'Benimle İlgilen' Demenin Başka Yolu; Çocuklarda Atma Davranışı
Nöroloji Uzmanı Dr. Mehmet Yavuz, çocuklardaki eline geçen oyuncak dahil her eşyayı atma davranışın nedenlerini anlattı.
Dr. Yavuz, “Çocuklar dünyayı keşfetmek ve tanımak ister. Bunun için de en kolay yolları eşyaları tanımaktan geçer. Bu bazen bir oyuncak bazen içi su dolu bir bardak olabilir. Çocuklar özellikle de 2 yaşından küçük olanlar, eşyaları alır, tutar, inceler ve atar. Bu, motor becerilerinin gelişmesi aşamasında her çocuğun yaptığı davranışlardır. Bu tarz davranışlar tehlikeli boyuta geldiklerinde ise aileler için endişe verici olabilir. Ancak ebeveynler şunu unutmamalıdır, çocuklar 2 yaşından önce sebep sonuç ilişkisi kuramazlar. Haliyle yaptıkları davranışların ne sonuçlar doğuracağını bilemezler. Bu durumda ebeveynler dikkatli olmalı ancak çocuklarının belli sınırlar dahilinde atma davranışı üzerinden deneyim kazanmalarına izin verilmelidir” dedi.
“Atma davranışının arkasında öfke olabilir”
Çocukların istediklerinin olması konusunda oldukça inatçı olabileceğini belirten Yavuz, “Ancak bu alanı oluşturan yine ebeveynlerin kendisidir. Siz çocuğunuz için ne kadar az özgür alan bırakırsanız ve her davranışa ’yapma, hayır’ gibi yanıtlar verirseniz çocuğunuz o kadar öfkelenecek ve inatlaşacaktır. Bunun sonucunda ise havada uçuşan eşyaları görmek olası ihtimaller dahilindedir. ’Hayır, sus, bağırma, ağlama’ demeniz bu durumu besler ve çocuğunuzun tedirginliğini arttırır. Oysa yapmanız gereken sabırlı olmak, inatlaşmamak ve onunla iletişime geçip anlamaya çalışmaktır” ifadelerini kullandı.
“Dikkat çekmek için masum bir taktik”
Çocuğun her şeyi fırlatma ve atma gibi bir davranışı varsa bu durumun, ebeveynin çocuğuyla olan yetersiz iletişiminden olabileceğine dikkat çeken Dr. Yavuz, şöyle devam etti:
“Onun ihtiyaç duyduğu ilgi ve alakayı yeterli oranda sağlayamıyorsanız, çocuğunuz dikkatinizi çekmek için bu yola başvuruyor olabilir. Çünkü annem benimle ilgilenmiyor düşüncesine kapılan çocuk, ilgi odağı olmak için bir saksıyı devirebilir veya vitrine oyuncağını atabilir. Bu durumu aşmanın en kısa yolu ise yine iletişim kurmak ve beraber verimli zaman geçirmekten gelmektedir. Çocuğunuza vakit ayırmak her zaman öncelikleriniz arasında yer almalıdır. Bu tip davranış biçimlerinin altında birçok sebep yatıyor olabilir. Bunun için; öncelikle çocuğunuzun neden bu davranışı sergilediğini anlamaya çalışın. Amacı keşfetmek de olabilir, dikkat çekmek de Attığı eşyalarla birine ya da bir nesneye zarar vermediği sürece cezalandırmayın. Bunun yerine atıp, atamayacağı eşyaların sınırını çizin. Yumuşak top gibi atılabilecek eşyalar için ayrı bir oyuncak kutusu yapın ve sadece bunları atabileceğini vurgulayın. Eğer bardağı atmaya kalkarsa hemen uyarın ve bardak yerine yumuşak topları atabileceğini söyleyin. Tepkileriniz konusunda dikkatli olun. Sürekli olumsuz cümleler sarf etmeyin. Ses tonunuz sert ve emir verir gibi olmasın. Bu noktadaki kuralınız; yıkıcı değil yapıcı olmak olmalı. Amacınız atma davranışı doğru yere yönlendirmek olduğundan fırlatma refleksi gösterdiğinde, iletişim yollarını deneyin. Yapacağı davranışın sonuçları görmesine izin verin. Ancak atmaya devam ederse attığı oyuncağı elinden alın ve böyle davranmazsa vereceğinizi söyleyin ve bu konuda kararlı olun.”