Gebelikte Detayli Ultrason Hayati Önem Tasir

Ikinci düzey (ileri düzey) ultrasonografinin gebeligin 18-23’inci gebelik haftalari arasinda uygulandigini söyleyen Medicana International Samsun Hastanesi Radyoloji Uzmani Uzm. Dr. Ilker Eroglu, "Hamilelikte ultrason, anne karnindaki bebegin muayene edilmesine olanak saglayan önemli bir muayene aracidir. Hem normal (sorunsuz) gebeliklerin takibinde hem de komplike(problemli) gebeliklerin takibinde kullanilmakta ve bebekle ilgili birçok olasi sorunun erkenden teshisine olanak saglamaktadir. Ayrintili ultrasonografi veya detayli ultrasonografi veya ileri düzey (ikinci düzey) ultrasonografi ayni anlamdadir. 3 boyutlu ultrasonografi veya 4 boyutlu ultrasonografi bunlarla ayni anlama gelmez ancak halk arasinda çogunlukla ayni sanilir. 2 boyutlu olarak yapilir Ayrintili ultrasonografinin esas olarak 2 boyutlu olarak yapildigini belirten Eroglu, "Ayrintili ultrasonografide önemli olan ultrason cihazinin 3 veya 4 boyutlu olmasi degildir, hatta 3-4 boyutlu olmasa da olur. Ayrintili ultrasonografide önemli olan bu konuda deneyimli bir uzmanin (genellikle perinatoloji veya radyoloji uzmani) degerlendirmesidir. Fetal anomali taramasinda bir risk veya süphe saptandiginda ayrintili inceleme için hasta detayli (ikinci düzey) ultrasonografi incelemesine sevk edilir. Burada radyoloji uzmani tekrar inceler ve aileye bebegin durumu hakkinda ayrintili bilgi verir. Detayli ultrasonografi 18-23 haftalar arasinda uygulanabilir" dedi.



4 boyutlu ultrason (3-4D USG)

4 boyutlu ultrasonla, bebegin anne karninda gerçek ve es zamanli hareketlerini izlenin mümkün oldugunu söyleyen Eroglu, "3 boyutlu ultrasonda alinan görüntülere zaman faktörünün eklenmesi ile hareketler de görünür hale gelir ve bu da 4 boyutlu ultrason olarak adlandirilir. 4 boyutlu ultrason cihazlari iki boyutlu inceleme özelliginin yani sira, renkli doppler ve 3 boyut özelligini birlikte barindirirlar. Esas olarak 3 veya 4 boyutlu ultrason klasik 2 boyutlu ultrason kullanimini gereksiz kilacak bir yöntem degildir. Ancak, klasik ultrasonda saptanmasi güç olan veya deneyim isteyen bazi durumlarda avantaj saglamaktadir. Özellikle bebegin dis yapisinin incelenmesinde (yarik dudak, kol ve bacaklardaki bazi detay anomalilerin görülmesinde, nöral tüp defektlerinde) avantajlidir. Gebelikte 4 boyutlu ultrasonun yapilmasinin en önemli avantajlarindan biri, anne ve baba adaylarinin dogmamis bebeklerinin gerçek görünümünü görmeleri ile normalde dogumdan sonra kurulmasi beklenen duygusal baglarin daha önceden olusmasidir. Siklikla normalde gebelikte 1 kere yapilir, tekrar yapilmaz. Bu incelemeye, ikinci trimester ultrasonografi taramasi, ayrintili fetal inceleme, detayli fetal anatomik inceleme gibi degisik isimler verilmektedir. Halk arasinda ise renkli ultrason gibi yanlis bir isimlendirmesi de vardir. Halk arasinda üç boyutlu dört boyutlu ultrasonodrafi denmektedir. Ancak ayrintili ultrasonografi için üç ya da dört boyut gerekli degildir. Bu konuda uzman bir hekim tarafindan bebegin iki boyutlu dedigimiz ultrasonografi ile ayrintili bir sekilde degerlendirilmesidir. Detayli ultrasonografi 18-23. haftalar arasinda yapilabilir. Bu dönemde bebek ve organlari yeterince büyümüstür ve daha iyi görüntü elde etmek için bebegin çevresindeki su miktari boldur. Bu dönemde yapilmasinin bir baska nedeni de olasi bir anomali saptanmasi durumunda gebeligin sonlandirilmasi açisindan çok geç kalinmis olmamasidir. Degerlendirmenin saglikli yapilabilmesi için teknik özellikleri üstün olan bir ultrason cihazinin kullanilmasi uygun olur. Detayli ultrasonografinin bu konuda özel egitim almis kisiler tarafindan yapilmasi idealdir. Detayli ultrasonografinin amaci bebekte görülebilecek dogumsal kusurlarin tespit edilmesi ve bazi genetik hastaliklarda ortaya çikabilecek olan anomalilerin saptanarak gerekirse ileri inceleme yapilmasidir. Ancak teknolojideki tüm bu gelismelere karsin en iyi cihazlar ve en tecrübeli uzmanlarin varliginda bile dogumsal kusurlarin ancak yüzde 80’i fark edilebilir" diye konustu.



Belirtileri

Eroglu, "Kafatasi ve kafa içi problemler, beyin dokusunun gelisimsel bozukluklari, beyin bosluklarinin genislemesi (kafada su toplanmasi vs.). Yüz ve yüze ait sakatliklar (yüzdeki yariklar, dudak yariklari vs.). Omurganin gelisimsel bozukluklari (örn: belde açiklik, kemiklerde egrilik veya eksiklik vs.). Gögüs ve karin bosluguna ait sakatliklar (akciger ve karaciger problemleri, mide ve bagirsaklara ait problemler, böbrek ve idrar kesesine ait problemler vs.). El ve ayaklardaki kemik sayilari ve sekil bozuklugu (kol ve bacak kemiklerinde eksiklik, elde ve ayakta içe - disa dönüklük vs.). Bebegin içinde bulundugu suya ve plasentaya (es) ait problemler (suyun azalmasi veya artmasi, plasentanin anormal yerlesimi vs.). Bebek kalbinin belirgin yapisal gelisim bozukluklari. Tespit edilen anormalliklerden bazilarina anne karninda müdahale mümkündür. Bazi fetüs anormalliklerinin erken teshisi ve takibi de büyük faydalar saglar” seklinde konustu.