Fincanla Gelen Saglik Açiklamasi 'Yesil Çay'
Acibadem Adana Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmani Pakize Gizem Akgül, saglikli hayatin bir parçasi olarak tercih edilen yesil çayin faydalarini anlatti. Diyetisyen Akgül, bagisikligi güçlendirmesi, obeziteyi engellemesi, kansere karsi koruyucu olmasi, kan sekerinin düzenlenmesi gibi baslica faydalari nedeniyle yesil çayi tavsiye etti.
Her iki çayin ayni bitkiden üretildigine, ancak yesil çayin islenme teknigi ve kendine has özellikleriyle siyah çaydan tamamiyla farkli olduguna deginen Beslenme ve Diyet Uzmani Pakize Gizem Akgül, “Yesil çayin üretiminde yas yapraklar, kisa sürede yüksek sicakliga tabi tutulur ve tüm oksidan enzimler etkisiz hale getirilir. Bunun sonucunda çay yapraklarinda bulunan klorofiller (renk pigmentleri) parçalanmadan kalir ve fermantasyon islemi yapilmadigi için yapraklar yesil rengini korur. Yesil çay daha çok polifenol ve siyah çaya göre neredeyse 10 kat daha fazla C vitamini içerir. Bir çalismada yesil çayin B1 ve B2 vitaminleri içerdigi de saptanmistir. Yesil çayda, siyah çaya göre çok daha fazla theanin bulunur. Bu amino asit, stres azaltici ve rahatlatici etkiye sahiptir” dedi.
“4-5 dakika demlenmeli”
Çayin demleme suyu, demleme süresi, kullanilan miktari ve demlenecek kabin öneminden bahseden Diyetisyen Akgül, “Plastik veya alüminyum kaplari tercih etmeyin. Yeni kaynatilma noktasina gelmis veya kaynadiktan sonra biraz bekletilen suya eklenir ve 4-5 dk demlenmesi beklenir. Demlendiginde yesil çayin hafif çimensi bir kokusu, hafif acimsi ve buruk bir tadi olur” diye konustu.
Akgül, yapilan bir çalismada antioksidan olan katesinlerin yesil çay deminde, siyah çay demine göre 3 kat daha fazla bulundugunu da ifade etti.
“Günde 3 fincandan fazla içilmemeli”
Bir fincan yesil çayin (250 ml) 50-100 mg katesinler ve 30-40 gr kafein içerdigini belirten Diyetisyen Akgül, hazirlanma sekli, demleme kosullari, bitkinin miktari ve tazeliginin, yesil çayin biyoaktif bilesenlerini etkileyebildigini ve “günde 3 fincanin üzerinde” içilmemesi gerektigini söyledi.
“Diyabeti olanlar dikkatli tüketmeli ”
Diyetisyen Akgül, kimlerin yesil çayi dikkatle içmesi gerektigine de deginerek, “Kardiyovasküler hastaligi olanlar, böbrek hastalari ve tiroid fonksiyon bozuklugu olan bireyler; panik bozuklugu olanlar; santral sinir sistemini uyaran ilaçlar, bazi inhibitörler ve demir preparatlari kullanan kisiler; katesinler kan sekerini etkileyebildigi için anti diyabetik ilaç kullanan hastalar, yesil çayi hekime danisarak tüketmeli” dedi.
“Hamileler ve emziren anneler doktora danismali”
Yesil çay tüketen annelerin emzirme döneminde kafein alimindan kaynakli olarak bebeklerinde huzursuzluk yasanabilecegine deginen Diyetisyen Akgül “Asiri yesil çay tüketiminin folik asit düzeyini düsürdügü ile ilgili çalismalar yapiliyor. Özellikle nöral tüp defektine neden olan folik asit eksikligi gebelerin dikkat etmesi gereken bir durumdur. Ilk 3 ay çok içilmemesi önerilir ve gebeligin devaminda hekim onayi ile günde 1-2 fincan yesil çay tüketilebilir” diye konustu.
“Uykusuzluk problemi olanlar sabah içsin”
Akgül, günde 1.5 gr kafein alacak sekilde tüketilmesinin olumsuz fiziksel ve psikolojik etkiler yaratabilecegini dile getirerek “Uykusuzluk, huzursuzluk, istah kaybi ve bas agrisi gibi etkiler görülebilir. Özellikle uykusuzluk problemi yasayanlarin, yesil çayi kahvaltilarda veya gün içinde tüketmesi daha uygun olur” dedi.
