor. Aigai Antik Kentinde 2004 yilinda baslayan kazi çalismalari, ilk yillarda bin 500 civarinda olan ziyaretçi sayisini 25 binlere çikmasini sagladi.
2023 yili kazi çalismalariyla geçmise isik tutarak gelecege miras yapilari ortaya çikardiklarini söyleyen Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Baskani, Aigai Antik Kentti Kazi Baskani ve Pergamon Koordinatör Kazi Baskani Prof. Dr. Yusuf Sezgin, “2023 yili çalismalari yaklasik mayis ayi aralik ayi arasinda 6 ay süre arazide gerçeklesti. Ben bu çalismalarin izinlerini veren Kültür Varliklari Müzeler Genel Müdürü’ne tesekkür ediyorum. Ayrica sponsorlarimiz olan Yunus Emre Belediyesi, Aliaga Belediyesi, Izmir Büyüksehir Belediyesi’ne ayrica tesekkür etmek istiyorum. Biz 3 farkli alanda çalisma yürüttük 2023 yilinda. Belki de en önemli alanlardan bir tanesi su an arkamda gördügünüz Agora binasi. Agora binasi antik çagdan günümüze ulasmis en önemli yapilardan bir tanesi aslinda. Yaklasik 2200 yasinda. Roma döneminden önce insa edilmis. Yani harç çikan kullanilmamis bir yapidan bahsediyoruz. O açidan çok etkileyici. Uzun yillardir buradaki projelerimizi sürdürüyoruz. Özellikle bu yil mimari çizim çalismalarinda çok önemli asamaya geldik. Ve bunlari tamamlamak üzereyiz. 2024 yilinda bu projelerin tamamlanmasiyla beraber konservasyon ve restorasyon projelerine baslamayi hedefliyoruz. Bu konuda bakanligimizin gerek desteklerini saglamis durumdayiz. Bu açidan Agora binasi en önemli çalisma alanlarindan bir Çünkü Gelecege Miras Projesi aslinda bakanligimiz son dönemde yürüttügü proje. Ben de hani gelecege miras projesinin en önemli ayaklarindan bir tanesi diyorum. Gelecege miras birakmamiz gereken çok önemli bir yapi” dedi.
Bizanslilar kenti enkaza çevirmis
2017 yilinda kentteki Athena Kutsal Alaninda çalismalara basladiklarini ve Bizans döneminde bu alanin büyük bir tahribata ugradigini söyleyen Prof. Dr. Sezgin, “Ikinci çalisma alanimiz bizim Athena Kutsal Alani olarak isimlendirdigimiz alan. 2017 yilinda orada baslamistik. Oradaki çalismalar biraz yavas ilerliyor. Çünkü çok ciddi bir enkaz var. Özellikle Bizans döneminde Bizanslilar oradaki antik yapilarin hepsini yikip tahrip etmisler ve çok yogun bir tas enkazi olusmus. O tas enkazi ayiklayip yavas yavas alani ortaya çikarmaya çalisiyoruz. O da çok önemli. Çünkü kentte bizim bugüne kadar çalistigimiz tek kutsal alan, önemli bir kutsal alan ve Athena Tapinagi’nin bulundugu yer. Oradaki çalismalara 2024 yilinda da devam etmeyi planliyoruz” ifadelerini kullandi.
