Uzmanindan 'Eris' Açiklamasi Açiklamasi 'Yayiliminin Artacagini Düsünüyorum'
Tüm dünyada panige neden olan Eris varyantiyla ilgili konusan Beykent Üniversitesi Tip Fakültesi Enfeksiyon Hastaliklari ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dali Baskani Prof. Dr. Emine Sönmez, “Son günlerde Eris çok konusuluyor, 50’ye yakin ülkede Eris varyantlarinin hizla yayildigini görüyoruz. Hakikaten çok hizla yayilan bir virüs, vaka sayisi fazla, çogu ayakta atlatiyor, yatan hasta sayisi yok denecek kadar az. MRNA asilari Omicron’a etkiliydi, bunlarda çok etkili oldugu düsünülmüyor. Kis aylarinda Eris’in yayiliminin artacagini düsünüyorum. Tamamen kapanma ya da kisitlama gelecegini düsünmüyorum” dedi.
Prof. Dr. Emine Sönmez, “Son günlerde Eris çok konusuluyor. Eris ile birlikte Covid tekrar gündeme geldi. Varyantlar, mutasyonlar devam etti, en son Omicron varyantiyla salgin pik yapmisti. Bu Eris de Omicron’un bir alt varyanti, çok hafif seyirli klinik vakalara neden oluyor. Ilk Endonezya’da subat ayinda bir vaka bildirildi.
Sonra temmuz ve agustos ayinda Dünya Saglik Örgütü dikkat çeken varyant diye bildirimde bulundu. ABD, Ingiltere, Japonya, 50’ye yakin ülkede su anda Eris varyantinin hizla yayildigini görüyoruz. Hakikaten çok hizla yayilan bir virüs Eris varyanti fakat çok hafif seyirli. Vaka sayisi fazla, hafif solunum yolu enfeksiyonu, grip nezle gibi seyrediyor, yatan hasta sayisi yok denecek kadar az. Hem saglikçilarin hem de hasta olan kisilerin baskalarina bulastirmamak, hastaligin agir seyrini engellemek adina dikkat etmesi lazim” dedi.
“Yayiliminin artacagini düsünüyorum”
Eris varyantini diger varyantlardan ayiran bir belirti olup olmadigina yönelik soruya yanit veren Prof. Dr. Emine Sönmez, “Belirtilere bakarak varyantlari ayirt edemeyiz. Bogaz agrisi, ates, bogazda batma hissi, kas, eklem agrilari, bazi vakalarda ishal, bazi vakalarda koku, tat almada bozukluk var ama çok hafif seyirli. 1 hafta 10 gün degil de 3-4 gün içinde hasta ayakta atlatiyor, altta yatan hastaligi yoksa çabucak iyilesiyor. Bütün solunum yolu enfeksiyonlari genellikle kis aylarinda artar. Çünkü kapali mekanlarda daha kalabalik insanlar var. Kis aylarinda Eris varyantinin yayiliminin artacagini düsünüyorum. Grip, diger solunum yollari enfeksiyonlari gibi hepsi de birlikte solunum yolu enfeksiyonlarinda artis düsünüyorum. Eger yasli hastalar, 65 yas üstü, kronik hastaligi olanlar varsa kanser tedavisi görüyor, bagisikligi bastiracak ilaçlar aliyor ise mesela onlarda agir seyredebilir. Onun için dikkat etmemiz lazim. Çocuklarda da ayni sekilde hafif seyrediyor. Çocuklar için kisisel hijyene; el yikamasi, tuvalet temizlikleri, siniflarin havalandirilmasi, okullarda bu önlemlerin alinmasi gerekir. Kapali mekanlar için eriskin ve kronik hastaligi olanlar için maskeyi öneririm. Yeni varyantlarin ikisi de hizla yayiliyor, yayilmalari çok hizli ama agir hastalik tablosu yapmiyor” seklinde konustu.
“Asilarin yeni suslarda (alt tür) çok etkili oldugu düsünülmüyor”
Asilarin yeni varyantlara karsi etkisi üzerine konusan Prof. Dr. Sönmez, “Su ana kadar yapilan asilar, MRNA asilari Omicron’a etkiliydi, bu Omicron’un alt susu (alt tür), asilarin bu alt suslarda, yeni suslarda çok etkili oldugu düsünülmüyor. Yeni suslar için yeni asilar gelistiriliyor su anda. Grip asisini her sonbaharda öneriyoruz. Belki korona virüs için de kronik hastaligi olanlara, risk gruplarina önerebilecegiz diye düsünüyorum. Tamamen kapanma ya da kisitlama gelecegini düsünmüyorum. Vakalar hafif. Kisiler kendi önlemlerini alsa belki bu yayilmayi da azaltacaklar. Benim önerim; kapali mekanlarda, sogukta, metro, uçak, metrobüs, otobüsleri düsünün, kalabalik alanlarda maskeyi öneririm. Onun disinda kisitlamalar gelmez ama mutlaka el hijyeni, hapsirik, öksürürken mendil veya kol içine öksürmek gerekir. Viral enfeksiyonlar hep olacak, degisik virüslerle de enfeksiyonlar olacak. Solunum yolu enfeksiyonlarindan kaçamayiz, her virüse de asi gelistirmek zor. Biz immün sistemimizi güçlü tutmak zorundayiz. Dengeli beslenme çok önemli, protein tüketmek lazim, D ve C vitamini takviyeleri olabilir. Düzenli uyku, gece uykusu önemli. Spor, stresi yönetebilmek de önemli. Hastalar için de eger solunum yolu belirtileri varsa, bogazi agriyor, hapsiriyor, öksürüyorsa mümkünse evde kalmali. Diger insanlari korumak adina evde kalip birkaç gün dinlenmeli. Hastaligi hafif bir sekilde evde atlatip, sonra toplum içine karismali” ifadelerini kullandi.