Akgül, kendine has aromasi ve kokusu nedeniyle bazi kisilerin yesil çayi sevmedigini belirterek yesil çaya limon, yasemin, meyve kabuklari, kabuk tarçin, karanfil ekleyerek demlenmesini tavsiye etti.
“Kan sulandirici alirken içilmemeli”
Asiri tüketimi halinde fizyolojik ve psikolojik sikinti çikarabilecegi belirten Diyetisyen Akgül, “Özellikle antikoagülanlar (kan sulandirici) ile birlikte tüketimi sakincali olabilir. Varfarin, antikoagülan etkisi ile K vitaminin üretimini olumsuz etkileyebilir ve yesil çay da K vitamini içerdigi için ters etki gösterebilir” dedi.
Diyetisyen Akgül, yesil çayin faydalarini ise söyle siraladi:
- Yesil çay önemli bir antioksidan olan EGCG içerir.
- L-theanin maddesini içeren yesil çay kan dolasimi yolu ile beyne ulasir ve bireylerde gevsemeye, rahatlamaya ve ayrica gün içinde kendilerini daha iyi hissetmelerine yardimci olur.
- Içerdigi C vitamini bagisikligi güçlendirir, hastaliklara karsi kalkan olusturur. Yesil çay niasin, riboflavin, folik asit, potasyum, magnezyum ve flor içerir.
- Yesil çay polifenollerden zengindir. Çay bitkisinde bulunan fenolik bilesikler bireylerin antioksidan kapasitesini arttirarak bagisikligini güçlendirir.
- Içerdigi kafein canlilik verir, yorgunlugu giderir.
- Yesil çayin içerdigi katesinler, kilcal damarlari güçlendirir, antioksidan özelligi sayesinde radyasyona, mikrop ve bakterilere karsi koruyucu etki gösterir.
- Yesil çayin içerdigi katesinler, kafeinin metabolizmayi hizlandirici ve yag yakimini olumlu etkisi sayesinde kilo kontrolünde yardimci olur.
- Yesil çay besin tüketiminin azaltilmasini saglayarak obezitenin olusumu üzerinde engelleyici bir etkiye sahiptir.
- Vücut yaginin azalmasina yardimci olur.
- Agiz kokusunu önlemede etkilidir ve yesil çay agiz içindeki bakterilerin dislere yapismasina ve çogalmasina engel olarak dis çürümesine karsi koruyucudur.
Kan sekerinin düzenlenmesine yardimci olur.
- Yesil çayin beden kitle indeksi, bel çevresi ve kolesterolün azalmasina yardimci olur.
- Yesil çay kansere karsi koruyucudur.
- LDL kolesterolün düsmesine yardimci olur.
Kaynak: İHA
“4-5 dakika demlenmeli”
Çayin demleme suyu, demleme süresi, kullanilan miktari ve demlenecek kabin öneminden bahseden Diyetisyen Akgül, “Plastik veya alüminyum kaplari tercih etmeyin. Yeni kaynatilma noktasina gelmis veya kaynadiktan sonra biraz bekletilen suya eklenir ve 4-5 dk demlenmesi beklenir. Demlendiginde yesil çayin hafif çimensi bir kokusu, hafif acimsi ve buruk bir tadi olur” diye konustu.
Akgül, yapilan bir çalismada antioksidan olan katesinlerin yesil çay deminde, siyah çay demine göre 3 kat daha fazla bulundugunu da ifade etti.
“Günde 3 fincandan fazla içilmemeli”
Bir fincan yesil çayin (250 ml) 50-100 mg katesinler ve 30-40 gr kafein içerdigini belirten Diyetisyen Akgül, hazirlanma sekli, demleme kosullari, bitkinin miktari ve tazeliginin, yesil çayin biyoaktif bilesenlerini etkileyebildigini ve “günde 3 fincanin üzerinde” içilmemesi gerektigini söyledi.
