2 Bin Yıllık El Dokumacılığı Sanatı Yaşatılmaya Çalışılıyor

Kdz. Ereğli ilçesinde İş Kadını Nilgün Efes Kandilli Beldesi’nde kurduğu atölyede 11 adet el dokuması tezgahı ile keten, kenevir ve pamuk ipliğinin kullanıldığı Elpek Bezi üretimini devam ettiriyor. Katip Çelebi’nin Cihannüması’nda Osmanlı Donanması’nın yelkenlerinin Ereğli’de üretilen sağlam bezlerden yapıldığı yazılırken, Efes tarihi çok eskilere dayanan bu el sanatı dokumacılığını yaygınlaştırmak için yeni projeler yapmak istediklerini söyledi.

17 yıl önce kurdukları tezgâhlarda ağırlıklı olarak keten, kenevir ve pamuk ipliği kullanarak şal, masa, sehpa, yatak örtüsü, perde gibi bezleri tamamen el işçiliği ile tezgahlarda dokuduklarını anlatan Efes, ilçede 17 senedir düzenlenen festivallere gelen Tarkan, Sibel Can, Hülya Avşar, Volkan Konak ve Edip Akbayram gibi ünlü sanatçılara da el dokuması şal hediye ettiklerini dile getirdi. Elpek Bezi’ni Türkiye’de yeterince tanıtmayı başardıklarını belirten Efes şunları söyledi: “Elpek Bezi’nin Türkiye’ye açılımında aşağı yukarı gitmediğimiz fuar kalmadı. Antalya, İstanbul ve Ankara gibi şehirlerde el sanatları ve yöresel ürünler fuarlarına katıldık. Kısmen de biraz dünya tanıyor. Japonya’ya gönderdik biliyorsunuz geçen sene. Elpek Bezi’ni yaşatmaya başlayalı 17. Senemizi doldurduk. Şu anda bulunduğumuz atölyeye ilk tezgâhlarımız 1997 yılında gelmişti. 17 yılda geldiğimiz noktadan aslında biz çok hoşnut değiliz. 17 yıl önceki atılımımızdan çok fazla ileriye gitmedik. Elpek Bezi dokumacılığı Ereğli’de halen bizim atölyemizde kaldı. Bunun yaygınlaştırılması konusunda çok istekliyiz. Bu nu yaygınlaştırmak için evlere tezgâh kurma adına neler yapabiliriz? Ne gibi projelere ön ayak olabiliriz? Gibi konularda araştırıyoruz. Belki ileriki aylarda daha ilginç aşamalara gelmiş olabiliriz” dedi.

Keten ve kenevirin Türkiye’de yetişmediğini, pamuğun ise Türkiye’de yetişmesi nedeniyle hammadde de sıkıntı yaşamadıklarını dile getiren Efes, yaptıkları üretimde ağırlıklı olarak pamuk ipliği kullandıklarını ifade etti.

Elpek Bezi’nin Ereğli’de üretilmesi özelliğinin yanı sıra keten, kenevir gibi tamamen natürel ürünlerin kullanılması olduğunu anlatan Efes, naylon ve floş gibi hiçbir sentetik hammaddeyi Elpek Bezi’nde kullanmadıklarını belirtti.

Ürünün talebi konusunda hiçbir sıkıntı yaşamadıklarını ifade eden Efes şu bilgileri verdi: “Hediyelik ve turistik ürün anlamında hem Ereğli hem de Zonguldak’ın bir boşluğuna hitap ediyor. Zonguldak’ta el sanatı olarak Devrek’in bastonu, Ereğli’nin de Elpek Bezi var. Zonguldak Belediyesi, Zonguldak Valiliği, Bülent Ecevit Üniversitesi, Ereğli ve Gülüç Belediyeleri gelen misafirlerine yada kendileri Ereğli dışına gittiklerinde hediyelik olarak Elpek Bezi veriliyor. Elpek Bezi’nden şal, Amerikan servis, masa ve sehpa örtüleri, fular kişisel kullanım hediyelik eşyalarını dokuyoruz. Bunun dışında siparişle kişinin isteğine göre perde ve yatak örtüsü gibi daha büyük parçaları dokuyabiliyoruz. Elpek Bezi’ni resmi olarak Japonya’ya ihraç ettik. O’nun dışında hediyelik olarak münferit olarak İngiltere, Amerika, Fransa, Japonya, Avustralya ve Yeni Zelanda'yda gitti. Dünyanın dört bir tarafına hediyelik olarak ta gitti.”
Kdz. Ereğli’de üretilen Elpek Bezi belediye tarafından sahil bandına kurulan Elpek Evi’nde de satışa sunuluyor.