Macaristan'daki Gül Baba Türbesinin Restorasyon Projesi

Türkiye'nin Budapeşte Büyükelçisi Ahmet Akif Oktay, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Başkanlığının desteğiyle devam eden başkent Budapeşte'deki Gül Baba Türbesi'nin restorasyon çalışmalarını inceledi.

TİKA'nın Budapeşte Ofisi'nden yapılan açıklamada, Büyükelçi Oktay'a ziyarette, TİKA'nın Macaristan Koordinatörü Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak ve Macaristan Ulusal Varlık Fonu Direktörü Balazs Szoke'nin de eşlik ettiği bildirildi.

Gül Baba Türbesi'nin, Türk-Macar hükümetlerinin imzaladıkları ortak anlaşma ve proje kapsamında restore edildiği belirtilen açıklamada, çalışmaların şubat ortalarında tamamlanmasının beklendiği kaydedildi.

Açıklamada ayrıca, 10-12 Ocak'ta TİKA'dan gelen heyetin incelemede bulunduğu ve çalışmaların olumlu devam ettiği şeklinde rapor verildiği belirtildi.

- Projenin geçmişi

Türbenin restorasyonuyla ilgili "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Macaristan Hükümeti Arasında Gül Baba Türbesi ve Çevresinin Rekonstrüksiyonu ve Kullanımı Hakkında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı" 17 Şubat 2014'te imzalanmıştı.

Ardından TİKA, Macar yetkililer ve uzman mimarlarla ortak proje hazırlamış ve "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Macaristan Hükümeti Arasında Gülbaba Türbesi'nin Restorasyonu ve Yakın Çevresinin Düzenlenmesi İşine Yönelik Protokol", II. Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı çerçevesinde 24 Şubat 2015'te imzalanmıştı.

Aynı dönemde Gül Baba Türbesi'nin restorasyon çalışmaları, Macar hükümeti tarafından "önemli yatırım" kategorisine alınmıştı. 2,5 milyar Macar forintine mal olacağı belirtilen projenin, Türk ve Macar hükümetleri tarafından finanse edileceği açıklanmıştı.

Restorasyon projesinin başlatılması töreni ise 6 Eylül 2016'da gerçekleştirilmişti.

Sultan Abdülaziz'in 1867'deki Budapeşte ziyaretinden sonra 1885'te türbeye dönüştürülen yapı, mimar Lajos Grill tarafından onarıldı. Macar Prof. Dr. Müller tarafından 1916'da restore edilen türbe, İkinci Dünya Savaşı'nda büyük hasar gördü. Macar hükümetince 1963'te eski durumuna getirilen türbe, 1997'de Türk-Macar hükümetlerinin iş birliğiyle Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünce kısmen restore edildi.

- Gül Baba

Gül Baba'nın, Kanuni Sultan Süleyman'ın Budin seferi sırasında Budapeşte'de bulunduğunu ve 2 Eylül 1541'de Kanuni Sultan Süleyman'ın Budin seferi sırasında vefat ettiği belirtiliyor.

Tarihi kayıtlara göre, Kanuni Sultan Süleyman, Gül Baba'nın cenaze namazına bizzat katıldı ve dönemin Rumeli Kazaskeri Ebussuud Efendi'nin yanı sıra dönemin devlet bürokrasisinde önemli mevkilerde bulunan görevliler, sefere katılan kumandanlar ve paşalar Gül Baba'nın cenaze töreninde saf tuttu.

Gül Baba Türbesi 1543-1548 yılları arasında 3. Budin Beylerbeyi olan Yahya Paşazade Mehmet Paşa tarafından yaptırıldı.