Cezayir, Fransa'nin Nüfuzuna Karsi Afrika'nin Sahra Bölgesindeki Etkisini Güçlendirmeye Çalisiyor
Adrar Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Aldulhafiz Hasnevi: 'Cezayir'in Sahra politikasi barisçil diplomatik diyalog yoluyla ulusal çikarlarin elde edilmesine dayanir' Sahra bölgesi uzmani Abdulkadir Dridi: 'Cezayir'in bölgede çikarlari olan diger güçlerle is birligi içinde hareket etmesi, bölge ülkelerinin güvenligini ve istikrarini göz önünde bulundurmasi gerekir'.
ABBAS MEYMUNI - Cezayir, ekonomik ve diplomatik etkisini artirarak Afrika'nin Sahra bölgesinde Fransa'nin nüfuzuna karsilik farkli bir strateji izliyor.
Bölgede son on yilda yasanan karmasik krizle mücadelede, Cezayir ve Fransa'nin yaklasimlari arasinda temel ve derin bir fark oldugu net bir sekilde ortaya çikti.
Paris'in 2013'ten bu yana Mali'de askeri çözümü tercih etmesi, özellikle bölge halki nezdinde Fransiz varligina karsi esi görülmemis bir tepki dogurdu.
Kalkinma odakli çözümlere destek veren Cezayir ise 2018 yilinda 14 Afrika ülkesinin toplam borçlarindan 3,5 milyar dolarini sildigini açikladi.
Uzmanlar, Cezayir'in yaklasiminin "çok yumusak" oldugunu ve orta vadede istenen sonuçlari elde etmek için ek araçlara ihtiyaç duydugunu belirtiyor.
- Sahra bölgesine yönelik farkli bakis açisi
Cezayir Cumhurbaskani Abdulmecid Tebbun, geçen günlerde ülkesinin Bati Afrika kiyilarindaki Sahra bölgesi ülkelerine yönelik politikasinin belirleyici unsurlari hakkinda ayrintili bilgi verdi.
Tebbun, bir hafta önce yerel medya temsilcilerine verdigi röportajda, "Sahra bölgesi ülkelerine bakis açimiz, ekonomilerini gelistirmek, saglik ve egitim sorunlarini çözmek ve bunu Fransa Cumhurbaskani Emmanuel Macron'a resmi olarak ilettim." dedi.
Cezayir Cumhurbaskani, "Mali ve Nijer halkini sadece komsu degil kardes ülkeler olarak görüyoruz." diyerek, bu ülkelerde kalkinma projeleri yürütmek istedigini belirtti.
Bölgeye yönelik askeri operasyon düzenleme ve asker gönderme seçeneklerinin söz konusu olmadigini vurgulayan Tebbun, "Ordumuzda yabancilar yok, askerlerimizi para için feda edemeyiz." ifadelerini kullandi.
Tebbun, açiklamalariyla Fransa'nin Mali'de yaptigi operasyonlari isaret ederken, Sahra bölgesine yönelik askeri güç kullanma konusunda istekli olmadiklarini vurguladi.
- Cezayir'in "iki ilkeye dayanan" Sahra politikasi
Adrar Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümünde Ögretim Üyesi Profesör Aldulhafiz Hasnevi, AA muhabirine, Cezayir'in Sahra bölgesi ülkelerine yönelik politikasinin "iki ilkeye dayandigini" belirtti.
Hasnevi, "Öncelikle, Cezayir'in Sahra politikasi barisçil diplomatik diyalog yoluyla ulusal çikarlarin elde edilmesine dayanir." dedi.
Cezayir'in Sahra bölgesine yönelik politikasinda ikinci faktörün "güvenlik" oldugunu vurgulayan Hasnevi, Sahra bölgesindeki güvenlik sorununun Cezayir'i dogrudan ilgilendirdigini dile getirdi.
Hasnevi, 2013 yilinda Mali'nin kuzeyinden Cezayir'in güneyindeki Ayn Emnas bölgesinde dogal gaz tesisine yönelik saldiriyi hatirlatti.
Cezayir'in Sahra bölgesine yönelik politikasinin Anayasa'ya ve imzaladigi uluslararasi anlasmalara uygun oldugunu savunan Hasnevi, "Bu politikayi elestiren ve çok yumusak bulanlar da var." degerlendirmesinde bulundu.
- Ekonomiyi canlandirma
Sahra bölgesi uzmani Abdulkadir Dridi ise Cezayir'in ülke içindeki sorunlarin son on yilda bölgedeki çikarlarina zarar verdigini ifade etti.
Cezayir'in Sahra'da yeniden güçlenmesine iliskin Dridi, "bölgedeki müttefikleriyle ortak bir vizyon çerçevesinde siyasi ve dini iliskileri canlandirarak ekonomik etkisini artirma" çabasinda oldugunu kaydetti.
