MS Hastaları 'Flu Dünyalarını' Fotoğraflara Yansıttı
MS hastalığıyla 10 yıldır mücadele eden fotoğrafçı Hatice Hande Kapan, özellikle atak sırasında yaşadığı görme bozukluğuna dikkati çekmek için başlattığı 'MS'in vizörü' projesi kapsamında, hem kendisinin hem de Türkiye'nin dört bir yanında yaşayan MS hastalarının bazen net, bazen flu gördükleri dünyalarını yansıttıkları fotoğraflardan oluşan bir sergi açmayı hedefliyor Hatice Hande Kapan: 'Vizörden baktığım zaman gördüğümle çektiğim fotoğraf arasındaki farkı düşündüm hep. Çünkü MS hastası her zaman net göremez, atak zamanlarında özellikle. MS hastası çift, bulanık ya da kimi yeri net, kimi yeri bulanık görebiliyor. Hep şunu merak ettim, 'İnsanlar benim gördüğüm gibi görseydi acaba ne hissederlerdi, ne düşünürlerdi?' 'Hastalığa yakalanana kadar MS'in ne olduğunu bilmiyordum. İstiyorum ki, insanların hepsi böyle olmasın. 'MS'in vizörü'nde gözle ilgili kısma dikkati çekmek istedik. Çektiğimiz karelerle MS konusunda toplumda farkındalık yaratmayı amaçlıyoruz' 'MS'in vizörü' onları fotoğraf çekmeye, paylaşmaya, fotoğrafla hastalıklarını anlatmaya itti. Kendi aramızda birbirimize 'MSdaş' diyoruz. Bu bizim kendi aramızda bir dostluk ifadesi, derttaş gibi, birbirimizi anlamamızı ifade eden bir şey. Fotoğrafta da bu oldu. Hep birlikte aynı amaçla bir şeyler yapmaya çalıştık'
43 yaşındaki Kapan, 10 yıl önce ayağında başlayan uyuşmaların zamanla artması şikayetiyle başvurduğu hastanede yapılan tetkikler sonucu MS olduğunu öğrendi.
Hastalığının yarattığı olumsuz etkilerle mücadelesini sürdürürken, 5 yıldır da fotoğrafla uğraşan Kapan, hastaların atak geçirdikleri zamanlarda yaşadıkları görme bozukluğu sorununa dikkati çekmek ve diğer insanların da MS hastalarının gözünden dünyayı görmelerini sağlamak amacıyla "MS'in vizörü" projesinini hayata geçirdi.
Türkiye MS Derneği'nin de desteğiyle projeyi Türkiye'nin dört bir yanındaki hastalara duyuran Kapan, MS hastalarının çektiği bazıları flu, bazıları net binlerce kareyi bir araya getirdi.
Kapan, proje kapsamında toplanan fotoğraflardan oluşan bir sergi açarak MS konusunda toplumsal farkındalık yaratmayı hedefliyor.
- "Geçen yıl eylül ayında kötü bir atak geçirdim"
MS mücadelesiyle geçen hayatını AA muhabirine anlatan Hatice Hande Kapan, vücudunda uyuşmalarla ortaya çıkan hastalığına teşhis konulmasının biraz uzun sürdüğünü söyledi.
Bacağındaki uyuşmaların giydiği çizmeden kaynaklandığını düşündüğünü ifade eden Kapan, ortopedi doktoruna gittiğini ve bir süre fizik tedavi gördüğünü anlattı.
Bacağından yukarıya doğru çıkan uyuşmaların ve ağrıların zaman içinde daha da arttığını belirten Kapan, nöroloji bölümünde yapılan tetkiklerin ardından MS teşhisi konulduğunu kaydetti.
Kapan, 10 yıldır MS hastası olduğunu dile getirerek, şöyle devam etti:
"Benimki normal ilerleyen bir hastalık süreci oldu. MS plaklarım aktif değil, pasifti. Bu 10 yılda hiç büyük atak geçirmemiştim. Her gün iğne yaparak tedavi oluyordum. Aslında stabil gidiyordu, gayet iyiydi. Fakat geçen yıl eylül ayında kötü bir atak geçirdim. Bazı MS hastalarının sırasıyla geçirdikleri atakların hepsini atlayarak, birdenbire en kötü atağımı geçirmiş oldum. Bir sabah uyandığımda ayaklarımın altına çakıl taşı döşenmiş gibiydi. Ayakkabımı giydiğimde de içinde onlardan vardı. Bastığım her yerde çakıl taşı hissi vardı. Hala da o atağın izleri vücudumda var."
İlaç tedavisinin devam ettiğini aktaran Kapan, değerleri düştüğü için ilacının değişebileceğini aktardı.
- "İnsanlar benim gördüğüm gibi görseydi ne hissederlerdi?"
