'Bilginiz Disinda Adiniza Alinan Hat Ve Telefonlar Hapse Girmenize Neden Olabilir'

Özellikle suç örgütleri ellerine geçirdikleri kimlik fotokopileriyle açtiklari GSM hatlari ve satin aldiklari telefonlarla suç isleyerek, vatandaslarin büyük magduriyetler yasamasina neden olabiliyorlar. Avukat Kürsat Hardal, kisilerin bilgileri disinda üzerlerinde hat veya IMEI kaydi bulunup bulunmadigini kolaylikla ögrenip, bu hat ve IMEI’leri iptal ettirebileceklerini belirterek, “Üzerinizde hat olup olmadigini e-Devlet üzerinden çok rahat bir sekilde ögrenebilirsiniz. ‘Mobil hat sorgulama’ bölümünden kendi üzerlerine kayitli GSM operatörlerine iliskin hatlarin sorgusunu yapabilirler. Kisinin kendi bilgisi disinda açilan bir hat varsa ilgili GSM operatörüne basvuru yapmali ve hat iptali uygulanmalidir” dedi.



“Suç duyurusunda bulunmalisiniz”

Hardal, e-Devlet üzerinden yapilan sorgulamada kisinin üzerinde bilgisi disinda açilan hat veya IMEI kaydi tespit etmesi halinde mutlaka suç duyurusunda bulunmasi gerektigini ifade ederek, “Bu kisilerin adli mercilere basvuru yapip suç duyurusunda bulunmalari gerekir. Söyle açikliyayim; sizin bilginiz disinda üzerinize açilmis olan bir hat varsa ve siz buna iliskin bir islem yapmadiysaniz bu hat üzerinden bir suç islenmesi halinde kendinizi hukuki ve cezai yaptirimlarla karsi karsiya bulabilirsiniz. Mesela üzerinize kayitli hat ile bir dolandiricilik, hakaret, tehdit veya santaj gibi suçlar islenirse bu suçun hukuki ve cezai yaptirim boyutuyla karsi karsiya kalabilirsiniz. Ayrica bu hat üzerinden herhangi bir alisveris yapilmasi veya herhangi bir baska islem üzerinden borçlandirma durumuna sokulmasi halinde borçlu konumuna düsebilirsiniz” dedi.



Korsan IMEI’lere dikkat

Avukat Kürsat Hardal, bir cihazda farkli bir cihaza ait IMEI numarasi tespit edilmesi halinde ciddi sorunlar yasanabilecegine vurgu yaparak, “Hepimizin Türk vatandasi olmamizdan kaynakli bir T.C. kimlik numaramiz var. IMEI numarasi da Türkiye nezdinde bir telefonun T.C. kimlik numarasidir. Yani telefonumuzu veya cihazimizi tanimamizi saglayan ve aktif sekilde kullanmamizi saglayan bir numaradir. Baska bir telefonun IMEI kaydi baska bir telefona yapildigi takdirde büyük sorunlarla karsi karsiya kalinir. Kisinin kendi bilgisi disinda açilan bir IMEI kaydi varsa BTK’ya basvuru yaparak IMEI kaydinin kisinin üzerinden iptal edilmesi gerekir. Ve adli mercilere basvuru yapilarak suç duyurusunda bulunulmasi gerekir. IMEI kaydi genellikle yurt disindan gelen cihazlarda bu sorun sik sik karsimiza çikiyor. IMEI kaydi yurt disindan yasal olmayan yollarla getirilen telefonlar ya da yurt disina gidip geldiginizde yasal olarak telefon satin alip, Türkiye’de kullanmak istiyorsunuz. Bunun kaydini yaptirdiniz ama sizin bilginiz disinda yapilmis kayit varsa ve sizde bir islem yapmazsaniz yine ayni sekilde hukuki ve cezai yaptirimlarla karsilasabilirsiniz. Çünkü kayitli cihaz üzerinden bir suça karisilmasi halinde bu suçla karsi karsiya kalacaksiniz” dedi.