Dridi, Cezayir'in Sahra bölgesinde etkinlik kurma girisiminin bölge halklari arasinda, adi "terörizm ve yolsuzlukla anilan" Fransiz etkisinden kurtulma umuduyla örtüstügüne dikkati çekti.
Cezayir'in bölge üzerindeki etkisini hemen ve dogrudan gösteremeyecegini belirten Dridi, sunlari kaydetti:
"Cezayir'in bölgede çikarlari olan diger güçlerle is birligi içinde hareket etmesi, bölge ülkelerinin güvenligini ve istikrarini göz önünde bulundurmasi gerekir."
Dridi ayrica Cezayir ile birlikte Türkiye'nin de bölgede etkisini artirabilecegini sözlerine ekledi.
- Cezayir'in Sahra bölgesindeki girisimleri
Cezayir, komsu ülkelerden Moritanya, Nijer ve Libya ile ticareti güçlendirmek için yeni sinir kapilari açmaya çalisiyor.
Tipaza ilindeki Sersel kentinde bulunan Hamdaniye Limani'nin insasiyla birlikte, Trans Sahra yoluna baglanarak Sahra bölgesinin ekonomik açidan canlandirilmasi planlaniyor.
Cezayir, Tunus, Nijer, Nijerya, Mali ve Çad dahil 6 ülkeden geçen Trans Sahra yolundan Nijerya'dan dogal gaz boru hattinin yani sira Cezayir ve Nijerya arasinda fiber optik kablo hattinin kurulacagi belirtiliyor.
Bu projeler araciligiyla Cezayir, bölge ülkeleriyle baglarini artirmayi hedefliyor.
- Cezayir-Fransa hattinda artan gerilim
Fransa Cumhurbaskani Emmanuel Macron'un 2 Ekim'de Le Monde gazetesinde yayimlanan "Cezayir'in sömürge tarihini Fransa nefreti üzerine insa ettigi" yönündeki sözlerine karsilik Cezayir yönetimi 3 Ekim'de hava sahasini Fransiz askeri uçaklarina kapattigini duyurmustu.
Macron'un açiklamalari üzerine Cezayir Cumhurbaskanligindan yapilan yazili açiklamada, "Macron'un yorumlari, (1830-1962 yillarinda) Fransiz sömürgeciligine karsi yigit bir direnisle kendilerini feda eden 5 milyon 630 bin sehidin anisina kabul edilemez bir hakarettir." ifadesine yer verilmisti.
Cezayir'in, iç islerine müdahale edilmesinin kesinlikle reddedildigi vurgulanan açiklamada, Cumhurbaskani Abdulmecid Tebbun'un, Cezayir'in Paris Büyükelçisi Muhammed Anter Davud'u istisare için derhal ülkeye çagirdigi kaydedilmisti.
Kaynak: AA
Bölgede son on yilda yasanan karmasik krizle mücadelede, Cezayir ve Fransa'nin yaklasimlari arasinda temel ve derin bir fark oldugu net bir sekilde ortaya çikti.
Paris'in 2013'ten bu yana Mali'de askeri çözümü tercih etmesi, özellikle bölge halki nezdinde Fransiz varligina karsi esi görülmemis bir tepki dogurdu.
Kalkinma odakli çözümlere destek veren Cezayir ise 2018 yilinda 14 Afrika ülkesinin toplam borçlarindan 3,5 milyar dolarini sildigini açikladi.
Uzmanlar, Cezayir'in yaklasiminin "çok yumusak" oldugunu ve orta vadede istenen sonuçlari elde etmek için ek araçlara ihtiyaç duydugunu belirtiyor.
- Sahra bölgesine yönelik farkli bakis açisi
Cezayir Cumhurbaskani Abdulmecid Tebbun, geçen günlerde ülkesinin Bati Afrika kiyilarindaki Sahra bölgesi ülkelerine yönelik politikasinin belirleyici unsurlari hakkinda ayrintili bilgi verdi.
Tebbun, bir hafta önce yerel medya temsilcilerine verdigi röportajda, "Sahra bölgesi ülkelerine bakis açimiz, ekonomilerini gelistirmek, saglik ve egitim sorunlarini çözmek ve bunu Fransa Cumhurbaskani Emmanuel Macron'a resmi olarak ilettim." dedi.
Cezayir Cumhurbaskani, "Mali ve Nijer halkini sadece komsu degil kardes ülkeler olarak görüyoruz." diyerek, bu ülkelerde kalkinma projeleri yürütmek istedigini belirtti.
Bölgeye yönelik askeri operasyon düzenleme ve asker gönderme seçeneklerinin söz konusu olmadigini vurgulayan Tebbun, "Ordumuzda yabancilar yok, askerlerimizi para için feda edemeyiz." ifadelerini kullandi.
