Hasan Dagi'nin Depreme Etkisi Ve Volkanik Hareketliligi Anlik Izleniyor

Volkanik dag olan Hasan Dagi’nin magma tabakasi hareketliligi ve Hasan Dagi’ndan geçen Tuz Gölü fay hattinin depremlere etkisinin ölçülmesi amaciyla olusturulan “Hasan Dagi Volkanizmasinin Tektonik ve Volkanik Açidan Jeodezik ve Fiziksel Sensörler Ile Izlenmesi” projesi 10 Aralik 2022 tarihi itibariyle basladi.

TÜBITAK destekli projenin yürütücülügünü Aksaray Üniversitesi (ASÜ) Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisligi Bölüm Baskani Prof. Dr. Haci Murat Yilmaz baskanliginda gerçeklestirilirken, Hasan Dagi bölgesinde 3 farkli noktaya kurulan GPS noktalari ile izlemelere baslandi. 24 saat araliksiz olarak çevrimiçi ve anlik ölçüm yapilabilen sistemle jeolojik ve fiziksel sersörlerle izleme yapiliyor.

Konuyla ilgili bilgiler veren ASÜ Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisligi Bölüm Baskani Prof. Dr. Haci Murat Yilmaz, Hasan Dagi’nin Dünya Volkanizler Birligi tarafindan volkanik oldugu sonucuna varildigini hatirlatarak, “Ülkemizde bazi yerlerde de var zaten. Tektonik hareketliligin olup olmadigi açisindan arastirmalar yapilacak. Biz TÜBITAK ile deprem öncelikli bir proje çerçevesinde Hasan Dagi’ni merkez aldik. Hasan Dagi volkanizmasini tektonik mi yoksa volkanik mi bu açidan hem jeolojik hem de fiziksel sensörlerle arastirmak istiyoruz. Proje çerçevesinde yapmamiz gereken çalismalar vardi. Bunlardan birisi 3 tane sabit GPS istasyonu. Istasyonun birisi burasi Hasan Dagi’nin eteginde. Bir tablamiz var, GPS’miz var. Tiltmetremiz var içeride. Ayni istasyonun bir benzeri Dikmek köyü bölgesinde Hasan Dagi eteklerinde var. Bir digeri de Nigde Keçikalesi tarafinda var. Projemiz su; bu 3 GPS noktasindan sürekli anlik çevrimiçi veri alacagiz 24 saat internet araciligiyla alacagiz. Daha sonra bunu degerlendirecegiz. Tesislerimizi yeni tamamladik. 10 Aralik itibari ile ölçüm almaya basladik. Bunun disinda yine buradaki hareketliligi inceleme adina Hasan Dagi’ndan geçen Tuz Gölü deprem fay hatti 14 tane bizim kampana noktalarimiz var ve oradan da 6 ayda bir ölçüm aliyoruz. Ama burada anlik, her an 24 saat ölçüm aliyoruz. Bu ölçülerin en son degerlendirilmesinin ardindan burada ne tür degisiklikler var ona bakacagiz. Yalniz verileri yeni almaya basladik. Neler alacagiz? GPS ile 3 sabit noktadan sürekli veri alacagiz. Her hangi bir koordinatlarda oynama var mi ona bakacagiz. Tiltmetre dedigimiz aletimiz ile zemindeki magma tabakasinda sisme, büzülme, egiminde bir degisiklik var mi ona bakacagiz. Gaz çikislarini ölçecegiz. Sicakliklar ölçülecek. Tüm bu verileri harmanlayip analiz ederek ne oldugu görecegiz. Bu ölçüme neden gerek duyuldu? Zaman zaman biliyorsunuz orta ölçekli depremler meydana geliyor. En son 2020’de Nigde Obruk civarinda bir deprem meydana gelmisti. Acaba bu depremlere bu Hasan Dagi’nin volkanik ya da tektonik açidan bir etkisi var mi? Bu soru gündeme geldi ve biz de bunu arastirmak istedik. Yani Hasan Dagi’nin depremlerle bir ilgisi var mi? Hasan Dagi Milattan Önce 6 binli yillarda bir aktif olmus. Onun disinda su anda öyle bir hareket gözükmüyor” dedi.