Kis Uykusuna Yatmayan Ayilar Bilim Insanlarini Endiselendiriyor
Van YYÜ Yaban Hayvanlari Koruma ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Prof. Dr. Lokman Aslan, küresel isinma ve insan eliyle beslenme aliskanligi degisen ayilarin kis uykusuna yatmadigini belirterek, “Böyle giderse önümüzdeki yillarda ayilarla insan çatismasi hakkinda çok habere denk gelecegiz” dedi.
Konuya iliskin çalisma yapan Yaban Hayvanlari Koruma ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Prof. Dr. Aslan, küresel isinmayla birlikte yilin 12 ayi yiyecege ulasabilen ayilarin kis uykusuna uyumayacagini bildirdi.
Durumun böyle devam etmesiyle bir süre sonra yiyecek bulamayan ayilarin yasam alanlarina inerek insanlara tehlike olusturacagina dikkat çeken Prof. Dr. Aslan, ayilara yiyecek verilmemesi ve beslenme aliskanligina müdahale edilmemesi gerektiginin altini çizdi.
“Ayilar Van Gölü Havzasinda yerlesik olarak yasiyor”
Konuya iliskin konusan Prof. Dr. Aslan, Van Gölü Havzasi’nda ekolojik dengenin bozulmadan ileriye aktarilmasi konusunda çalismalar yaptiklarini belirtti.
Bozulmamis yapisindan dolayi Van Gölü Havzasi’nda birçok hayvanin barindigini ifade eden Prof. Dr. Aslan, “Havza, bazi hayvanlara ev sahipligi yaparken, bazi hayvanlar için de istasyon görevi görmektedir. Ayilar Van Gölü Havzasinda yerlesik olarak yasayan bir canli türüdür. Havzada genellikle bozayi türü yasamaktadir. Van’in Özalp, Çaldiran, Baskale ve Gevas ilçelerinde ile Hakkari ve Bitlis illerinde yasayan ayi aileleri mevcuttur. Ayilar sicakkanli hayvan olmalarina ragmen kis uykusuna yatabilen hayvanlardir. Ayinin yani sira fare, kirpi ve yilan türleri de kis uykusuna yatarlar. Ancak bu konuda en çok bilinen hayvanlar ayilardir” seklinde konustu.
“Yilin 12 ayi yiyecege ulasan bir ayi kis uykusuna yatmaz”
Ayilarin sicak aylarda beslenip yaglandigini ve kis aylarinda 4 ila 7 aylik bir süreçte inlerine giderek metabolizmasini yavaslatarak, kis uykusuna uyudugunu dile getiren Aslan, “Ancak son yillarda küresel isinmaya ve yiyecek aliskanligina bagli olarak kis uykusunu gerçeklesmesinde gecikmeye basladilar. Bunun sebebi ise ekolojik dengenin bozulmasidir. Eger siz ayiya tamamen yiyecek verirseniz kis uykusuna yatmasina gerek kalmaz. Yilin 12 ayi yiyecege ulasabilecegi kanaatine varan bir ayi kis uykusuna yatmaz. Çöplerimizi dogada bulundurmamiz, küresel isinmadan dolayi kisin biraz daha sicak geçmesi ve ayilarin da gidaya ulasmasina bagli olarak kis uykusunu 2-3 aya indirdiler” diye konustu.
“Yiyecek aramak için insanlarla karsi karsiya gelecekler”
Insanlarin yaban hayata müdahale etmesi ve ayilari beslemeye devam etmesi durumunda bir süre sonra yiyecek bulamayan ayinin ise yiyecek aramak için insanlarla karsi karsiya gelecegini ifade eden Aslan, sözlerini söyle sürdürdü:
“Bu durum çatismanin baslayacagi zamanlardir. Yaban hayvanin ekolojik dengesini bozacak davranislarda bulunmamak gerekiyor. Eger yiyecek verilecekse bu da bir envanter çalismasi yapilarak verilmelidir. Yaban hayvan insanlarla temas geçmemis hayvanlardir. Insanla temasa geçince evcillestirme islemi baslamistir. Dolayisiyla yaban hayvani da kendisini bu ortama hazirlar. Dolayisiyla yiyecek aramak için indigi yasam alanlarinda insanlar için tehlike olusturur. Insanlar hayvanlarin yasadigi yerlere atiklarini biraktiklari için gida bulan ayilar, insanlarla temasa geçmeye basladi.
Bu böyle giderse önümüzdeki yillarda ayilarla insan çatismasi hakkinda çok habere denk gelecegiz. Bunun yasamamasi için ayiya yiyecek verilmemesi ve beslenme aliskanligina müdahale edilmemesi gerekiyor.”