(ÖZEL) Ustanin Yaptigi Ürüne Biçmis Oldugu Deger Fiyati Da Belirliyor

Inceliklerini bilmeyen insanlara göre, birbirine çok benzeyen baglamalarin fiyatlari arasinda bir uçurum var gibi duruyor. Ancak saz imalatçisi Ilker Negis, kullanilan malzemenin nasil islendigi, baglamanin ses kalitesi, kullanim ömrü, ustalik gibi birçok unsurun baglama fiyatinin degismesinde rol oynadigini söyledi.

Ucuz olan baglamalari genellikle yeni baslayanlarin, pahali olanlari ise isini iyi yapan insanlarin tercih ettigini aktaran Negis, fiyatlar arasindaki bu farkin agaç çesidinden ziyade ustalikla iliskisi oldugunu kaydetti.



“Enstrüman tek insanin elinden çikmali”

Eskisehir’de baglama imalati yapan 32 yillik usta Ilker Negis, her seyde oldugu gibi enstrümanlarda da ucuz ve pahali ürünlerin oldugunu söyledi.

Fiyatlarin ortalama 400-500 gibi rakamlardan baslayarak ucunun açik oldugunu ifade eden Negis, “‘Sade, sik bir baglama istiyorum’ dersiniz, 40 tekne 7-8 bin TL gibi bir rakama mal olur. 46 tekne, 10 bin TL gibi bir rakama mal olur. ‘Daha özellikli bir sey, üstüne altin isim istiyorum’ derseniz de ucu açik. Ucuz olan enstrümanlarda; konfeksiyon atölyesinin oldugu bir ortam düsünün, çok insanin oldugu, kumasi kesen, diken, gömlegin cebini açan ayridir. Enstrüman tek insanin elinden çikmali” diye konustu.



“Ustanin, yaptigi ürüne biçmis oldugu deger önemlidir”

Baglamalar arasindaki bu pahaliligin çalim rahatligi, ses kalitesi, görüntü güzelligi ve kullanim süresi uzunluguyla ilgili bir durum oldugunu belirten deneyimli usta Negis, “Bizim meslegimizde agacin çok fazla bir degeri yoktur. Ustanin yaptigi ürüne biçmis oldugu deger önemlidir. Bütün ustalarimiz ardiç tekne, akçaagaç veya akgürgen sap, polyester cila, gögüs tahtasi olarak ladin veya köknar kullanarak bir baglama üretebiliyor. Ama burada çalicinin yani kullanicinin ne kadar kullanabildigi, kullanirken ne hissettigi, gönül teline dokunuyor mu, dokunmuyor mu bunu algilayabilmesiyle alakali bir durum ortaya çikiyor. Baglama hayatta her seyde oldugu gibi denge üstüne kurulmus bir enstrümandir. Yedi tane teli var, her birini gerdiginizde baglamaya belli bir basinç yapiyor. Bu yükü baglama üzerinde hem sapa hem gögüs tahtasina esit dagitabildiginiz süre içerisinde enstrüman güzel olabiliyor ve kullanim süresi uzuyor” ifadelerini kullandi.

“Kötü enstrüman insani müzikten sogutur”

Pahali sazlari genelde parasi olan ya da isi gerçekten iyi yapan insanlarin tercih ettigini, ucuz sazlari ise çogunlukla ögrenmek için alanlar oldugunu söyleyen Negis, “Normalinde insanlar, ‘Ben yapabilecek miyim, yapamayacak miyim ilk önce onu göreyim, ondan sonra en pahalisini da alirim sikinti yok’ diyorlar. Ama kötü enstrüman insani müzikten sogutur. Kötü enstrümanda sesler net gelmez, tel mesafesi yüksektir, çalim zordur. Bes dakika çaldiktan sonra baskilardan dolayi parmaklarin ucu acimaya baslar. Bundan dolayi ‘Ben yapamiyorum’ deyip birakan çok insan taniyorum” dedi.