Tebbun, açiklamalariyla Fransa'nin Mali'de yaptigi operasyonlari isaret ederken, Sahra bölgesine yönelik askeri güç kullanma konusunda istekli olmadiklarini vurguladi.
- Cezayir'in "iki ilkeye dayanan" Sahra politikasi
Adrar Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümünde Ögretim Üyesi Profesör Aldulhafiz Hasnevi, AA muhabirine, Cezayir'in Sahra bölgesi ülkelerine yönelik politikasinin "iki ilkeye dayandigini" belirtti.
Hasnevi, "Öncelikle, Cezayir'in Sahra politikasi barisçil diplomatik diyalog yoluyla ulusal çikarlarin elde edilmesine dayanir." dedi.
Cezayir'in Sahra bölgesine yönelik politikasinda ikinci faktörün "güvenlik" oldugunu vurgulayan Hasnevi, Sahra bölgesindeki güvenlik sorununun Cezayir'i dogrudan ilgilendirdigini dile getirdi.
Hasnevi, 2013 yilinda Mali'nin kuzeyinden Cezayir'in güneyindeki Ayn Emnas bölgesinde dogal gaz tesisine yönelik saldiriyi hatirlatti.
Cezayir'in Sahra bölgesine yönelik politikasinin Anayasa'ya ve imzaladigi uluslararasi anlasmalara uygun oldugunu savunan Hasnevi, "Bu politikayi elestiren ve çok yumusak bulanlar da var." degerlendirmesinde bulundu.
- Ekonomiyi canlandirma
Sahra bölgesi uzmani Abdulkadir Dridi ise Cezayir'in ülke içindeki sorunlarin son on yilda bölgedeki çikarlarina zarar verdigini ifade etti.
Cezayir'in Sahra'da yeniden güçlenmesine iliskin Dridi, "bölgedeki müttefikleriyle ortak bir vizyon çerçevesinde siyasi ve dini iliskileri canlandirarak ekonomik etkisini artirma" çabasinda oldugunu kaydetti.
Dridi, Cezayir'in Sahra bölgesinde etkinlik kurma girisiminin bölge halklari arasinda, adi "terörizm ve yolsuzlukla anilan" Fransiz etkisinden kurtulma umuduyla örtüstügüne dikkati çekti.
Cezayir'in bölge üzerindeki etkisini hemen ve dogrudan gösteremeyecegini belirten Dridi, sunlari kaydetti:
"Cezayir'in bölgede çikarlari olan diger güçlerle is birligi içinde hareket etmesi, bölge ülkelerinin güvenligini ve istikrarini göz önünde bulundurmasi gerekir."
Dridi ayrica Cezayir ile birlikte Türkiye'nin de bölgede etkisini artirabilecegini sözlerine ekledi.
- Cezayir'in Sahra bölgesindeki girisimleri
Cezayir, komsu ülkelerden Moritanya, Nijer ve Libya ile ticareti güçlendirmek için yeni sinir kapilari açmaya çalisiyor.
Tipaza ilindeki Sersel kentinde bulunan Hamdaniye Limani'nin insasiyla birlikte, Trans Sahra yoluna baglanarak Sahra bölgesinin ekonomik açidan canlandirilmasi planlaniyor.
Cezayir, Tunus, Nijer, Nijerya, Mali ve Çad dahil 6 ülkeden geçen Trans Sahra yolundan Nijerya'dan dogal gaz boru hattinin yani sira Cezayir ve Nijerya arasinda fiber optik kablo hattinin kurulacagi belirtiliyor.
Bu projeler araciligiyla Cezayir, bölge ülkeleriyle baglarini artirmayi hedefliyor.
- Cezayir-Fransa hattinda artan gerilim
Fransa Cumhurbaskani Emmanuel Macron'un 2 Ekim'de Le Monde gazetesinde yayimlanan "Cezayir'in sömürge tarihini Fransa nefreti üzerine insa ettigi" yönündeki sözlerine karsilik Cezayir yönetimi 3 Ekim'de hava sahasini Fransiz askeri uçaklarina kapattigini duyurmustu.
Macron'un açiklamalari üzerine Cezayir Cumhurbaskanligindan yapilan yazili açiklamada, "Macron'un yorumlari, (1830-1962 yillarinda) Fransiz sömürgeciligine karsi yigit bir direnisle kendilerini feda eden 5 milyon 630 bin sehidin anisina kabul edilemez bir hakarettir." ifadesine yer verilmisti.
Cezayir'in, iç islerine müdahale edilmesinin kesinlikle reddedildigi vurgulanan açiklamada, Cumhurbaskani Abdulmecid Tebbun'un, Cezayir'in Paris Büyükelçisi Muhammed Anter Davud'u istisare için derhal ülkeye çagirdigi kaydedilmisti.