Kafkasya Uzmani Prof. Dr. Oktay, Iran - Azerbaycan Arasindaki Gerginligi Degerlendirdi

Prof. Dr. Hasan Oktay, son günlerde Iran - Azerbaycan sinirinda yasananlari Ihlas Haber Ajansi’na degerlendirdi. Azerbaycan’in Karabag Savasi’ndan sonra Ermenistan ile arasindaki anlasmazliklari çözebilmek adina sinir tespitlerinde ciddi sikintilar çektigini dile getiren Prof. Dr. Oktay, “Iran’in Daglik Karabag’a askeri yardim ettigi ve hatta konvoylar halinde Azerbaycan arasindan geçerek tirlar gönderdigi ile ilgili basinda ciddi bir kavga süreci yasandi. Buna da Iran ile Azerbaycan arasindaki gerginligin baslama noktasi olarak ifade ediliyor. Daha sonra Iran basininda daha çok Azerbaycan - Israil iliskilerinden hareketle Azerbaycan’in bir ‘Siyonist’ devlet oldugu ifade edilmeye baslandi. Bu, Azerbaycan için kabul edilebilir bir durum degil. Son 2 aydir Iran’da adi konmayan, failleri bulunamayan sabotajlar ve suikastlar düzenleniyor. Bu suikastlari Iran’in iddiasina göre Azerbaycan - Israil iliskileri neticesinde Azerbaycan’a konuslanan Israil istihbarat örgütleri tarafindan yapiliyor. Buna karsilik da Iran, Azerbaycan’a karsi sert tedbirler almaya basladi” dedi.

Özellikle Iran’da Cumhurbaskani Ibrahim Reisi’nin seçilmesinden sonra Azerbaycan’a karsi ciddi anlamda sert tavirlar gösterilmeye baslandigina deginen Prof. Dr. Oktay, “Bunun Iran - Ermenistan iliskilerine de yansidigini görüyoruz çünkü Ermenistan Basbakani Pasinyan birkaç sefer Ermenistan yetkilileriyle görüstü. 44 günlük savas neticesinde 10 Kasim’da Moskova’da imzalanan anlasma neticesinde Zengezur Koridoru’nda Azerbaycan ile Türkiye arasinda bir koridor açilmasi sürecini sürekli hem Azerbaycan hem Türkiye gündeme getiriyor. Iran ise bu koridoru devre disi birakarak Tahran, Erivan, Batum ve Emir yollarinin devreye girmesiyle ilgili Ermenistan yetkilileriyle sürekli görüsüyor” seklinde konustu.

Iran’da yasanan faili meçhul suikastlarin ve Zengezur Koridoru’nun açilmasinin, Iran’a endise yasattiginin altini çizen Prof. Dr. Oktay, bunu somut bir sekilde göstermek adina Aras Nehri boyunca askeri tatbikatlar gerçeklestirdigini kaydetti.

Prof. Dr. Oktay, Daglik Karabag Savasi’nin ardindan Iran’in Güney Kafkasya’da etkisini kaybettigini belirterek, “Iran bölgesel anlamda stratejik olarak bölgedeki etkisini kaybetmesi endisesiyle faaliyetlerini artirmaya basladi.

Güney Kafkasya’da, Türkiye - Azerbaycan etkinligi arttikça Iran bölgeden çekilmek zorunda kalacak. Bu da Iran’in kuzeye açilan, adeta nefes borusu olan Ermenistan sinirinin risk altinda olmasini sagliyor” ifadelerini kullandi.

Iran’dan Azerbaycan’a fiili müdahalenin en son ihtimal oldugunu da ekleyen Prof. Dr. Oktay, “Diplomasi bütün problemleri çözmeye muktedir. Fiili bir müdahale olursa bölgesel anlamda savasa dönüsebilir. Çünkü Iran bir tek Iran’dan ibaret degil. Iran’in içerisinde büyük bir Türk nüfus söz konusu. Bu Iran açisindan ciddi bir sikinti olur. Bunu bildigi için de zaten fiili bir hareketten ziyade askeri harekatlarla ve açiklamalarla süreci yürütmeye çalisiyor” degerlendirmesinde bulundu.

Iran’in 44 günlük savas sürecinde Ermenistan’a yardim etme konusunda son derece istekli olmasina ragmen iç kamuoyunun tepkisinden ve özellikle Tebriz Türklerinin eylemlerinden çekindigi için cesaret edemedigini dile getiren Prof. Dr. Oktay, ancak Ermenistan basinina yansiyan bilgilere göre Iran’in bu süreçte Insansiz Hava Araci sinyal kirici sistemi Ermenistan’a vermek istedigini fakat Ermenistan’in buna yanasmadigini söyledi.

Simdi ise Iran Zengezur koridorunun açilmasini engelleyebilmek için Ermenistan yetkilileri ile temasa geçerek Zengezur’da bir askeri üssü elde etmeye çalistiklarini aktardi.