Hisar, Bursa'nın Açık Panoramik Müzesi Olacak
Osmangazi Belediye Başkanı Mustafa Dündar, Bursa’nın ilk yerleşim yeri olan Hisar’ın korunup yaşatılması ve özgün özellikleriyle geleceğe aktarılması adına hayata geçirdikleri Tarihi Hisar Bölgesi Yenileme Projesi’ni tüm detaylarıyla kamuoyuna tanıttı. Başkan Dündar, bu proje ile Hisar’ı açık hava müzesine dönüştüreceklerini söyledi.
“10 yılda 576 tarihi mirası ayağa kaldırdık”
Düzenlenen tanıtım toplantısında konuşmasına, Osmangazi Belediyesi olarak 10 yılda 576 tarihi mirası ayağa kaldırdıklarını ifade ederek başlayan Başkan Dündar, “Bu çalışmalarımız ile sivil mimari örneği yapılar, kültür merkezleri, tarihi konaklar, tarihi camiler hak ettiği değere yeniden kavuştu. Restorasyonlar ile Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi yeniden ticaretin ve sosyal hayatın merkezi oldu. Yürüttüğümüz tüm çalışmalar ‘Yaşayan Tarih Yolu’ projemizin bir parçasıydı. Yaşayan Tarih Yolu; doğuda şehrimizin yeni marka değeri Panorama 1326 Bursa Fetih Müzesi ile başlayan, Kayhan Bölgesi, Okçular, Uzun Çarşı, Hanlar Bölgesi ve Hisar İçi ile son bulan bir proje. Tarih çalışmalarımız böylelikle, Panorama 1326 Bursa Fetih Müzesi, tarihi çarşıların restorasyonu ve Hisar İçi projesi ile üçlü bir sac ayağı üzerine oturuyor” dedi.
"Tarihi değerleri korunmuş bir Bursa’yı geleceğe taşıyacağız"
Hisar’daki çalışmaları uzun zamandır belirli noktalarda sürdürdüklerini ifade eden Başkan Dündar, “Surların ayağa kaldırılması, Sümbüllü Bahçe Konağı, Sur Üstü Konağı gibi Cumhuriyet dönemi sivil mimari örneği yapıların restorasyonu, Haraççıoğlu Medresesi gibi manevi mirasın ayağa kaldırılması; Üftade, Kavaklı ve Oruçbey Caddesi ile Kale Sokak’ta yaptığımız cephe düzenleme ve sağlıklaştırma çalışmaları Hisar’ın arkeolojik değeri ve potansiyelini ortaya çıkaran Arkeopark kazıları bölgenin tarihi kimliğini canlandıran önemli çalışmalar oldu. Bu ilk noktasal dokunuşlardan sonra sıra, Hisar için bir vizyon ortaya koyacak koruma ve kentsel tasarım projesine geldi. Özellikle belirtmek isterim ki, yaptığımız tüm projelerde şehir kimliğine saygılı ve tarihi değerleri korunmuş bir Bursa’yı geleceğe taşımayı hedefledik. Tarihe sahip çıkmak demek, sahip olunan kültürel hazineyi korumak ve ortaya çıkarmak için çaba harcamak demektir. Biz de bugün bunu yapıyoruz ve Yaşayan Tarih Hisar İçi Projesi ile Hisar’ı bir bütün olarak ele alıp yeni bir Kentsel Koruma Analiz Çalışması ortaya koyuyoruz” diye konuştu.
“Hisar, kültür ve medeniyet ziyneti”
Başkan Dündar, Hisar’ın hak ettiği değere yeniden kavuşması için bir master plan olan Hisar Kentsel Koruma ve Analiz Çalışması’nı hazırladıklarını belirterek, “Bu çalışma üzerindeki uygarlıkların derin izlerini taşıyan, antik uygarlıklar sistemi ile şehirleşmiş Hisar’ın, zaman içerisinde ilgisizlik, koruma anlayışındaki yanlış değerlendirmeler ve planlamalar sonucu dokusundan hızla uzaklaşmış, pek çok değişikliğe uğramış yapısını yeniden canlandıran bir yol haritası olacak. Bilindiği gibi ilk plan kurgusu ünlü Kartacalı komutan Anibal tarafından yapılan Hisar, Roma ve Bizans dönemini yansıtan sur duvarları ve kapılarına ait kalıntılar, Osmanlı dönemine ait cami, mescit, türbe, hamam, medrese, çeşme ve sivil mimari örneği yapılar ve Bey Sarayı ile büyük bir mirasa sahip. Özellikle 1326 Bursa’sının fethinden sonra büyüyüp gelişen Hisar, mescitleri, medreseleri, hamamları ile değerine değer katmış, Bursa tarihinin omurgası olmuştur. Bölgeye dair bir bilgilendirmede bulunmak gerekirse, burada 5 tane sur kapısı, 16 camii ve mescit, 17 türbe-mezar, 4 tane medrese ve tekke, 6 tarihi çeşme, 3 hamam 167 tane de sivil mimari örneği yapı bulunuyor. Ayrıca Hisar bölgemizde günümüze ulaşamayan 58 adet de yapı var. Bağrında köklü bir tarih barındıran Hisar bölgesi şehrimizin adeta kültür ve medeniyet ziyneti. Biz de Osmangazi Belediyesi olarak, bu büyük değerimizi yeniden ortaya çıkarmak için çalışıyoruz” dedi.
