75 Kilometrelik Fay 7.2 Büyüklügünde Deprem Üretecek

Kahramanmaras merkezli depremlerinin ardindan yer bilimcilerin isaret ettigi Bingöl’de çesitli çalismalar yapan Bingöl Üniversitesi Enerji Çevre ve Dogal Afet Arastirmalari Merkezi Müdürü doktor Kenan Akbayram, Kuzey Anadolu fay zonu üzerinde bulunan Yedisu fayina dikkat çekti. 75 kilometrelik fayin 7.2 büyüklügünde bir deprem üretecegini hesapladiklarini aktaran Dr. Akbayram, IHA muhabirine açiklamalarda bulundu. Akbayram, “Bingöl’ün sismik tehlikeleri yüksek, çok sayida fayi var. Bu faylarin bir kisminin önümüzdeki dönemde deprem üretecegini düsünüyoruz. Daha dogrusu bilimsel verilerimiz bunu gösteriyor. Bunlardan en önemlisi bizim Yedisu fayi adini verdigimiz Bingöl’ün Kuzey Anadolu Fay zonunun geçtigi bölümlerinde bulunan bir fay. Bu fay deprem üretirse 75 kilometrelik bir fay bu, 7.2 büyüklügünde deprem üretecegi hesaplandi. Bu deprem Bingöl merkezde, ilçelerinde ve çevre sehirlerde etkili olabilecek bir deprem olabilir. Hazirliklarimiz dogrultusunda da bu etki azalabilir, hazirlanmazsak artabilir. Bunun yaninda Bingöl içerisinde bazi baska faylar var, davranislarini çok iyi bilmiyoruz ama aktif olduklarini biliyoruz. Bunlardan bir tanesi Palu ile Bingöl arasindaki literatürde Gökdere segmenti diye geçen Dogu Anadolu fay zonunun parçasi. Bu fayda son 160 yilda kirilmadigini bildigimiz tek fay parçasi. Dolayisiyla burasi sismik bosluk dedigimiz bir yer, depremi yasayacak bir yer. Nazimiye’den gelen bir fay zonu var maalesef. Nazimiye-Karakoçan’i kat ediyor, Bingöl’e geliyor. Onun da deprem davranisi hakkinda çok bilgimiz yok. Bunun disinda Bingöl’ün kuzey ilçelerinde maalesef fay var. Genç ilçemizde yeni tespit ettigimiz bir fay var” diye konustu.



’’Bingöl’ün zemini üzerinde çalisiyoruz’’

Birçok üniversitenin destekleriyle Bingöl’ün zemini üzerine çalisma yaptiklarini belirten Dr. Akbayram, ’’Peki bu faylari böyle bekleyecek miyiz, hazirlanmiyor muyuz? Aslinda hazirlaniyoruz. TUBITAK desteginde Bingöl Üniversitesi, Tunceli Munzur Üniversitesi, Erzurum Atatürk Üniversitesi, MTA ortakliginda bir proje yürütüyoruz. Bu projede deprem zararlarini azaltmak için sismik tehlike analizleri yapiyoruz. Yani Bingöl’ün zeminini çalisiyoruz, dinamik parametlerini çalisiyoruz. Proje bir yildir yapiliyor. Projede iki jeofizik yöntemin bölgesel sonuçlarini aldik. Elimizde iyi bir veri tabani var. Üçüncü bir jeofizik yöntem uygulayacagiz bu yaz. O yöntem uygulandiktan sonra Bingöl’ün dinamik parametleri, dinamik haritalari çikacak. Bu zemin dinamik haritalarinin üzerine Bingöl Üniversitesinde yapilan bazi insaat mühendisligine yönelik doktora tezleri var. Bu doktora tezlerinin önemi, buradaki hasar görebilirligi çalismasi. Bu tezler de Diyarbakir Dicle Üniversitesi ve Istanbul Teknik Üniversitesinde yapildi. Birisi bitti, birisi de bitmek üzere. Yani Bingöl’ün riskli binalarini tehlike analizlerimizi de dahil ederek tespit edebiliyor durumdayiz. Bu bize su sansi veriyor, bunu yaptigimiz zaman zayifliklarimizi net bir sekilde ortaya koyabiliyoruz, nereler zayif, nerelerin yikilma riski var olasi depremlerde, nereleri dönüstürmemiz, nereleri güçlendirmemiz, nereleri yikmamiz gerektigini ögrenmis olacagiz. Ve biz bunu kamu kurumlariyla da sonuçlarimizi paylasacagiz” seklinde konustu.



’’Bingöl’de 8 büyüklügünde bir deprem olacagina dair hesap yok’’

Bingöl’de 8 büyüklügünde bir deprem beklemediklerini aktaran Dr. Akbayram, “Basinda çok ciddi dezenformasyon olabiliyor. Bunun nedenini ben anliyorum. Suan herkeste bir deprem korkusu var. Maalesef çok sayida insanimiz 2 ay önceki depremlerde vefat ettiler. Çok sayida bina, çok sayida sehrimiz etkilendi. Fakat Bingöl’de 8 büyüklügünde bir deprem beklendigine dair söylenti gelisti ve bu da bana adreslendi. Böyle bir ifadem yok. Bu ifade bir takim sorunlardan kaynakli olusmus olabilir. Bingöl’de 8 büyüklügünde bir deprem olacagina dair hesap yok’’ ifadelerini kullandi.