'Astana'da Cenevre'ye Alternatif İstemedik'

Suriye Milli Hareketi Siyasi Büro Başkanı Raşid:'Rusya'nın Astana görüşmelerini politize etme, askeri içeriğini siyasi içeriğe dönüştürme çabaları vardı. Biz Astana'da Cenevre'ye alternatif istemedik. Bu bağlamda Türkiye'nin rolü dengeleyici oldu''Anayasa konusu Suriye'de istikrar sağlandıktan sonra konuşulabilecek bir mesele. Muhalifler, Astana'da anayasayla ilgili hiçbir şey almadı. Rusya'nın bu yöndeki çabaları genel olarak Cenevre sürecini başarısızlığa uğratmak içindi'

MUHAMMED ŞEYH YUSUF - Suriye Milli Hareketi Siyasi Büro Başkanı İmadeddin Raşid, Rusya'nın Kazakistan'ın başkenti Astana'da sunduğu anayasa taslağını almayı kabul etmediklerini ve görüşmelerin siyasi müzakerelere dönüşmesini istemediklerini belirtti.

Raşid, AA muhabirine verdiği özel mülakatta Türkiye ile Rusya'nın öncülüğünde 23-24 Ocak'ta Astana'da düzenlenen Suriye görüşmelerini değerlendirdi. Suriyeli muhalif lider, Rusya'nın Astana'da eskisinden daha dengeli olmaya ve bazı güvenceler vermeye çalıştığını ancak görüşmeleri siyasi çözüm için yeni bir platforma dönüştürme çabasının sorun teşkil ettiğini söyledi.

'Rusya'nın Astana görüşmelerini politize etme, askeri içeriğini siyasi içeriğe dönüştürme çabaları vardı. Biz Astana'da Cenevre'ye alternatif istemedik. Bu bağlamda Türkiye'nin rolü dengeleyici oldu.' diyen Raşid, Rusya'nın bu çabalarıyla daha önce onayladığı Cenevre kartını zayıflatmaya çalıştığına işaret etti.

Astana'daki görüşmelerden elde edilen sonuçların 'tatmin edici' olduğunu dile getiren Raşid, Rusya'nın Suriye için hazırladığı belirtilen anayasa taslağına ilişkin ise 'Muhaliflerin buna tepkisi gayet açıktı. Anayasa konusu Suriye'de istikrar sağlandıktan sonra konuşulabilecek bir mesele.' ifadelerini kullandı.

Raşid, Rusya'nın böyle bir girişimde bulunmasının nedenleri hakkında, 'Muhalifler, Astana'da anayasayla ilgili hiçbir şey almadı. Bunu Rusya gündeme getirdi. Rusya bu yolla gizli bir mesaj vermeye çalıştı. Ama boşuna. Rusya'nın bu yöndeki çabaları genel olarak Cenevre sürecini başarısızlığa uğratmak içindi.' değerlendirmesinde bulundu.

- 'Rusya pragmatist tutum benimsedi, ancak başarılı olamadı'

Muhalif lider, Rusya'nın vizyonunun hala Suriye gerçeğinden uzak olduğunu belirtirken, Moskova yönetiminin Suriye muammasında boğulmamak için ateşkese yanaşıp daha önce 'terörist' suçlaması yaptığı muhaliflerle masaya oturduğunu söyledi.

Cenevre'de 8 Şubat'ta yapılması planlanan görüşmelerin 20 Şubat'a ertelenmesini de değerlendiren Raşid, 'Moskova yönetimi, planlarını gerçekleştirmek için Astana'da muhaliflere nispeten yumuşak yaklaşarak pragmatist bir tutum benimsedi, ancak başarılı olamadı. Bu nedenle Cenevre görüşmelerinin ertelenmesi yönünde girişimde bulundu.' diye konuştu.

Raşid ayrıca Moskova'nın muhaliflere ateşkes ve ateşkesi gözlem mekanizması ilgili detaylı bilgiyi 6 Şubat'ta verecek olmasıyla ağırdan alma yoluna giderek Cenevre sürecini başarısızlığa uğratmaya çalıştığını öne sürdü.

