4 Kuralla Diyabeti Önlemek Mümkün Olabilir

Enfeksiyonlarin disinda kronik hastaliklardan diyabet de tipki koronavirüs gibi bir pandemi halini aldi. Uzm. Dr. Özlem Sezgin Meriçliler, “20 yas üzeri her yedi kisiden birinin diyabetli oldugu bilinmektedir. Yapilan çalismalara göre, yaklasik son 15 yilda diyabet sikligi ülkemizde yüzde 90, obezite (sismanlik) orani ise yüzde 44 artmistir” Ifadelerini kullandi.

4 Kuralla Diyabeti Önlemek Mümkün Olabilir
Tip 2 diyabetin genetik bir hastalik oldugunu söyleyen Medicana Atasehir Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastaliklari Bölümü’nden Uzm. Dr. Özlem Sezgin Meriçliler, “Ancak bu genetik özelligi tasiyarak dogan yani ailesinde diyabet öyküsü olan herkes yasami süresince diyabet hastasi olmaz. Hatta ikiz kardeslerden birinde diyabet ortaya çikarken digerinde gelismeyebilir. Genetik faktörlere ragmen diyabeti tetikleyen faktörler çevre faktörleridir. Bunlarin basinda da hareketsiz yasam, karbonhidrat agirlikli beslenme ve kilo fazlasi gelmektedir” dedi.



Pre-diyabet sinsi ilerliyor

“Kisinin kan sekeri düzeyi normalden yüksek olmasina karsin, diyabet hastaligi olarak adlandirilacak yükseklikte olmadigi durumlarda kisi pre-diyabetik yani seker hastaligina aday olarak tanimlanir. Pre-diyabetik olan kisilerin çogunda 10 yil içinde Tip 2 diyabet gelistigi bilinmektedir” diyen Uzm. Dr. Meriçliler, “Pre-diyabet bulgu vermeden sinsi seyreder. Diyabetin ilk dönemlerinde de kiside hiçbir bulgu olmayabilir. Kan sekerleri ciddi derecede yükselmeye baslayinca halsizlik, asiri istah, asiri susama ve su içme, sik idrara çikma, kilo kaybi, bulanik görme, cilt enfeksiyonlari, iyilesmeyen yaralar ortaya çikabilir” seklinde konustu.



Çesitli tetkiklerle tani konulabiliyor

Diyabet tanisinin kolaylikla konulabildigine deginen Uzm. Dr. Meriçliler, “10-12 saatlik açlik sonrasi kan sekerine bakilir. Açlik kan sekerinin 100-125 arasinda, yemekten 2 saat sonra bakilan kan sekerinin 141-199 arasinda olmasi kisinin pre-diyabet yani diyabete aday dönemde oldugunu gösterebilir. Açlik kan sekeri 126 mg/dl’den yüksek, rastgele ölçülen kan sekeri düzeyi 200mg/dl’den yüksek, seker yükleme testi sirasinda kan sekeri düzeyi 200mg/dl veya üzerinde ise diyabet tanisi koyulur” dedi.



Kilo vermek ve hareket etmek yardimci oluyor

Uzm. Dr. Özlem Sezgin Meriçliler, diyabet gelisimini önlemek için dikkat edilmesi gereken 4 kurali ise söyle siraladi:

"Hareketli bir yasam sürmek: Her gün en az 30 dakika, her gün vakit ayrilamiyorsa en az haftada 3 kez tempolu yürüyüs veya kisinin yapmak istedigi her tür spor faydali olacaktir. Masa basinda çalisanlarda dahi sandalyede otururken yapilabilecek kol-bacak hareketlerinin metabolizmayi hizlandirarak yag yakimini artirdigi gösterilmistir.

Karbonhidrat alimini azaltmak: Özellikle unlu ve sekerli gidalari azaltmak, seker içeren içeceklerden uzak durmak diyabetten korunmanin birinci kuralidir. Kan sekerini hizli yükselten gidalarin basinda dogal olmasina ragmen bal, ayrica reçel, pekmez, sekerli içecekler (kola, meyve suyu, limonata gibi) ve beyaz unlu gidalar (simit, pogaça, börek ve beyaz ekmek gibi) gelmektedir.

Kilo vermek: Özellikle vücut yag oraninin azalmasi, kas kitlesinin artmasi diyabetten korunmak için önemli bir adimdir. Bilinçsiz yapilan diyetlerle kas kaybi olmasi istenmeyen bir durumdur. Saglikli ve istikrarli bir diyetle vücut yag oraninin azalmasi ve verilen kilolarin korunmasi önemli bir korunma yöntemidir.

Ilaç tedavisi: Diyabet açisindan risk altinda oldugu bilinen bireylerde kan sekerini düsürmeyen ancak seker metabolizmasinin bozulmasini önleyen ilaç tedavileri doktor kontrolünde uygulanabilir."
Kaynak: İHA