“Diyabeti olanlar dikkatli tüketmeli ”
Diyetisyen Akgül, kimlerin yesil çayi dikkatle içmesi gerektigine de deginerek, “Kardiyovasküler hastaligi olanlar, böbrek hastalari ve tiroid fonksiyon bozuklugu olan bireyler; panik bozuklugu olanlar; santral sinir sistemini uyaran ilaçlar, bazi inhibitörler ve demir preparatlari kullanan kisiler; katesinler kan sekerini etkileyebildigi için anti diyabetik ilaç kullanan hastalar, yesil çayi hekime danisarak tüketmeli” dedi.
“Hamileler ve emziren anneler doktora danismali”
Yesil çay tüketen annelerin emzirme döneminde kafein alimindan kaynakli olarak bebeklerinde huzursuzluk yasanabilecegine deginen Diyetisyen Akgül “Asiri yesil çay tüketiminin folik asit düzeyini düsürdügü ile ilgili çalismalar yapiliyor. Özellikle nöral tüp defektine neden olan folik asit eksikligi gebelerin dikkat etmesi gereken bir durumdur. Ilk 3 ay çok içilmemesi önerilir ve gebeligin devaminda hekim onayi ile günde 1-2 fincan yesil çay tüketilebilir” diye konustu.
“Uykusuzluk problemi olanlar sabah içsin”
Akgül, günde 1.5 gr kafein alacak sekilde tüketilmesinin olumsuz fiziksel ve psikolojik etkiler yaratabilecegini dile getirerek “Uykusuzluk, huzursuzluk, istah kaybi ve bas agrisi gibi etkiler görülebilir. Özellikle uykusuzluk problemi yasayanlarin, yesil çayi kahvaltilarda veya gün içinde tüketmesi daha uygun olur” dedi.
Akgül, kendine has aromasi ve kokusu nedeniyle bazi kisilerin yesil çayi sevmedigini belirterek yesil çaya limon, yasemin, meyve kabuklari, kabuk tarçin, karanfil ekleyerek demlenmesini tavsiye etti.
“Kan sulandirici alirken içilmemeli”
Asiri tüketimi halinde fizyolojik ve psikolojik sikinti çikarabilecegi belirten Diyetisyen Akgül, “Özellikle antikoagülanlar (kan sulandirici) ile birlikte tüketimi sakincali olabilir. Varfarin, antikoagülan etkisi ile K vitaminin üretimini olumsuz etkileyebilir ve yesil çay da K vitamini içerdigi için ters etki gösterebilir” dedi.
Diyetisyen Akgül, yesil çayin faydalarini ise söyle siraladi:
- Yesil çay önemli bir antioksidan olan EGCG içerir.
- L-theanin maddesini içeren yesil çay kan dolasimi yolu ile beyne ulasir ve bireylerde gevsemeye, rahatlamaya ve ayrica gün içinde kendilerini daha iyi hissetmelerine yardimci olur.
- Içerdigi C vitamini bagisikligi güçlendirir, hastaliklara karsi kalkan olusturur. Yesil çay niasin, riboflavin, folik asit, potasyum, magnezyum ve flor içerir.
- Yesil çay polifenollerden zengindir. Çay bitkisinde bulunan fenolik bilesikler bireylerin antioksidan kapasitesini arttirarak bagisikligini güçlendirir.
- Içerdigi kafein canlilik verir, yorgunlugu giderir.
- Yesil çayin içerdigi katesinler, kilcal damarlari güçlendirir, antioksidan özelligi sayesinde radyasyona, mikrop ve bakterilere karsi koruyucu etki gösterir.
- Yesil çayin içerdigi katesinler, kafeinin metabolizmayi hizlandirici ve yag yakimini olumlu etkisi sayesinde kilo kontrolünde yardimci olur.
- Yesil çay besin tüketiminin azaltilmasini saglayarak obezitenin olusumu üzerinde engelleyici bir etkiye sahiptir.
- Vücut yaginin azalmasina yardimci olur.
- Agiz kokusunu önlemede etkilidir ve yesil çay agiz içindeki bakterilerin dislere yapismasina ve çogalmasina engel olarak dis çürümesine karsi koruyucudur.
Kan sekerinin düzenlenmesine yardimci olur.
- Yesil çayin beden kitle indeksi, bel çevresi ve kolesterolün azalmasina yardimci olur.
- Yesil çay kansere karsi koruyucudur.
- LDL kolesterolün düsmesine yardimci olur.