Gazeteci-yazar bir babanın kızı olduğunu, küçük yaşlardan itibaren ilgi duyduğu fotoğrafçılıkla 5 yıldır profesyonel olarak uğraştığını anlatan Kapan, şöyle devam etti:
"Fotoğraf makinelerinde otomatik netlemeler vardır. Herhangi bir insan da onunla fotoğraf çekebilir. Vizörden baktığım zaman gördüğümle çektiğim fotoğraf arasındaki farkı düşündüm hep. Çünkü MS hastası her zaman net göremez, atak zamanlarında özellikle. MS hastası çift, bulanık ya da kimi yeri net, kimi yeri bulanık görebiliyor. Hangi MS hastasına sorsanız zaman zaman gözüyle ilgili birtakım problemler yaşamıştır. Ben de aynı şekilde yaşadım. Fakat işimle alakalı baktığım zaman hep şunu merak ettim? 'İnsanlar benim gördüğüm gibi görseydi acaba ne hissederlerdi, ne düşünürlerdi?', 'Şu kareyi keşke onlara gösterebilsem.' derdim."
Hatice Hande Kapan, çok sayıda MS hastasının gözünden bir araya getirilmiş karelerden oluşan bir sergi açmaya hazırlandıklarını belirterek, projenin Türkiye'nin her şehrindeki MS hastasına ulaşmasını istediğini ve bu hastalığa dikkati çekmek için uluslararası bir sesleniş yapmayı hedeflediğini vurguladı.
- "Bazen net, bazen bulanık görüyoruz"
Sergi için Türkiye'nin her yerinde yaşayan MS hastalarından fotoğraf geldiğini aktaran Kapan, "Yaklaşık bin 500-2 bine yakın fotoğraf geldi. Sergilenecek fotoğrafların bazıları bulanık, bazıları net. Mümkün olduğunca projeye aktif katılan bütün arkadaşların karelerine yer vermeye çalışacağım. Hepsi farklı, değişik hikayeleri olan ve anlamlı kareler. Her yerden, hayatın her alanından farklı pencereler açılsın istedik." dedi.
Kapan, Türkiye Fotoğraf Vakfı'nın da destek vereceği sergide, ziyaretçilerin bazı materyallerle fotoğrafları daha bozuk görmelerini ve olaya bir nebze daha yaklaşmalarını sağlayacaklarını bildirdi.
MS hastalığının göze etkilerini çoğu insanın bilmediğine işaret eden Kapan, şunları anlattı:
"Bu projeyi duyduktan sonra bana bunu soranlar oldu. MS hastaları zaman içerisinde yürüyemeyebilir, tekerlekli sandalyeye mahkum kalabilir, hatta yatalak kalabilir. Bu çok yaygın bir bilgi. Tabii MS hastalarının hepsinde de bu böyle değil. Herkes MS olabilir. Hastalığa yakalanana kadar MS'in ne olduğunu bilmiyordum. İstiyorum ki, insanların hepsi böyle olmasın. Tabii ki kimsenin başına gelmesini istemiyoruz ama en azından hastalığa dair öncesinde bilgileri olursa, neyi nasıl yapmaları gerektiği konusunda fikirleri olur. 'MS'in vizörü'nde gözle ilgili kısma dikkati çekmek istedik. Çektiğimiz karelerle MS konusunda toplumda farkındalık yaratmayı amaçlıyoruz."
- "Kendi aramızda birbirimize 'MSdaş' diyoruz"
Hatice Hande Kapan, projeyle MS hastalarının görme problemlerine dikkati çekmenin yanı sıra farklı sanat dallarıyla ilgilenerek moral bulabileceğini ve kendini daha iyi hissedebileceğini göstermek istediğini vurguladı.
Projeyle birçok MS hastasının fotoğraf çekme alışkanlığı kazandığını belirten Kapan, "MS'in vizörü' onları fotoğraf çekmeye, paylaşmaya, fotoğrafla hastalıklarını anlatmaya itti. Ortak bir şey yapmaya başladık. Kendi aramızda birbirimize 'MSdaş' diyoruz. Hiçbir hastalıkla böyle bir tabir yoktur. Bu bizim kendi aramızda bir dostluk ifadesi, derttaş gibi, birbirimizi anlamamızı ifade eden bir şey. Fotoğrafta da bu oldu. Hep birlikte aynı amaçla bir şeyler yapmaya çalıştık." diye konuştu.
MS'lilerin hastalıklarını kabul ederek bilgi sahibi olmaları ve bilinçli hareket etmeleri gerektiğini belirten Kapan, hastalara şu tavsiyelerde bulundu:
"Önce hastalığımızı iyice öğrenmemiz, anlamamız gerekiyor. Böylece çevremizdeki insanlar da toplum da bunu öğrenir. MS değişken bir hastalık. MS hastaları da kendilerinin zaman zaman anlaşılmadığını düşünüyor, kendilerini yalnız ve umutsuz hissediyorlar. Ama pozitif bakabilirsen, kendini bırakmazsan, kendin için önce kendin mücadele edersen, zamanla etrafındakiler bunu böyle kabullenmek durumunda kalırlar. MS hastalarına kendilerini ne mutlu ediyorsa onunla uğraşmalarını tavsiye ediyorum. Mutlu eden ne varsa, onun peşinden gitsinler."
"MS'in vizörü"nün sürdürülebilir bir proje olduğunu, bu yüzden büyüterek daha geniş kitlelere ulaşmak istediğini dile getiren Kapan, projenin bazı ilaç firmalarına da ilham kaynağı olduğunu sözlerine ekledi.