Asiri Tuz Tüketimi Sagligi Tehdit Ediyor

Dünya Saglik Örgütünün günlük kisi basi tuz tüketimini 5 gramin altinda önerdigini dile getiren Gazipasa Ilçe Saglik Müdürü Dr. Esse Çelik, "Bu miktar bir tepeleme bir çay kasigina (silme bir tatli kasigina) denk gelmektedir. Günlük olarak tüketilmesi önerilen bu miktar; gün içinde tüm besinlerimizle aldigimiz tuzu (sodyumu) da sumul. Tuz, besinlerin dogal sumul bulundugu gibi, deniz tuzu (deniz suyunun buharlastirilmasi ile elde edilir) ve kaya tuzu (halite, göl yataklarindan veya toprak altindan elde edilir, kurutulur) olarak da elde edilir. Genel olarak tuz sodyum ve klorürden olusur. Sodyum klorür içerigi tüm tuzlarda (kaya, deniz, sofra tuzu) yaklasik olarak aynidir. Bu nedenle saglik etkileri de ayni olmaktadir" dedi.



"Diyet yaparken tuz kullanimina dikkat edin"

Diyet yaparken tuz kullanimina dikkat edilmesi gerektigini dile getiren Çelik, "Diyetimizdeki çok fazla tuzun, kan basincini artirarak (hipertansiyon) inme ve kalp hastaligi riskini yükselttigini biliyoruz. Inme ve kalp hastaliklari da dünya çapinda en önemli ölüm ve sakatlik nedenlerinden ikisi olarak gösterilmektedir. Saglik Bakanligi Türkiye Beslenme Rehberi’ne göre; asiri tuz (sodyum) tüketimi; kardiyovasküler hastaliklar, böbrek hastaliklari, hipertansiyon, inme, osteoporoz ve bazi kanser türlerinin olusmasina neden olabilmektedir. Tuz tüketimi 5 grami (1 tepeleme çay kasigi veya 1 silme tatli kasigi) asmamalidir. Tüketilen tuz iyotlu olmalidir. Saglik Bakanliginin Türkiye Beslenme ve Saglik Arastirmasi, 2017 çalismasina göre günlük kisi basi tuz tüketiminin 10,2 gram/gün oldugu bu deger, Dünya Saglik Örgütünün önerdigi günlük tüketim miktarinin iki katidir.

Asiri tuz içeren besinler uzak durulmali

Asiri tuz içeren besinleri siralayan Çelik, "Hazir soslar, atistirmalik ürünler, tuzlanmis kuru yemisler, tursu ve salamura besinler, aromali/aromasiz, dogal/dogal olmayan gazli/gazsiz mineralli içecekler, geleneksel olarak evlerde hazirlanan tursu, salça, tarhana, yaprak salamurasi gibi besinler asiri tuz içerir. Bu ürünlerin tüketilirken asiri tuz içerdigini unutmamak gerekir" diye konustu.



"Tuzluklari masadan uzak tutun"

Asiri tuz tüketimini azaltmak için önerilerini siralayan Çelik, "Bir kisinin günlük olarak kullandigi tuz miktari 5 grami (1 tepeleme çay kasigi veya 1 silme tatli kasigi) geçmemeli ve iyotlu tuz kullanilmalidir. Besin sanayisinde kullanilan ve genellikle ambalajli besinlerin besin etiketinde yer alan mono sodyum glutamat, sodyum nitrat, sodyum bikarbonat, sodyum sitrat, sodyum askorbat vb. tüm sodyumlu sentezlerin tüketimine dikkat edilmelidir. Çünkü bunlar besinin tuz/sodyum içerigini artirmaktadir. Yemek hazirlama, pisirme ve tüketim sirasinda ilave edilen tuz miktari azaltilmalidir. Hatta besinlerin sentezlerin sodyum bulunmasi nedeniyle hazirlama ve pisirme sirasinda mümkünse tuz eklenmemelidir. Masada yemeklere tuz ilavesi yapilmamali ve masadan tuzluk kaldirilmalidir. Yukarida saydigimiz asiri tuz içeren besin ve ürünleri az tüketilmelidir. Salamura ürünlerin tuz içeriginin azaltilmasi için suda yikama ve bekletme gibi islemler uygulanabilir. Satin alinan islenmis ürünlerin etiket bilgisi mutlaka okunmali, tuzsuz ya da tuzu azaltilmis ürünler tercih edilmelidir. Ambalajli tüketime sunulan gidalarin içerigi etiket bilgisinden okunmali ve benzer gidalarda tuz ve tuz yerine geçen maddelerin miktarlari daha düsük olanlar tercih edilmelidir. Ev disi beslenmede yemeklerin ve besinlerin içindeki tuz miktari ögrenilerek mümkünse az tuzlu veya tuzsuz hazirlanmasi istenmelidir. Tuz yerine dogal lezzet artiricilar olan sogan, sarimsak, baharatlar, limon, sirke, biber ürünler kullanilmalidir" seklinde konustu.



"Tuz aliskanligimizi degistirmeliyiz"

"Tuz aliskanligimizi degistirelim" diyerek açiklamasina devam eden Çelik, "Bireylerin her gün yedigi tuzun dörtte üçü zaten paketlenmis ve hazirlanmis gidalardadir. Bu tüketici tarafindan ortadan kaldirilamaz, bu nedenle insanlara daha az tuz yemelerini söylemek, besin içerikleri tuz ile kapliyken çok da etkin bir önleme yöntemi olmamaktadir. Bu nedenle özellikle gida endüstrisinin tuz azaltma politikalari önem tasimaktadir. Bakanligimizca yapilan protokoller geregi paketli gida endüstrisi ve lokantacilar tedrici olarak tuz azaltmayi hedef olarak belirlemislerdir. Bu yil, hepimizin daha uzun ve daha saglikli yasayabilmemiz için tüm yiyecek endüstrisinden yüksek tuz kullanim aliskanliklarini birakmalarini istemeyi, takip etmeyi tüm toplum ve politika düzenleyiciler olarak görev haline getirmeliyiz" ifadelerine yer verdi.