- Rejim ve destekçilerinin ateşkes ihlalleri

Suriye Milli Hareketi Siyasi Büro Başkanı Raşid, Rusya'nın Beşşar Esed rejimi ve destekçisi yabancı terörist grupların ateşkese bağlı kalmasını sağlamada başarısız olması konusunda ise 'Moskova yönetiminin ateşkesi sağlayamaması çok normal. Çünkü sahadaki güçlerin çıkarları farklı farklı.' ifadelerini kullandı.

Raşid, Türkiye ve Rusya'nın çözüm sürecine dahil olmasının, Şam'daki konumunu sağlamlaştırmak, nüfuzunu artırmak ve Akdeniz'e inmek isteyen İran'ı endişelendirdiğini kaydetti.

'İran siyasi projesini bölgeye dayatmak ve Suriye üzerinden Lübnan'daki konumunu güçlendirerek Körfez ülkelerini endişelendirmek istiyor. Irak'ta konumu güçlendirdi, Suriye'de de bunu yapmayı hedefliyor.' diyen Raşid, İran'ın yaptıklarını dini boyutla ilişkilendirenlere katılmadığını, Tahran yönetiminin dini boyutu sadece kullandığını söyledi.

- 'Güvenli bölgeler' planı

ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'de 'güvenli bölgeler' oluşturma planına destek vermesine de değinen muhalif lider, 'ABD'de yeni yönetimin söyledikleri, önceki yönetimlere göre daha çok hayata geçirilecek izlenimi veriyor. Barack Obama vakit kazanmaya çalıştı. İki adım atıyorsa on adım geri gidiyordu.' dedi.

Terörün Avrupa ve bölge için büyük sıkıntı oluşturduğunu, ABD'nin coğrafi olarak uzak olsa da bu durumu görmezden gelemeyeceğini ifade eden Raşid, güvenli bölge projesinin hayata geçirilmesini umduğunu dile getirdi.

İmadeddin Raşid sözlerini şöyle tamamladı:

'Güvenli bölge Türkleri memnun eder. Geçiş hükümetine ve bazı muhalif partilere çalışmak için iyi bir alan açar. Güvenli bölgeler konusunda Türkiye ve Suriye muhalifler arasında koordinasyon gerekiyor. Muhaliflerin güce ihtiyacı var. Türkiye de güçlü bir ortak.'

Suriye'deki çatışmaların durdurulması amacıyla askeri muhalefet, Beşşar Esed rejimi, Türkiye, Rusya, İran ve ABD'nin katılımıyla Astana'da düzenlenen görüşmelerin hemen ertesinde Moskova yönetiminin Suriyeli muhaliflere bir anayasa taslağı sunduğu haberleri basına yansımıştı. Taslakta, ülkenin resmi adının Suriye Cumhuriyeti olarak değiştirilmesi, devlet başkanının yetkilerinin meclis ile dengelenmesi ve kritik bazı makamların meclis tarafından atanması gibi maddeler olduğu öne sürülmüştü.

Suriye askeri muhalefetinin uluslararası zeminde ilk kez ön plana çıktığı Astana görüşmelerinin sonunda Suriye'deki ateşkesin izlenmesi amacıyla Türkiye, Rusya ve İran tarafından ortak mekanizma kurulması kararlaştırılmıştı.

Birlemiş Milletler (BM), Suriye'deki krize siyasi çözüm bulmak amacıyla İsviçre'nin Cenevre kentinde 8 Şubat'ta düzenlenmesi planlanan görüşmelerin 20 Şubat'a ertelendiğini açıklarken, BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura ertelemenin, '30 Aralık ateşkes anlaşmasını pekiştirmek, rejime (Suriye) ciddi şekilde tavizler vermesi için şans vermek ve muhalefete delegasyonunu birleştirme konusunda zaman vermek' amacıyla yapıldığını ifade etmişti.
Kaynak: AA