"Kimlik ve pasaport bilgilerini paylasmayin"

Hardal, ele geçirilen kimlik veya pasaport bilgilerinden hat çikartilabildigini açiklayarak, “Genellikle IMEI ve hat kaydi usulsüz olarak sizin güvenilmeyecek yerlere kimlik veya pasaport bilgilerinizi paylasmaniz sebebiyle olur. Kimlik veya pasaport suretinizi güvenmediginiz veya güvenilir olmayan yerlerle paylasmaniz halinde adiniza sahte imzalarla IMEI veya hat açilabilir. Üzerinize kayitli hat ve IMEI kaydi sorgusu çok rahat bir sekilde e-Devlet üzerinden yapilmakta. Bu sebeple tavsiyem sudur ki; kimlik ve pasaport bilgilerinizi güvenmediginiz yerlerle paylasmayin. Daha sonra belirli araliklarla e-Devlet üzerinden IMEI kaydi ve hat sorgulama yaparak usulsüz bir islem görmeniz halinde ilgili mercilere basvuru yapmaniz gerek“ dedi.



"Hapse girebilirsiniz"

Hardal, kisilerin bilgisi disinda adia açilan bir hat ile islenecek suçun boyutuna göre kisinin hapse dahi girebilecegini açiklayarak sunlari söyledi:

“IMEI veya hat kaydinda islenen suç ile alakali olarak ceza araligi degismekte. Mesela bir dolandiricilik eylemine karisirsaniz farkli bir suç araligi ile karsi karsiya kalacaksiniz. Hakaret veya tehdit eylemine karisirsaniz bambaska bir suç araligiyla karsi karsiya kalacaksiniz. Bu tarz yasal olmayan IMEI veya hat kayitlarina genellikle terör suçlariyla da karsi karsiya kaliniyor. Böyle bir olay karsisinda yüksek cezai yaptirimlarla karsi karsiya kalabilirsiniz. IMEI kayitlarinizi öncelikle e-Devlet ya da BTK üzerinden yapmanizi tavsiye ederim. Çünkü kaçak yüklenen IMEI kayitlari bir süreden sonra inaktif hale geldigi için telefonu bundan sonra kullanamama gibi bir durum söz konusu oluyor. Bu sebeple e-Devlet ya da BTK üzerinden yasal olarak basvuru yaptiginiz taktirde yurt disindan getirmis oldugunuz cihazlari Türkiye’de kullanim hakkina sahipsiniz. Kaçak IMEI kaydindan sonra eski telefonlara ait IMEI kayitlari yeni telefonlara yükleniyor. Su sekilde örnek vermek gerekirse baska birinin T.C. kimlik numarasini kullaniyorsunuz. Daha sonra onun tespit edilmesi halinde IMEI kaydiniz otomatik olarak iptal ediliyor.”

Kaçak telefonlarda yaygin

Cep telefonu ticareti yapan Cengizhan Eker ise, genellikle yurda kaçak getirilen telefonlarin yurt içerisinde aktif hale getirilmesi için IMEI degisikligine basvuruldugunu belirterek, tüketicileri su hususlarda uyardi:

“Açikçasi yurt disi cihaz piyasada bayagi fazlalasti. Cihaz alinirken IMEI numarasini kesin kontrol etmeleri gerekiyor. Çünkü farkli bir IMEI attigi için bu hem telefoncu adina hem de alan kisi açisindan sikinti oluyor. Ürünün kutusunun ve faturasinin olmasina dikkat etsinler. Cihazin IMEI numarasi ile faturadaki IMEI numarasinin birbiri ile ayni olmasi gerekiyor. Karsisindaki kisinin güvenilirligine bakmasi önemli. Devletin buna bir çözüm bulmasi gerekiyor. Bizde satilan 10 bin liralik bir cihaz yurt disinda cihazin vergi ve KDV’si olmadigi için 5 bin liraya aliniyor, fiyat yari yariya düsüyor. Devlette buna bir kolaylik saglarsa, fiyatlari biraz daha uyguna çekerse kimse yurt disi cihazi talep etmez. Yurt disi cihaz kullanirlarsa faturali bir cihazin IMEI numarasi klonlanir. Iki taraf için de sikinti olur. Adam 15 bin lira cihaza para veriyor. Farkli biri rastgele bir IMEI giriyor, adamin faturali cihazi kapaniyor. Müsteriler telefon alirken önce faturasini, IMEI numarasini ve cihazin yurt içi olup olmadigini kontrol etsinler. Basit bir islem. IMEI sorgulandiktan sonra cihazin ne oldugu belli olur.”