Kentteki sarniçlar gelecege isik tutuyor
Kentteki sarniçlarla ilgili çalismalari aktaran Prof. Dr. Yusuf Sezgin, “Üçüncü çalisma alanimiz aslinda 2004 yilindan beri araliksiz sürdürdügümüz antik yollarin açiga çikarilmasi projesi. Bu kapsamda neredeyse kesintisiz her sene antik yollari açiga çikarmaya çalistik. Önümüzdeki yillarda elbette devam edecegiz. Aslinda 2023 neredeyse tapinaga ulasan ana yolun büyük bir kismini ortaya çikardik. Bitti sayilir. Çok az bir sey kaldi. 2024’ün hemen basinda oradaki antik yolu tamamlamis olacagiz. Böylece aslinda insanlarin turistik açidan gelip gezmek istediklerinde rahat gezebilecekleri bir kent olmaya basladi Aigai. Bu yol çalismalari sirasinda çok önemli bir sarniç ortaya çikti. Normalde bildigimiz sarniçlar genelde armudi formda olur 4-5 metre derinlikte. Fakat bu sarniç çok büyük bir küp gibi düsünün. Küp seklinde bir oda seklinde açilmis. Ve içinde buldugumuz buluntular çok ilginçti. Burada Tanriça Demeter ile iliskili figürün bulundu. Tanriça Demetler aslinda topragin koruyucusu ve bereketi simgeleyen bir tanriça. Aigai’nin bulundugu bu kirsal arazide buna çok ihtiyaç duyuldugu belli. Bu bakimdan çok önemli bir sarniç oldugunu düsünüyorum ben onun. Içinden Tanriça Demeter’le ilgili iki tane figürün bir tane de kabartmali vazo partisi ele geçti. Bu diger sarniçlarla karsilastigimiz bir durum degildi ama çalismaya devam ediyoruz. Bu sarnici anlamaya çalisiyoruz. Belki de Tanriçayla nasil bir iliskisi var onu tam bilmiyoruz ama belki önümüzdeki dönemde anlamis olacagiz” dedi.
12 ay boyunca çalismalar sürüyor
Kentte 12 ay boyunca çalismalar yürütüldügünü söyleyen Prof. Dr. Sezgin, “2004 yilindan beri yaklasik 20 yil oldu aslinda çalismaya baslayali. Bizim neredeyse 11 yil meclis binasinda çalismalarimiz sürdü. Çok yavas tabii ki bu isler ilerliyor maalesef. Tabii ölçmek biraz zor ama bütün kentin kapladigi alanin yüzde 2’si falan olsa gerek. Insan gücüne dayali ve çok titizlikle yapilmasi gereken bir is oldugu için biraz yavas ilerliyor isler ama tabii son dönemde 12 aylik kazi projesi kapsamina alindi. Bu bakimdan Sadece 6 ay arazide aktif çalisiyoruz. Giderek bu islerin hizlandigini söyleyebilirim” ifadelerini kullandi.
Kazi çalismalariyla beraber ziyaretçi sayisi da artiyor
Kazi çalismalariyla beraber kenti gezmenin kolaylastigini ve ziyaretçi sayilarinin da buna bagli olarak arttigini söyleyen Prof. Dr. Sezgin, “2004 yilinda kazilar basladiginda Aigai aslinda gelinmesi, ulasilmasi çok zor bir yerdi. O zaman gelenler bilecektir. Bir patika içinde agaçlarin arasindan egilerek yürüdügünüz bir yerdi. Elbette 20 sene sonra çok sey degisti. Ciddi oranda yollar açiga çikti. Bizim yollari açiga çikarmamizdaki ana hedef insanlari antik çagdaki insanlarin yürüdügü yollardan yürütmek. Herhangi bir yabanci malzeme yok. Travers falan gibi malzemeyle yol yapmiyoruz. Bizzat orijinal yollar ortaya çikariyoruz. Bu zaten gelen ziyaretçide de bir fark olusturuyor. Yani insanlar bundan çok memnun oluyorlar. Ben de fark ediyorum. Tabii çok az ziyaretçisi olan bir kent burasi. Çok kirsalda uzak, ulasimi zor, toplu tasimayla gelemiyorsunuz falan. 2015 yilina kadar biliyoruz ki ziyaretçi sayisi 1500 civarindaydi. Ama su an herhalde 25 bin civarina ulasti ve giderek günden güne daha çok tanir oldugunu söyleyebilirim” diye konustu.