“Proje için 5 odak noktası belirledik”
Hisar’ın kaybolan cazibesinin yeniden kazandırılması, manevi ve kültürel mirasının korunması, ekonomik canlılık ve sosyal hayatın korunması, kentsel dokunun geri kazanılması konularında strateji belirlediklerini belirten Dündar, “Tarihi Hisar’ın mevcut fonksiyonlarının iyileştirilmesi, tarihi dokusunun ortaya çıkartılması, eğitim, sosyo-kültürel, günlük yaşam yapısının iyileştirilerek ‘Eski Şehir’ misyonunun günümüze entegre edilmesi amacıyla bir master plan oluşturduk. Bu plan kapsamında, Hisar’ın kaybolan cazibesinin yeniden kazandırılması, manevi ve kültürel mirasının korunması, ekonomik canlılık ve sosyal hayatın korunması, kentsel dokunun geri kazanılması konularında stratejimizi belirledik. Proje alanında 5 odak noktası belirledik. Aktif turistik bölge olması nedeniyle Tophane, dini turizmin rotası olması dolayısıyla Üftade Camii ve Türbesi, Arkeopark, Kent Bostanı ve Pınarbaşı Parkı, Alaaddin Camii, Haşim İşcan Parkı, çalışmalarımızın odak noktaları oldu. Tarihi Hisar İçi’nde yer alan, arkeolojik alanları ve anıt eserleri, sivil mimarlık örneği yapıları, manevi değerleri, koruma ve kullanma dengesini gözeterek yeniden planladık. Bölgedeki tüm yapıların bölgeye kattığı değeri koruyarak, burada bir mağduriyet oluşturmadan, bölgenin yoğunluğunu azaltacak planlamaları tüm Bursa dinamikleri ile paylaşacağız. Bu planlama ile Avrupa şehirlerindeki gibi şehir merkezimizi trafik sorunundan arındıran, inanç turizmi ve tarih turizmine hizmet eden mekanlar ile yaşayan tarih ayağa kalkmış ve korunmuş olacak. Tüm bu çalışmaların ana hedefi, hemşehrilerimizin tarihi kimliği olan bölgede bu değerleri hissederek yaşamaları ve bölgenin kimliğini yeniden kazanması” dedi.
Hisar kentsel koruma analiz çalışması
Tarihi Hisar Bölgesi Yenileme Projesi ile yıllardır herkesin konuştuğu ancak kimsenin somut bir çalışma ortaya koymadığı önemli bir konuyu ete kemiğe büründürerek ortaya çıkarmayı hedeflediklerini ifade eden Başkan Dündar, “Hocalarımızla, mimarlarla bölgeye dair titiz çalışmalar yürüttük. Neticede Hisar Kentsel Koruma Analiz Çalışması ortaya çıktı. Bu, şehrimiz adına ortaya konulan bir öneridir, yapıcı tüm eleştiri ve önerilere açık olan bir çalışmadır. Doğru bir planlama bir puzzle’ın doğru konulan parçaları gibi güzel bir bütüne hizmet eder diyerek hedeflerimizi kısa-orta- uzun vadede belirledik. İnşallah şehrimiz için, tarihimiz için, insanımız için en doğru planlama ile Hisar hak ettiği değere kavuşacak. Avrupa kentlerinde ‘Eski Şehir’ olarak bilinen şehirler nasıl ki sizi doğal bir tarihin içerisine çekiyorsa, Hisar da herkesi cezbedecek, dünyada görülmesi gereken yerler arasındaki yerini alacak. Bursa’nın geleceğine ışık tutacak, tarihimizi Yaşayan Tarih’e dönüştürecek ve gelecek nesillere aktaracak ‘Yaşayan Tarih Hisar İçi’ çalışmasının güzel sonuçlara vesile olmasını diliyorum” diye konuştu.
Proje Mimarı Cem Sorguç da yaklaşık 1,5 yıldır geniş bir ekiple birlikte Hisar bölgesini çalıştıklarını belirterek, Hisar İçi (Kaleiçi) Haritası hakkında bilgiler verdi. Sorguç, “Amacımız, bu tarihi ve kıymetli bölgeyi gündelik hayata kazandırmak. Buradaki bir takım belleği ortaya çıkarmak için çalışıyoruz. Kıymetini yapısal değil, mekansal olarak geri döndürmeyi hedefliyoruz. Çalışmalar kapsamında bölgede birkaç odak belirledik. Üftade Camii ve çevresi en fazla sirkülasyona uğrayan bölge. Saltanat Kapı da diğer odaklardan biri. Üftade Cami ile Saltanat Kapı arasındaki Kavaklı Caddesi’ni ihya etmek önemli hedeflerimizden biri. Şu anda çalışmaları süren Arkeopark üzerinden Alaaddin Camii’ne kadar giden bir güzergah daha belirledik. Bu güzergahın üzerinde küçük ticaretlerle burayı hareketlendirmek ve kullanım zamanını çoğaltmak, Alaaddin Camii ile Üftade Camii arasında da bir işlevsel bir güzergah belirlemek için çalışıyoruz” dedi.