ABD Hükümetinin 40 Yıllık 'Kapanma' Serüveni
Dünyanın en büyük ekonomisi ABD'de kamu kuruluşlarının bütçesizlikten “kapanması” en fakir ülkelerde yaşayanlara bile garip gelirken, Amerikan halkı bu durumu 42 yılda 19 kez tecrübe etti ABD hükümeti, 1976'dan bu yana oğul Bush haricindeki tüm başkanların görev süresince en az bir kez kapandı Federal hükümet Reagan'ın 8 yıllık başkanlık döneminde 8 kez kapandı Hükümetin en uzun süre kapalı kaldığı dönem, 5 Aralık 1995 – 6 Ocak 1996 arasında Bill Clinton'ın başkanlığında yaşandı Standard & Poor’s'a göre, ABD federal hükümetinin bir hafta kapalı kalması ülke ekonomisine 6,5 milyar dolara mal oluyor.
WASHINGTON – ABD’de federal hükümetin, bütçe krizleri nedeniyle zaman zaman "kapanması", dünyada başka örnekleri olmadığı için çok iyi anlaşılmayan bir durum. Amerikan halkı ise ülke ekonomisine milyarlarca dolar zarar veren bu durumu, son 42 yılda 19 kez tecrübe etti.
ABD’de son üç gündür kısmen kapalı olan federal hükümet bugün itibarıyla yeniden açıldı ancak gündeme damga vuran krizin detayları hala merak konusu.
Dünyanın en büyük ekonomisinde kamu kuruluşlarının bütçesizlikten “kepenk kapatması” en fakir ülkelerde yaşayanlara bile garip geliyor.Amerikan halkı ise son 42 yılda tam 19 kez tekrar eden bu duruma oldukça aşina...
Washington siyasetinin partizanlıkla çıkmaz sokağa sürüklenmesi şeklinde özetlenebilecek hükümet kapanmalarının, ülke ekonomisine sadece bir haftada 6,5 milyar dolara mal olduğu tahmin ediliyor.
- İlki 1976'da yaşandı
AA muhabirinin, ABD Kongresi Araştırma Bürosu'ndan elde ettiği bilgilere göre, federal hükümet, bütçe konusundaki mevcut yasal düzenlemenin hayata geçtiği 1976 yılından bu yana tam 19 kez kapandı.
Cumhuriyetçiler ve Demokratların anlaşamamasından ötürü meydana gelen kapanmaların ilki 38'inci ABD Başkanı Gerald Ford döneminde gerçekleşti.
Bir önceki ABD Başkanı Richard Nixon'ın istifa etmesiyle başkanlık koltuğuna oturan Cumhuriyetçi Ford, iki kanadını da Demokratların kontrol ettiği ABD Kongresi'nden geçen bütçe tasarısını veto ederek, federal hükümetin 30 Eylül-11 Ekim 1976 tarihlerinde 10 gün kapanmasına yol açmıştı.
Federal hükümet, Ford'un görevi 1977’de devrettiği 39'uncu ABD Başkanı Jimmy Carter döneminde beş kez kapandı. Demokrat Carter yönetimindeki kapanmaların çoğu kürtaja yönelik kamu finansmanı konusundaki anlaşmazlık nedeniyle yaşanırken, federal hükümet 1977-1979'da 56 gün boyunca hizmet veremedi. Carter, iki yıl süren başkanlık süresince hükümetin beş kapanmasına karşın bu konuda birinci sırada değil.
- Hükümet, Reagan döneminde 8 kez kapandı
Federal hükümetin 8 yıllık başkanlık süresince 8 kez kapandığı 40'ıncı ABD Başkanı Ronald Reagan, en çok kapanmayı tecrübe eden başkan özelliğini taşıyor.
Cumhuriyetçi Başkan Reagan’ın dönemi, ayrıca kamu çalışanlarının ilk kez zorunlu izne çıkarıldığı 1981 yılı kapanmasını içine alıyor.
41'inci ABD Başkanı George H.W. Bush döneminde, hükümet Kongre'yi demokratlar kontrol ederken, 5-9 Ekim 1990'da 5 gün boyunca kapandı.
Baba Bush 4 yıllık başkanlık dönemini bir kapanmayla tamamlarken, federal hükümet 42'nci ABD Başkanı Bill Clinton döneminde iki kez kepenk indirdi. Demokrat Clinton döneminde 5 Aralık 1995 – 6 Ocak 1996 arasındaki kapanma, hükümetin en uzun süre kapalı kaldığı dönem olmasıyla dikkati çekiyor.
George W. Bush, son 42 yılda federal hükümetin başkanlık döneminde kapanmadığı tek lider olurken, 44'üncü ABD Başkanı Barack Obama selefi kadar şanslı değildi.
Kongre'nin Obamacare tartışmalarını bütçe krizine dönüştürmesinden ötürü 1 Ekim 2013'te faaliyetlerine ara vermek zorunda kalan kamu kurumları, 17 Ekim 2013'e kadar kapalı kaldı.
