Mühendisler Kobani’de İncelemelerde Bulundu
TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu bileşenlerinin oluşturduğu 12 kişilik heyetin Kobani’de yaptığı incelemelerin ardından hazırladığı rapor, kamuoyu ile paylaşıldı.
TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu bileşenlerinin oluşturduğu 12 kişilik heyet, Suruç Kaymakamlığı’nın özel izniyle, Kobani’de incelemelerde bulundu. Konuya ilişkin İnşaat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube binasında basın toplantısı gerçekleştirildi.
Toplantıda konuşan TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu Sözcüsü ve İnşaat Mühendisleri Odası Şube Başkanı Turan Kapan, teknik incelemelerini Kanton yönetimi tarafından belirlenen güvenli alanlarda yaptıklarını belirtti.
“YÜZDE 80’İ YIKILMIŞ”
Bu incelemelerde yapılarda mühendislik hizmetinin oldukça zayıf olduğu tespitinde bulunduklarını ifade eden Turan, “IŞİD saldırısından sonra kentteki yapı stoğunun yaklaşık yüzde 80'inin yıkılmış ve yakılmış olduğu tespit edilmiştir. Ağır hasar gören bu yapıların tekrar onarılması veya bu haliyle yerleşime açılmasının ekonomik olmadığı tespit edilmiştir. Savaşın ağır izlerin taşındığı bazı alanlar açık hava müzesi olarak planlanabilir” dedi.
“SU KUYULARI TEKRAR AÇILMALI”
Kobani’deki enerji, gıda, su, tarım ve sağlık sorunlarına ilişkin tespitlerde bulunduklarını anlatan Turan, şunları kaydetti:
“Kentin elektrik enerjisi daha önce Suriye'deki bir hidroelektrik santralinden (HES) alınmakta olup, Suriye’deki iç savaşın başlamasından sonra enerji nakil hatların, merkezi hükümet tarafından kesildiği ve bu santralden enerji verilmediği belirtilmiştir. Mevcut HES’in halen DAİŞ kontrolünde olduğu ve enerji kesintisinin devam ettiği belirtilmiştir. Enerji ihtiyacının, jeneratörlerden karşılandığı ve elektriğin ise kullanıcıya kısıtlı bir şekilde verildiği belirtilmiştir. Bu sorunların öncelikle çözüme kavuşması yaşamsal önem taşımaktadır. Fırat nehri kıyısındaki kuyulardan pompaj ve terfi sistemiyle alınan su membada Suriye hükümeti tarafından kesildiği, Kanton yönetiminin suyu kendi olanaklarıyla başka alanlardan temin ettiği, DAİŞ saldırısı sırasında su kuyularının tahrip olması nedeniyle ciddi bir su sıkıntısı olduğu tarafımıza iletilmiştir. Yeniden su temini için, çöken/ tahrip edilen su kuyularının tekrar açılması gerekmektedir.”
“SINIR KAPISI AÇIK TUTULMALIDIR”
Kentteki hakim üretimin kuru tarım üretimi olduğu ancak savaşla birlikte hiçbir üretimin yapılamadığı, daha önce stok edilen buğday silolarının bir kısmının IŞİD tarafından yağmalandığının belirtildiğini dile getiren Turan, “Ekmeklik un yardımlarla temin edilmekte olup, halihazırda günlük 20 ton un girişi olduğu, geri dönüşlerin olması durumunda günlük ortalama 70 ton una ihtiyaç duyulacağı belirtilmiştir. Ekmek yapımı için bir ekmek fırını faal bir şekilde çalıştırılmakta ve temel gıda temini sadece bu fırından yapılmaktadır. Temel gıda maddeleri için Mürşitpınar sınır kapısının açık tutulması gerekmektedir. Tarımsal üretimin yapılabilmesi için gerekli olan tüm enerji ve tarım makinaların tahrip olmuştur. Yaşanan göçle beraber tarımsal faaliyet tamamen durmuş, hayvancılık yapılamaz duruma gelmiştir. Savaş sırasında kentte bulunan hastanelerin tamamen kullanılamaz hale geldiği, geçici sağlık hizmetlerinin uygun olmayan bir mekanda verildiği tespit edilmiştir. Kanton yönetiminin bir hastane yapılması için uluslararası yardım fonlarından talepte bulunduğu, görüşmelerin devam ettiği tarafımıza iletilmiştir. Kentte acilen bir hastaneye ihtiyaç olduğu tespit edilmiştir. Yaz sıcaklarından önce gerekli sterilizasyon çalışmalarının yapılması acilen başlatılmalıdır” diye konuştu.
“PATLAYICI MADDELER TEMİZLENMELİ”
Kobani’nin yeniden inşa süreci için önerilerinin de bulunduğuna da dikkat çeken Turan, özetle şunları kaydetti:
“İnsani yardımların ve Kobani’nin yeniden inşası için gerekli olan ihtiyaçların sağlanması için Mürşitpınar Sınır Kapısı’nın yardım koridoru olarak açılması gerekir. DAİŞ çetelerinin kaçarken alanda bıraktıkları füze, havan, mayın gibi patlamamış patlayıcı ve benzeri maddelerin temizlenmesi gerekmekte olup, bu işlem için gerekli uzman ekiplere ihtiyaç duyulmaktadır. Savaşın Kobani’de yaratmış olduğu hasarın genel düzeyi ve yapılardaki hasar tespiti yapılmalı. Kobani, Uluslararası Afet Alanı ilan edilmesi gerekir. Ciddi bir enkaz sorunu olup, enkazın kaldırılması için uluslararası iskan ve mülteci kuruluşlarına acil yardım çağrısı yapılması gerekmektedir. İşin ekolojik boyutuna dikkat çekilmelidir. Enkaz kaldırma işleminden önce kent merkezine ait yerleşim alanının havadan fotoğraflarının çekilmesi ve hasar tespit çalışmalarında kullanılması gerekmektedir. Kent merkezinin alt yapısına ait haritaların varsa temini yok ise yeniden hazırlanması gerekmektedir. Kentin şu anki halinin, her sokağının veya önemli yerlerinin fotoğraflanarak, geleceğe bellek oluşturulması açısından bir veri olarak saklanmalı ve yeniden inşa sürecinde bunun yerinde sergilenmesi önerilmektedir.”