Prof. Dr. Gökoglu Açiklamasi 'Kiyilarimizda 2 Tür Balon Baligi Çok Zehirli'
Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Ögretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoglu, Akdeniz kiyilarindaki iki tür balon baliginin siyanür kadar tehlikeli toksin barindirdigini belirterek, "Vatandaslarimiz, ‘Biz yedik bize bir sey olmadi’ seklinde yaklasiyorlar. Insanin bu toksini belli bir seviyeye kadar tolere etme durumu var, o seviyeyi geçerseniz sizi bu toksin zehirliyor. Iskenderun tarafinda yasanan olay da bu olabilir" dedi.
"2 tür çok zehirli"
Gökoglu, Türkiye’de 7 yildir 7 tür balon baliginin yer aldigini söyledi.
Bu türleri hepsinin Kizildeniz orijinli oldugunun altini çizen Gökoglu, "Yapilan çalismalarda kiyilarimizdaki 2 türün etinin daha zehirli oldugu belirtildi. Bunlardan ilki, en zehirlisi, çok küçük bir balon baligi var. Sari balon baligi olarak adlandirdigimiz kum renginde, bunun etinde tetrodotoksinin daha çok oldugu belirtiliyor. Lagocephalus sceleratus isimli büyük türde de zehir daha fazladir. Tüm balon baliklarinda zehir var ama bu iki türde daha fazla yer aliyor. Yaklasik 20 yildan bu yana kiyilarimizda balon baliklari balikçilarimiz tarafindan yakalaniyor" diye konustu.
"Vücudun kaldirabilecegi sinir asildi"
Dalis yaptiklari esnada etraflarinin hep küçük balon baliklari ile kapli oldugunu dile getiren Gökoglu, "Popülasyon azalmadi, artis devam ediyor. Balon baliginin tüketilmemesiyle ilgili sürekli uyarilarda bulunuyoruz. Tarim ve Orman Bakanligi da uyari yapiyor, bu baligin karaya çikarilmasi yasak, sadece kuyrugu getirilebilir. Ancak vatandaslarimiz, ‘Biz iyilik bize bir sey olmadi’ seklinde yaklasiyorlar. Insanin bu toksini belli bir seviyeye kadar tolere etme durumu var. O seviyeyi geçerseniz, sizi bu toksin zehirliyor. Zannediyorum Iskenderun tarafinda yasanan olay da bu. O büyük olan türü yakaladilar. Temizlediler ve yediler. O toksin vücudun kaldirabilecegi siniri asti. Öyle bir olay oldugunu tahmin ediyorum” degerlendirmesinde bulundu.
Gökoglu, balon baligini tüketmede dozun ayarlanamayacagini ve en iyi yolun tüketilmemesi oldugunu bildirdi.
"Islem uygulansa da zehir etkili oluyor"
Bu ayarlamamanin yapilamamasi halinde böyle üzücü durumlarin yasanabileceginin altini çizen Gökoglu, "Biz vatandaslarimizi uyariyoruz, balon baligini yemeyin diye. Ancak kimse bu bizim uyarilarimiza dikkat etmiyor. Zaman zaman bizim bu bölgede, ’Biz yedik bize bir ley olmadi’ seklinde yaklasimlar oluyor. Bu bir anlik olaydir, oldugu anda zaten olay bitmistir. En iyisi hiçbir sekilde yememek. O küçük balon baligindaki toksinin daha yüksek oldugu belirtilmis. Bayatlamaya yaklastigi zaman zehir organlarina dagilir. O zaman balik en tehlikeli duruma gelebilir. Toksin, protein kökenli olmadigi için hiçbir sekilde bozulmuyor. Toksin çok tehlikelidir. Bunlara ne kadar islem uygularsaniz uygulayin, zehirlenme vakalari yasaniyor" açiklamasinda bulundu.