ABD, 'Avustralya Ile Nükleer Denizalti Anlasmasi' Konusunda Fransa Ile Tansiyonu Düsürmeye Çalisiyor

ABD Disisleri Bakani Anthony Blinken, Avustralya'nin denizalti aliminda devre disi birakilan Fransa ile tansiyonu düsürmek için Paris'in, Hint-Pasifik basta olmak üzere birçok konuda son derece kritik bir ortak oldugunu söyledi.

ABD Disisleri Bakani Blinken ile ABD Savunma Bakani Lloyd Austin, Washington'da bulunan Avustralya Disisleri Bakani Marise Payne ve Avustralya Savunma Bakani Peter Dutton ile yaptiklari dörtlü toplanti sonrasinda ortak basin toplantisi düzenledi.

ABD ve Ingiltere'nin Avustralya ile nükleer denizalti aliminin da dahil oldugu üçlü savunma ortakligi anlasmasi imzalamasi Fransa'nin büyük tepkisine neden olurken, Blinken, Fransa ile tansiyonu düsürmeye çalisti.

Blinken, basin toplantisinda, "Hint-Pasifik'te önemli rol oynayan Avrupa ülkelerini memnuniyetle karsiliyoruz. Burada NATO, Avrupa Birligi ve digerleri ile yakin is birligini sürdürmeyi dört gözle bekliyoruz. Özellikle Fransa bu konuda ve daha pek çok konuda nesiller boyu geçmise kadar dayanan kritik bir ortak." ifadelerini kullandi.

Fransa'nin, Avustralya ile anlasmada dislanmis olmasindan dolayi "sirtindan biçaklanmis" gibi hissettigine iliskin bir soruya yanit veren Blinken, Fransa'nin ABD için önemli bir ortak oldugunu yinelerken Avustralya ile yapilan anlasma konusunda son iki gün içinde Fransiz mevkidasi ile temas kurdugunu ancak ABD ve Ingiltere ile nükleer denizalti için anlasma yapmanin Avustralya'nin tercihi oldugunu belirtti.

ABD'li Bakan, "Bu anlasma kimseye karsi degil. Buradaki niyet üçlü is birligini ve kabiliyetlerimizi artirmaktir. Bunun ilk adimi da Avustralya'nin nükleer denizalti elde etmesini saglamaktir." dedi.

- Çin ile rekabet de gündeme geldi

Avusturalya Disisleri Bakani Payne de Çin ile rekabetin toplantilarinda gündeme geldigini belirtti.

Payne, "Çin ile stratejik rekabeti, buna verecegimiz yaniti ve bu konuda dayanikliligimizi artirmamizin gerekliligini de çesitli seviyelerde konustuk. Bu, Çin ile angajman için yapici alanlar olmadigi anlamina gelmez. Avustralya ön kosulsuz olarak Çin ile diyalog arayisina devam etmektedir." dedi.

ABD Savunma Bakani Austin ise Çin'in bölgedeki ülkeleri tehdit ettigini ifade etti. Austin, "Çin Halk Cumhuriyeti ile yapici, sonuç odakli bir iliski pesinde iken, Pekin'in yerlesik uluslararasi düzeni baltalama çabalarina iliskin görüsümüz konusunda da gözümüz açik olacak." diye konustu.

- Beyaz Saray'dan da "Fransa ile iliskimize önem veriyoruz" mesaji

Öte yandan Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, günlük basin toplantisinda, Fransa'nin tepkisini degerlendirerek, "Fransa ile iliskimize ve ortakligimiza önem veriyoruz. Fransa ile ekonomik büyüme, Kovid-19 ile mücadele, güvenlik konulari gibi birçok alanda ortakligimiz var ve bu uzun yillardir devam ediyor." ifadelerini kullandi.

Psaki, "neden yeni bir teknoloji arayisina girdikleri" sorusunun yanitinin Avustralyali ortaklarinda oldugunun altini çizerek, "Baskan Biden'in dün de belirttigi gibi Fransa ile yakin is birligi içindeyiz. Hint-Pasifik bölgesinde birçok ortak önceliklerimiz var ve bu tabii ki devam edecek." diye konustu.

Avustralya ile yapilan denizalti anlasmasindan Fransa'nin daha önce haberdar oldugunu kaydeden Psaki, Çin konusunda da "Rekabeti destekliyoruz ancak çatisma pesinde degiliz." dedi.

- AUKUS Fransa'yi kizdirdi

ABD Baskani Joe Biden, Ingiltere Basbakani Boris Johnson ve Avustralya Basbakani Scott Morrison ile katildigi sanal basin toplantisinda ABD, Ingiltere ve Avustralya liderleri, AUKUS adi altinda yeni bir güvenlik is birligi kuruldugunu ve bu kapsamda ABD ile Ingiltere'nin Avustralya ile nükleer enerjili denizalti teknolojisini paylasacagini duyurmustu.

AUKUS anlasmasinin devreye girmesi ile Avustralya'nin 2015 yilindan beri Fransa ile yürüttügü, maliyeti basta 43 milyar dolar olup daha sonra 90 milyar dolara ulasan ve ülkede tartismalara neden olan Taarruz Denizalti Programi da rafa kalkmis oldu.

Bu duruma tepki veren Fransa Disisleri Bakani Jean-Yves Le Drian ile Savunma Bakani Florence Parly, Avustralya hükümetinin Fransa ile denizalti programini durdurmasinin ve ABD ile nükleer denizalti insa etme konusunda anlasma kararinin is birligi ruhuna aykiri oldugunu açiklamisti.

Kaynak: AA