Dünyaca Ünlü Doktor Baliklar Yok Olma Tehdidi Altinda
Sivas’in Kangal ilçesi Kalkim köyünde bulunan dünyaca ünlü doktor baliklar bölgeye yakin mesafede yapilan altin madeni çalismalarindan dolayi kaybolma tehdidi altinda.
Dev proje yarim kalabilir
Kangal ilçesi Kalkim bölgesi sahip oldugu dogal özellikler nedeniyle 2. derece SIT Bölgesi ilan edilmisti. Yer altindan gelen selenyumlu suyla yüzeye çikan baliklariyla dikkat çeken bölgenin saglik turizmine kazandirilmasi için geçtigimiz yillarda çalismalar baslatildi. Olusturulmasi planlanan saglik turizmi köyü için Cumhurbaskanligi kararnamesiyle acele kamulastirma karari alindi. Projeyle ilgili çalismalar baslatildi. Ancak bölgeye yakin bir noktada Koç Holding’e bagli Demir Export firmasinin altin çikartmak için yeni ocaklar açmak istemesi köy sakinlerini tedirgin etti. Ocak açma çalismalari sirasinda gerçeklestirilecek patlatmalarin, yer altinda çatlaklar olusturabilecegi ve suyla birlikte baliklarin kaybolacagi iddia ediliyor.
Siyanür ile gündeme gelmisti
KOÇ Holding’e bagli Demir Export firmasi daha öncede ayristirma isleminde siyanür kullandigi ve içme suyuna arsenik karistirdigi iddialari ile gündeme gelmisti. Firmanin, Sivas’in Kangal ilçesi Bakirtepe bölgesinde 2015 yilindan bu yana siyanürle altin ayristirmasi tepkilere neden olmustu. Ayrica firma tarafindan isletilen maden faaliyetleri nedeniyle Pinargözü köyünün içme suyuna arsenik karistigi gerekçesiyle firma hakkinda suç duyurusunda bulunulmus, 2017 yilinda Kangal Asliye Ceza Mahkemesinin verdigi kararla dava çevre davasi olmaktan çikarak ceza davasina dönüsmüstü. Firma, Sivas Agir Ceza Mahkemesinde, köylülere kasten arsenikli su içirme suçlamasi ile yargilandi.
Köy sakinleri endiseli
Kalkim köyü eski muhtari ve 1. Azasi Sükrü Akpinar, köy sinirlari içerisinde bulunan doktor baliklarin Kangal disinda dünyada esi benzeri bulunmadigini belirterek, “Baliklar birçok cilt hastaligina iyi geliyor. Bölgenin saglik turizmine kazandirilmasini bekliyoruz. Suyun kaybolacagi yönünde iddialar var. Ancak henüz bilimsel olarak ortaya konulmus bir sey yok. Baliklarin zarar görmesi bizim için iyi olmaz. Bu nedenle firmanin gerekli tedbirleri almasini istiyoruz” dedi.
Konu genis katilimli konferansa tasindi
Sivas’in Kangal ilçesi Pinarözü köyü eski muhtari ve çevre gönüllüsü Hüseyin Engin yasananlari, 48 çevre ve ekoloji örgütünün katildigi “Ekoloji Hareketleri Konferansina” tasidi. Istanbul’un Bakirköy ilçesinde bulunan Cem Karaca Kültür Merkezinde söz alan Engin, Kangal’da yasananlari anlatti. Engin burada yaptigi basin açiklamasinda, bazi çevre avukatlari ve örgütlerinin Kangal’da verilen çevre mücadelesine ihanet ettiklerini ileri sürüp 26 Ocak’ta görülecek davanin önemine degindi.
Firmayi suçladi
Koç Holding’i çevreye karsi duyarsizlikla suçlayan Engin açiklamasinda, “Sivas’in Kangal ilçesinde Koç Holding sirketi olan Demir Export A.S. demir madeni ve altin madeninde çevre talani yillardir artarak devam etmektedir. Bu davanin 26 Ocak 2023 tarihinde karar durusmasi var. Bu durusma bizim son sansimiz, ya madendeki çalismaya son verilecek ya da Çetinkaya, Kalkim ve çevre köylerin sulari ile beraber bütün yasam kaynaklari yok edilecek. Gerçek çevre dostlarini bu konuda duyarli olmaya ve bize destek vermeye çagiriyoruz. Insanlar ancak sonuçlar ortaya çiktiktan sonra anliyorlar ama Bakirtepe siyanürlü altin isletmesinin çalismalari, çevre yagmasi konusunda en kritik asamaya gelinmistir. Eger çalismalar böyle devam ederse çevre köylere su saglayan havza tamamen kuruyacaktir. Bu sirket daha önce Pinargözü köyünün suyunu kurttu ve sonucunda hiçbir yaptirimla karsilasmadi. Simdi son derece rahat hareket ediyor” dedi.
Baliklarin suyunun kesilecegi iddiasi
Engin, birçok dereyle birlikte doktor baliklarin bulundugu Kalkim kaynaginin suyunun da kesilecegini iddia ederek, “Suyu kesilecek köyler; Kalkim köyünde doktor baliklarin oldugu dere, bin 850 nüfuslu Çetinkaya köyü ve diger köyler. Her iki davada mahkemeler her türlü ifade, delil, resmi tutanak ve bilirkisi raporlarina ragmen sirketten yana karar verince artik hukuk bitti ve biz mahkemeye söyle bir dilekçe verdik. ‘Her türlü çabamiza ve hakliligimiza ragmen biz talani durduramadik, bu size dert oldu ama bizde Koç Holding’in gerçek yüzünü herkese gösterecegiz’ buda size dert olacak“ dedi.
93 bin ons altin üretti
Koç Holding’e bagli Demir Export firmasi tarafindan 2015 yilinda bu yana siyanürle ayristirma yapilan madende bugüne kadar yaklasik 93 bin ons altin üretildi. Maden yillik 1.5 milyon ton üretim kapasitesine sahip.