ABD’nin 45'inci Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’daki ilk yıl dönümünde başlayan ve 3 gün süren kapanma listenin sonuncusu olmasına karşın hem senatoyu, hem Temsilciler Meclisini, hem de Beyaz Sarayı, Cumhuriyet Parti kontrol ederken yaşanan ilk kapanma olarak kayıtlara geçti.
- Federal hükümet kapanınca ne oluyor?
Federal hükümet kapanınca ne oluyor?; Bu sorunun yanıtı, listedeki tüm kapanmalar için aynı değil. Bunun ana nedeni, federal çalışanların ülkede yaşanan 19 kapanmadan sadece 8’inde zorunlu izne çıkarılması.
Ülkede 1981 yılına kadar yaşanan 6 kapanmada, kamu çalışanları zorunlu izne çıkarılmadığından federal hükümetin hizmetleri etkilenmedi. Çünkü, 1981 yılına kadar bütçenin onaylanmaması, hükümetin harcama yetkisinin elinden alınmasına neden olmuyordu.
Buna karşın, 39'uncu ABD Başkanı Carter’ın talebi üzerine Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan bir değerlendirme, kongrenin bütçeyi onaylayamaması durumunda hükümetin kısmen kapatılması uygulamasının önünü açtı.
Bu kural, federal hükümetin 1981’den sonra yaşadığı kapanmaların hepsinde uygulanmamasına karşın 1990’dan sonra gelen beş kapanmanın beşinde de uygulandı.
Öte yandan, zorunlu izinler sadece “hayati olmayan” personel için geçerli olduğundan, federal hükümetin kapanması durumunda ABD ordusu, CIA, FBI ve NSA gibi istihbarat kurumları, kamu hastanelerinde çalışan doktor ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik görevlileri gibi kamu çalışanları görevlerine devam ediyor. Buna karşın, “hayati” personel kategorisinde yer alanlar, kapanma dönemlerindeki maaşlarını genellikle Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamıyor.
Ülkede “hayati olmayan” hizmetler için çalışanların sayısı yaklaşık 850 binken, “hayati” personel sayısının 2 milyon civarında olduğu belirtiliyor.
- Kapanmanın ekonomiye maliyeti haftada 6,5 milyar dolar
Federal hükümetin kısmen kapanmasının ülke ekonomisine maliyeti süreç ne kadar uzarsa, o kadar büyük oluyor.
Kamu çalışanlarının maaşlarını alamadıkları için harcamalarını kısmaları, turizm sektörünün kamuya ait parklar, sahiller ve müzelerin kapanmasından aldığı darbe, ABD borsalarının ve yatırımların sarsılan güvenle gerilemesi, hükümetin kapanması nedeniyle yaşanan olumsuzlukların başında geliyor.
Standard & Poor’s analistlerinin yakın zamanda yayınladığı araştırmaya göre, ABD federal hükümetinin bir hafta kapalı kalması ülke ekonomisine 6,5 milyar dolara mal oluyor.
Kaynak: AA
ABD’de son üç gündür kısmen kapalı olan federal hükümet bugün itibarıyla yeniden açıldı ancak gündeme damga vuran krizin detayları hala merak konusu.
Dünyanın en büyük ekonomisinde kamu kuruluşlarının bütçesizlikten “kepenk kapatması” en fakir ülkelerde yaşayanlara bile garip geliyor.Amerikan halkı ise son 42 yılda tam 19 kez tekrar eden bu duruma oldukça aşina...
Washington siyasetinin partizanlıkla çıkmaz sokağa sürüklenmesi şeklinde özetlenebilecek hükümet kapanmalarının, ülke ekonomisine sadece bir haftada 6,5 milyar dolara mal olduğu tahmin ediliyor.
- İlki 1976'da yaşandı
AA muhabirinin, ABD Kongresi Araştırma Bürosu'ndan elde ettiği bilgilere göre, federal hükümet, bütçe konusundaki mevcut yasal düzenlemenin hayata geçtiği 1976 yılından bu yana tam 19 kez kapandı.
Cumhuriyetçiler ve Demokratların anlaşamamasından ötürü meydana gelen kapanmaların ilki 38'inci ABD Başkanı Gerald Ford döneminde gerçekleşti.
Bir önceki ABD Başkanı Richard Nixon'ın istifa etmesiyle başkanlık koltuğuna oturan Cumhuriyetçi Ford, iki kanadını da Demokratların kontrol ettiği ABD Kongresi'nden geçen bütçe tasarısını veto ederek, federal hükümetin 30 Eylül-11 Ekim 1976 tarihlerinde 10 gün kapanmasına yol açmıştı.
