Atatürk'ü Nutuk'u okurken çeken kamera ortaya çıktı

10. Yıl Nutku, bizzat Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin 10. yılı kutlamaları olan 29 Ekim 1933 tarihinde Ankara Hipodromu'nda okunmuştu. Nutuk, hem Kurtuluş Savaşı'nın hesabını veren, bir diğer deyişle ulusal mücadelenin kimlere karşı, niçin ve nasıl verildiğini anlatan, hem de bu mücadelenin Cumhuriyet kurulduktan sonraki safhasında yapılması gerekenler ve yapılacak olanlar konusunda önemli bilgiler içeren bir konuşmaydı. Mustafa Kemal Atatürk'ü, Nutku okurken farklı açılardan bir de kamera kaydediyordu. Yıllardır Türkiye'nin ilk çizgi film sanatçılarından olan Tonguç Yaşar'ın atölyesinde bulunan kamera ve çizgi film masası, artık Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Müzesi'nde sergileniyor. Ayrıca kamera ve çizgi film masası, Türkiye'deki ilk çizgi film olan ‘Amentü Gemisi Nasıl Yürüdü'nün hazırlanmasında da kullanılmış.

İHA'ya açıklamalarda bulunan İletişim Bilimleri Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. Halil İbrahim Gürcan, müze oluşturduklarını duyan kişilerin üniversite çeşitli cihazlar bağışladığını söyledi.

“Bunlardan bir tanesi de bu cihaz” diyen Prof. Dr. Gürcan, “Bunu Tonguç Yaşar Bey, Türkiye'nin ilk çizgi film sanatçılarından atölyesinde kullandığını söyledi ve bize bağışlamak istediğini söyledi.

Biz de ‘Olur' dedik. Geçen sene buraya söyleşiye geldiğinde bu çizgi film masasının bir özelliğinden bahsetti. Çizgi filmleri hazırlayıp çektikleri kameranın 1930'lu yıllarda Atatürk'ün Nutku ilk defa okuduğu kamera olduğunu ve İpek Film'in ilk kameralarından sinema çekimlerinde kullanılan kameralardan olduğundan bahsetti. Dolayısıyla bu da müzemize ayrı bir anlam kattı. Ayrıca Tonguç Yaşar Bey'in bağışladığı bu masa Türkiye'deki ilk çizgi film olan ‘Amentü Gemisi Nasıl Yürüdü'nün çekildiği masa özelliğini de taşıyor. Bu bakımdan 2 tane önemli unsuru biz müzemizde bir araya getirmiş olduk” ifadelerini kullandı.

Atatürk: “‘Evladım kameradan ses geliyor, bir baksana şuna”

Gürcan, Tonguç Yaşar'ın kameranın bir de anısından bahsettiğini anlatarak, şunları kaydetti:

“Kameranın anısından Tonguç Yaşar bey şöyle bahsetti. Kamerada, 8 dakikada bir filmi değiştirip ham film takmak gerekiyor. Atatürk, nutku okurken bir ara film bitmiş ve bir iki defa ses gelmeye başlamış. Bunun üzerine Atatürk dayanamamış kameramana ‘Evladım kameradan ses geliyor, bir baksana şuna' diye bağırmış. Kameraman da o sıra başka bir şeyle uğraşıyormuş, dalmış. Hemen dönmüş filmi değiştirmiş ve Atatürk kaldığı yerden Nutku okumaya devam etmiş. Böyle de bir anısından bahsetmişti Tonguç bey.”