'Yilda 100 Milyon Kisi Uyuz Tehdidiyle Karsi Karsiya Kaliyor'

Medipol Mega Üniversite Hastanesi Dermatoloji Bölümünden Doç. Dr. Filiz Topaloglu Demir, toplu yasamin oldugu ortamlarda daha sik görülen uyuz hastaligina iliskin bilgiler verdi. Doç. Dr. Topaloglu Demir, çok kasintili ve bulasici paraziter bir deri hastaligi olan uyuzun bir halk sagligi sorunu olduguna dikkat çekerek, “Uyuz, yilda yaklasik 100 milyon kisiyi etkileyen yaygin bir halk sagligi sorunudur. Kadin erkek ayrimi yapmadan her iki cinste, tüm yas gruplarinda, tüm sosyoekonomik düzeylerde ve tüm etnik gruplarda görülebilir. Özellikle bakim evleri, kisla, okul ve yurtlar gibi toplu yasanan yerlerde daha sik görülür. Hastalik kisiden kisiye yakin temasla (ayni yatakta yatma, ortak giysilerin kullanimi gibi), genellikle 15-20 dakikalik bir temas süresinde bulasir. Insan gözü ile fark edilemeyen disi akar yaklasik 0,4 mm boyutundadir. Deri yüzeyinde çiftlestikten sonra, erkek akar ölür ve disi, dört ila alti hafta boyunca yumurta biraktigi derinin altina gömülür. Yumurta üretimi günde bir ila üç yumurta oraninda gerçeklesir ve yumurtalar birakildiktan iki ila üç gün sonra larvalar ortaya çikar. Larvalar yaklasik iki hafta içinde olgunlasir ve yeni akarlar çiftlesmek ve çogalmak için yuvayi deri yüzeyine kadar keser. Ilk istila ile birlikte, akar diskisina karsi ortaya çikan duyarlilik reaksiyonu sonucu görülen uyuz bulgulari, alti haftaya kadar gelismeyebilir ve bu süre zarfinda, basta ayni evde yasayanlar olmak üzere uyuz hastasi ile temasi olan diger kisiler de enfekte olabilir. Egzama basta olmak üzere kil kökü iltihaplari, böcek isiriklari, mantar enfeksiyonlari gibi pek çok deri hastaligi ile karisabildigi için tanisi gecikebilir” dedi.



"Beyaz renk, kirik çizgi tünel gibi sekillere dikkat"

Özellikle geceleri ve sicaklikla artan kasintinin, uyuz hastaliginin en önemli belirtisi olduguna deginen Doç. Dr. Topaloglu Demir, söyle devam etti: "Bulgular ve sikayetler, el parmak aralari, el bileginin iç kismi, koltuk altlari, bel, kalça, ayak ve ayak bileginde daha siddetlidir. Kadinlarda özellikle meme ucu ve çevresi, erkeklerde genital bölgede kasinti olmasi uyuz için tipiktir. Siklikla parmak aralarinda ve el bileginde görülen, 1-10 mm uzunlugundaki tünel olarak adlandirilan beyaz, kirik çizgi seklindeki olusumlar en belirgin bulgusudur. Bunun disinda deride kasinti izleri, kasintili kabarikliklar, içi seffaf su ile dolu, milimetrik, inci tanesi seklindeki kabarciklar ve egzama benzeri kasintili, kepekli kizarikliklar bulunabilir. Tedavi hekim tarafindan hastanin yasina, özel durumuna (gebelik, emzirme gibi) ve hastalik siddetine göre kisiye özel olarak planlanir. Permetrin içeren krem ve losyonlar, kükürtlü karisimlar siklikla kullanilan topikal (vücuda sürülerek uygulanan) tedavilerdir. Tedaviye baslamadan önce tirnaklarin kisa kesilmesi, keselenerek banyo yapilmasi basarili bir tedavi için çok önemlidir. Topikal tedavilere yanit vermeyen, dirençli hastalarda paraziti öldürmeye yönelik agizdan ilaçlar verilmektedir. Ayni yasam ortamini paylasan herkesin, o anda aktif sikayetleri olmasa bile es zamanli tedavi edilmesi gerekmektedir. Dogru bir tedaviye ragmen kasinti ve hastalik bulgulari 2 ila 6 haftaya kadar devam edebilir. Tekrarlayan uygulamalar gerekebilir."