Federal hükümet, Ford'un görevi 1977’de devrettiği 39'uncu ABD Başkanı Jimmy Carter döneminde beş kez kapandı. Demokrat Carter yönetimindeki kapanmaların çoğu kürtaja yönelik kamu finansmanı konusundaki anlaşmazlık nedeniyle yaşanırken, federal hükümet 1977-1979'da 56 gün boyunca hizmet veremedi. Carter, iki yıl süren başkanlık süresince hükümetin beş kapanmasına karşın bu konuda birinci sırada değil.
- Hükümet, Reagan döneminde 8 kez kapandı
Federal hükümetin 8 yıllık başkanlık süresince 8 kez kapandığı 40'ıncı ABD Başkanı Ronald Reagan, en çok kapanmayı tecrübe eden başkan özelliğini taşıyor.
Cumhuriyetçi Başkan Reagan’ın dönemi, ayrıca kamu çalışanlarının ilk kez zorunlu izne çıkarıldığı 1981 yılı kapanmasını içine alıyor.
41'inci ABD Başkanı George H.W. Bush döneminde, hükümet Kongre'yi demokratlar kontrol ederken, 5-9 Ekim 1990'da 5 gün boyunca kapandı.
Baba Bush 4 yıllık başkanlık dönemini bir kapanmayla tamamlarken, federal hükümet 42'nci ABD Başkanı Bill Clinton döneminde iki kez kepenk indirdi. Demokrat Clinton döneminde 5 Aralık 1995 – 6 Ocak 1996 arasındaki kapanma, hükümetin en uzun süre kapalı kaldığı dönem olmasıyla dikkati çekiyor.
George W. Bush, son 42 yılda federal hükümetin başkanlık döneminde kapanmadığı tek lider olurken, 44'üncü ABD Başkanı Barack Obama selefi kadar şanslı değildi.
Kongre'nin Obamacare tartışmalarını bütçe krizine dönüştürmesinden ötürü 1 Ekim 2013'te faaliyetlerine ara vermek zorunda kalan kamu kurumları, 17 Ekim 2013'e kadar kapalı kaldı.
ABD’nin 45'inci Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’daki ilk yıl dönümünde başlayan ve 3 gün süren kapanma listenin sonuncusu olmasına karşın hem senatoyu, hem Temsilciler Meclisini, hem de Beyaz Sarayı, Cumhuriyet Parti kontrol ederken yaşanan ilk kapanma olarak kayıtlara geçti.
- Federal hükümet kapanınca ne oluyor?
Federal hükümet kapanınca ne oluyor?; Bu sorunun yanıtı, listedeki tüm kapanmalar için aynı değil. Bunun ana nedeni, federal çalışanların ülkede yaşanan 19 kapanmadan sadece 8’inde zorunlu izne çıkarılması.
Ülkede 1981 yılına kadar yaşanan 6 kapanmada, kamu çalışanları zorunlu izne çıkarılmadığından federal hükümetin hizmetleri etkilenmedi. Çünkü, 1981 yılına kadar bütçenin onaylanmaması, hükümetin harcama yetkisinin elinden alınmasına neden olmuyordu.
Buna karşın, 39'uncu ABD Başkanı Carter’ın talebi üzerine Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan bir değerlendirme, kongrenin bütçeyi onaylayamaması durumunda hükümetin kısmen kapatılması uygulamasının önünü açtı.
Bu kural, federal hükümetin 1981’den sonra yaşadığı kapanmaların hepsinde uygulanmamasına karşın 1990’dan sonra gelen beş kapanmanın beşinde de uygulandı.
Öte yandan, zorunlu izinler sadece “hayati olmayan” personel için geçerli olduğundan, federal hükümetin kapanması durumunda ABD ordusu, CIA, FBI ve NSA gibi istihbarat kurumları, kamu hastanelerinde çalışan doktor ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik görevlileri gibi kamu çalışanları görevlerine devam ediyor. Buna karşın, “hayati” personel kategorisinde yer alanlar, kapanma dönemlerindeki maaşlarını genellikle Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamıyor.
Ülkede “hayati olmayan” hizmetler için çalışanların sayısı yaklaşık 850 binken, “hayati” personel sayısının 2 milyon civarında olduğu belirtiliyor.
- Kapanmanın ekonomiye maliyeti haftada 6,5 milyar dolar
Federal hükümetin kısmen kapanmasının ülke ekonomisine maliyeti süreç ne kadar uzarsa, o kadar büyük oluyor.
Kamu çalışanlarının maaşlarını alamadıkları için harcamalarını kısmaları, turizm sektörünün kamuya ait parklar, sahiller ve müzelerin kapanmasından aldığı darbe, ABD borsalarının ve yatırımların sarsılan güvenle gerilemesi, hükümetin kapanması nedeniyle yaşanan olumsuzlukların başında geliyor.
Standard & Poor’s analistlerinin yakın zamanda yayınladığı araştırmaya göre, ABD federal hükümetinin bir hafta kapalı kalması ülke ekonomisine 6,5 milyar dolara mal oluyor.