Diyetisyenler Uyariyor Açiklamasi 'Kabiz Olmamak Için Bagirsaklarinizi Harekete Geçirin'
Toplumun büyük bir kisminin hayatinin bir döneminde mutlaka sindirim sistemi sagligi ile ilgili bir problem yasayabildigini belirten Beslenme ve Diyet Uzmani Dyt. Anil Öztürk, tüm hastaliklarin bagirsakta basladigini, bagirsakta olusan bir sikinti yüzünden tüm vücudun hastalanabilecegine dikkat çekerek basta kabizlik olmak üzere sindirim sistemi hastaliklariyla ilgili önemli uyarilarda bulundu.
Kabizlik hayat kalitesini bozuyor
Normal bagirsak hareketliliginin kisiden kisiye degismekle beraber genelde haftada 2 defa veya daha az büyük tuvalete çikiliyorsa, bunun sonucu olusan diski sert ve kuru ise bir gastrointestinal problem olan kabizlik söz konusu olabilir. Kabizlik birçok sebepten dolayi meydana gelebilir. Kabizlik beraberinde getirdigi siskinlik, stres gibi problemlerle de günlük hayatinizin aksamasina ve kalitesinin bozulmasina yol açar. Kabizligin tedavisinin etkili bir sekilde yapilabilmesi için ise hangi sebepten ötürü ortaya çiktiginin bilinmesi büyük önem arz eder” diye konustu.
Lif eksikligi ve az su tüketimine dikkat
Gidalar yoluyla alinmasi gereken lif eksikliginin, hareketsizligin, yetersiz sivi tüketiminin ve bazi ilaçlarin yan etkisinin kabizligin temelde ortaya çikmasinin altinda yatan 4 ana sebep oldugunu söyleyen Uzm. Dyt. Öztürk, kabizliga neden olan durumlari ve tedavi için izlenecek yollari söyle anlatti:
“Beslenmede yeterli lif ve su bulunmadigi zaman diski sertlesir, kurur ve kolondan çok yavas bir sekilde geçtigi için kabizliga neden olur. Diskiniz bagirsaklarinizda kasilma hareketiyle ilerler ancak beslenmenizde yeterli lif ve su bulunmadigi zaman ya da kolondaki kas kasilmalari yavas oldugunda diski sertlesir, kurur ve kolondan çok yavas bir sekilde geçer. Bu da kabizliga neden olur. Lifli gidalar ise su emilimini artirarak bagirsaga su çekilmesini saglar, böylelikle bagirsak çapi genisleyip bagirsak lümenindeki basinç azalir. Sonuç olarak da diskinin hacmi ve yumusakligi artarak kabizlik önlenmis olur.”
Meyveleri sikmayin, posasiyla yiyin
Uzm. Dyt. Öztürk, vücudumuz için gerekli günlük lifi nasil saglayabilecegimizle ilgili su önerilerde bulundu:
“Günde en az 5 porsiyon meyve ve sebze tüketimi gerekir. Posa, meyvenin kabugunda ve kabuga yakin kisminda bulunur, bu nedenle meyveleri soymadan kabuklariyla birlikte tüketmek ve meyve suyu seklinde sikarak degil de posasini yok etmeden bütün halinde yemek tercih edilmelidir. Et yemeklerini sebze ile pisirmek, çorbalara mercimek, kepekli pirinç eklemek gibi yöntemler kullanilabilir. Besin satin alirken etiket okumak aliskanlik haline getirilmelidir. Besinlerin posa içerigi incelenmeli ve posa içerigi yüksek olanlar tercih edilmelidir. Tam tahillar ve bunlarin ürünleri tercih edilmelidir. Kahvaltilik tahil ürünleri, kepekli, yulafli veya tam bugday ekmekleri, bulgur gibi hububatlar tercih edilmelidir. Günün her ögününde rahatlikla tüketilebilecek taze sebzelerden hazirlanmis salatalar tüketilebilir. Haftada 2 veya 3 kez kurubaklagil yemegi tüketilebilir. Bol lifli gidalar disinda gün kurusu, kuru kayisi, kuru erik, kuru incir gibi kurutulmus meyveler, keten tohumu gibi yagli tohumlar gibi probiyotik gidalar kabizlik tedavisinde önemli rol oynuyor.”
Günde 30-40 dakika yürüyün
Ne kadar az hareket edilirse bagirsaklarin da ayni ölçüde yavas çalistigini dile getiren Uzm. Dyt. Öztürk, “Her gün en az 30-40 dakika yürüyüs veya egzersiz yaparak bagirsaklarinizin çalismasini artirabilirsiniz. Bu egzersizlere ek olarak gün içerisinde daha aktif olmaya gayret edebilirsiniz (Eger çalisiyorsaniz kendi çayinizi kendiniz alabilirsiniz, asansör yerine merdivenleri kullanabilirsiniz, gün içerisinde gideceginiz yerler yakinsa hiç araç kullanmadan yaya olarak gidebilir, uzaksa da birkaç durak önceden inip yürüyebilirsiniz)” ifadelerini kullandi.
Bol su tüketin
Herkesin tüketmesi gereken su miktarinin gün içerisinde aldigi kalori miktari ile dogru orantili oldugunun altini çizen Uzm. Dyt. Öztürk, “Ancak bu durumu ortalamaya vurdugumuzda kadinlar için 2-2,5 litreyi, erkekler için ise 2,5-3 litreyi günlük olarak tüketilmesi gereken su miktari olarak belirleyebiliriz” dedi.
Doktor tavsiyesi olmadan ilaç kullanmayin
Kullanilan bazi ilaçlarin kabizliga neden olabilecegini vurgulayan Uzm. Dyt. Öztürk, sunlari söyledi:
“Güçlü agri kesicilere, özellikle içerisinde kalsiyum ve demir bulunan vitamin haplarina gerçekten ihtiyaciniz yoksa kullanmayi birakabilirsiniz, ancak zaten bir hastaliktan dolayi kullanmak durumundaysaniz doktorunuzun tavsiyesiyle diskinizi yumusatacak bir ilaçla beraber kullanmalisiniz. Yine antidepresanlar ve bazi mide ilaçlari kimi insanlarda kabizliga sebep olmaktadir. Yukarida bahsettigimiz bu yasam tarzi degisikliklerine ragmen kabizlik probleminiz devam ediyorsa bir Gastroenteroloji veya iç hastaliklari uzmanina basvurmaniz gerekmektedir. Çünkü tibbin babasi sayilan Hipokrat’in da yillar önce dedigi gibi tüm hastaliklar bagirsakta baslar.”