Ataköy Plajları Yeniden Canlanıyor

Mülkiyeti Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığına (TOKİ) ait olan İstanbul Ataköy’deki Baruthane arazisi, günübirlik turizm ve rekreasyon alanı olarak kiralanabilir yeşil alana çevrildi.

Ataköy Plajları Yeniden Canlanıyor
İmar çalışması 1991 yılında yapılan söz konusu arazi, 2010 yılında ihale edilerek proje karşılığında özel sektöre devredilmişti. İçinde tescilli tarihi binaların da bulunduğu arazi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da desteğiyle vatandaşların kullanımına açılıyor. Eski İstanbul’un en bilinen ve gözde plajının da yer aldığı arazi üzerindeki kültürel varlıklar aslına uygun olarak restore edilecek. Geri kalan kısım ise rekreasyon alanı olarak değerlendirilecek.

Söz konusu arazideki sahil kısmının kullanım hakkının kendilerine ait olduğunu söyleyen TOKİ Başkanı Ergün Turan, “Ataköy’de Baruthane olarak bilinen bu alan inşaat yapılmayan bir yerdir. Ataköy sahilinde bulunan bu alanın imar çalışması 1991 yılında yapılmıştı. Ticaret ve konut olarak o tarihte alınan imar izni ile mevcut yapılaşmalar gerçekleştirilmiştir. Yani Ataköy sahillerine inşaat izni 1991 yılında verilmiştir. Tarihi Baruthane binalarının da bulunduğu bu alan, 2010 yılındaki imar izniyle ihale edilmişti. Şu anda mülkiyeti bize ait olan arazinin üzerindeki inşaat planını uygulamaktan vazgeçtik” dedi.



Baruthane binaları aslına uygun restore edilecek

Tarihi ve kültürel öneme sahip olan alanın İstanbulluların kullanımına sunulması için harekete geçtiklerini vurgulayan Turan, “Arazi içindeki kültürel varlıkların aslına uygun olarak restore edilmesi ve arazinin diğer kısmının da yeşil alana çevrilmesi için İstanbul Büyükşehir Belediyesinde plan değişikliği yapıldı. Ataköy sahilindeki arazi dışındaki sahil bandının da kullanım hakkı idaremize aittir. Böylelikle İstanbullu vatandaşlarımız Baruthane’den sahile uzanan yaklaşık 3 kilometrelik bir bant içerisinde denize girebilecektir” ifadelerini kullandı.

Projenin en büyük destekçisi Cumhurbaşkanı Erdoğan

Ataköy sahilinde yapılacak projeyi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunduklarını söyleyen Turan, “Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın desteklediği projemizi İstanbul Büyükşehir Belediyesiyle hayata geçireceğiz. Şu anda bu alanda çok önemli mimarlarımız proje çalışmalarına devam ediyor. Mevcut alanın yeşillendirilmesi ile ilgili karar İstanbul Büyükşehir Belediyesinde kabul edildi. En kısa süre içerisinde Ataköy sahilini vatandaşlarımızın denizle bulaşabildiği bir alan haline getirip hizmete açacağız” dedi.



Projeyi TOKİ ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi birlikte hayata geçirecek

564 ada 160 parselde park olarak düzenlenecek alandaki çalışmalar için İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile protokol imzaladıklarını söyleyen Turan, alanın “Park ve Rekreasyon Alanı” olacak şekilde imar plan değişikliği yapılacağını belirtti.

Turan, “Amacına uygun olarak tasarlanan yeni plan TOKİ tarafından İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisine teklif edilecektir” diye konuştu.



Baruthane yapılarının tarihi

Osmanlılar’ın bilinen ilk baruthanesi Atmeydanı’nda bulunan Güngörmez Kilisesi içindeydi. Ancak burada barut üretilip üretilmediği ya da barut deposu olarak kullanıldığı konusunda kesin bilgi bulunmuyor. Muhtemelen Fatih Sultan Mehmet zamanından beri kullanılan bu baruthane, Sultan 2. Bayezid döneminde yıldırım düşmesi sonucu tamamen yıkıldı. İnfilakıyla etrafındaki mahalleye de zarar veren baruthane Kâğıthane semtinde kuruldu. Kanuni Sultan Süleyman döneminde birtakım düzenlemeler yapılan Kâğıthane Baruthanesi’nde her biri onar kantarlık yüze yakın tunç dibek (havan) bulunuyor, imalat suyla işleyen çarklarla yapılıyordu. Kâğıthane Baruthanesi, Sultan 1. İbrahim devrinin sonlarına kadar faaliyetini sürdürdü.

İstanbul’un bir diğer baruthanesi ise Şehremini semtinde bulunuyordu. Sultan 4. Mehmed devrinde donanmanın yenilenmesi sırasında artan barut ihtiyacının karşılanması için yeniden kurulan bu baruthane, 1698 yılında çarkların sıçrattığı kıvılcım sonucu çıkan yangında tamamen yandı ve etrafındaki evlere büyük zarar verdi. Bu baruthanenin tamamen yok olması ve etrafa verdiği zarar göz önüne alınarak Baruthane-i Amire adıyla Makriköy’de (Bakırköy) yeni bir imalathane inşa edildi. 1702 yılında faaliyete geçen ve İstanbul baruthanesi olarak da bilinen bu baruthane de 1725 yılında bir yangın geçirdi ve tamir edilerek faaliyetini sürdürdü.

İstanbul’da su kuvvetinden yararlanılarak çalıştırılan ilk baruthane Kâğıthane Baruthanesi oldu. Bakırköy Baruthanesi kurulurken de su gücünden yararlanılmak istendin, su kenarlarının mesire yerleri olmasından dolayı şehir dışındaki Bakırköy seçilerek, baruthanenin Yedikule civarında Marmara Denizi kenarındaki İskender Çelebi Bahçesi denen yerde inşa edilmesi uygun bulundu. Bahçenin kenarında küçük bir dere bulunması, bu dere vasıtasıyla baruthanenin ihtiyaç duyacağı mühimmat ve diğer malzemelerin deniz yoluyla teminindeki kolaylıklar dikkate alındı. Ancak buradaki su çarkları döndürmeye yeterli olmadığından baruthane hayvan gücüyle işletildi. 1698 yılında başlayan Bakırköy Baruthanesi’nin inşaatı, 1700 yılında bitti. 1700 tarihinde üretime başladıktan sonra diğer baruthaneler arasında özel bir yer edinen Bakırköy Baruthanesi, etkinliğini yitirene kadar Baruthane-i Amire unvanını korudu.

4. yüzyılda Doğu Roma İmparatorluğu sarayı olan Magnaura Sarayı bu bölgede yer almaktaydı ve batı sınırı bugün Ataköy Marina’nın olduğu yerdi. Proje alanı Osmanlı döneminde Markiköy’de, Osmanlı Defterdarı İskender Çelebi Bahçesi olarak anılmaktaydı. 18. yüzyılda Baruthane Nazırlığına bağlı olan, daha sonra Tophane-i Amire’ye bağlanan alan, Cumhuriyet döneminde Askeri Fabrikalar İdaresine geçti, 1955’te Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumuna devredildi. Daha sonra arazi Türkiye Emlak Bankası’na satıldı.
Kaynak: İHA