Tarihi Çamaşırhane Restore Edilmeyi Bekliyor
Vezirköprü ilçesinde 1800'lü yıllarda 4 antik sütun üzerine ahşap direklerle "çantı tekniği" kullanılarak inşa edilen ve günümüze kadar çamaşırhane olarak kullanılan tarihi yapının restorasyonu için sponsor aranıyor.
Tarihi çamaşırhanenin restorasyonu için girişimlerde bulunan AK Parti Samsun Milletvekili Tülay Bakır, AA muhabirine, ilçenin Adatepe köyünde bulunan çamaşırhanenin yaklaşık 90 metrekare üzerine kurulmuş taş bina olduğunu söyledi.
Çamaşırhanenin yapı tekniği bakımından 1800'lü yıllarda yapıldığının tahmin edildiğini belirten Bakır, "Çatısı, birbirinin aynısı 4 antik sütun üzerinde duran ahşap direklerle desteklenmiş ve çantı tekniğiyle kapatılmıştır. Çamaşırlık gündüzleri çatının ortasındaki boşluktan gelen gün ışığı ile aydınlanmaktadır. Zira çamaşırlığın kadınlar tarafından kullanılması ve çamaşır yıkama bitince banyo yaptıkları için pencere yoktur. Ancak içeriden bakıldığında pencere gibi duran beş adet niş, günün erken saatlerinden başlayarak, gecenin geç saatlerine dek kullanılan çamaşırlığı aydınlatan gaz lambası ya da kandili yerleştirmek ve çeşitli eşya ve gereçleri koymak için yapılmıştır" dedi.
Çamaşırlık içinde üçerli sıra halinde karşılıklı duran tuğla örgülü ocaklara bakır kazanlar yerleştirilebildiğini anlatan Bakır, "Çamaşırlık içine serpiştirilmiş 11 adet yıkama taşının boyutları, antik dönemden geldikleri yapı elemanının boyutları ve işlevine bağlı olarak değişiklik göstermektedir" diye konuştu.
- Çamaşır külle yıkandığı dönem
Çamaşırlık içinde 2.5 metre uzunluğunda ve 50 santimetre derinlikte iki ağaç oluk bulunduğuna işaret eden Bakır, şöyle devam etti:
"Bu ağaç olukların her biri tek parça kütükten oyulmuştur. Bu oluklara köylüler 'küflek' derler. Küfleklerde, çamaşırın yıkanacağı küllü su yapılır. Çamaşır yıkamaya başlamadan önce, küfleğin baş kısmına yeteri kadar kül konulur ve kaynayan su küfleğe doldurulur. Su, küflekten genellikle su kabağı yardımıyla alınarak taşların üzerindeki çamaşıra dökülür ve çamaşır tokaçlanarak yıkanır."
- Restorasyon için sponsor firmalarla görüşülüyor
Adatepe köyü çeşmesi ve çamaşırlığının işlevini halen sürdüren bir yapı olduğunu ancak son yıllarda zamana yenik düşmenin eşiğine geldiğini vurgulayan Bakır, şunları kaydetti:
"Adatepe köyü sakinleri özellikle çamaşırlığı yerel olanaklarla tamir etmek istemektedirler. Ancak bu girişim, çamaşırlığın geri döndürülemez şekilde yıkımı ya da özelliğinin yok olması anlamına gelecektir. Böylesine ilginç bu kompleksin, uzmanları tarafından planlanarak restore edilmesi gerekmektedir. İlçenin turizmi açısından çamaşırhane çok önemlidir. Çamaşırhanenin Hititlerin Kutsal kenti olan Nerik kazı alanı yolu ve Şahinkaya Kanyonu yolu üzerinde olması turizm açısından önemini bir kez daha ortaya koymaktadır. Tarihi yapının restorasyonunun yapılması için çeşitli firmalarla görüşmeler yapılmış ancak henüz anlaşma sağlanamamıştır. Böylesi önemli bir tarihe sahip yapının restorasyonunun yapılarak kazandırılması amacıyla devam eden görüşmelerimizin birkaç ay içinde sonuçlanacağını ümit ediyorum."
Kaynak: AA
Çamaşırhanenin yapı tekniği bakımından 1800'lü yıllarda yapıldığının tahmin edildiğini belirten Bakır, "Çatısı, birbirinin aynısı 4 antik sütun üzerinde duran ahşap direklerle desteklenmiş ve çantı tekniğiyle kapatılmıştır. Çamaşırlık gündüzleri çatının ortasındaki boşluktan gelen gün ışığı ile aydınlanmaktadır. Zira çamaşırlığın kadınlar tarafından kullanılması ve çamaşır yıkama bitince banyo yaptıkları için pencere yoktur. Ancak içeriden bakıldığında pencere gibi duran beş adet niş, günün erken saatlerinden başlayarak, gecenin geç saatlerine dek kullanılan çamaşırlığı aydınlatan gaz lambası ya da kandili yerleştirmek ve çeşitli eşya ve gereçleri koymak için yapılmıştır" dedi.
Çamaşırlık içinde üçerli sıra halinde karşılıklı duran tuğla örgülü ocaklara bakır kazanlar yerleştirilebildiğini anlatan Bakır, "Çamaşırlık içine serpiştirilmiş 11 adet yıkama taşının boyutları, antik dönemden geldikleri yapı elemanının boyutları ve işlevine bağlı olarak değişiklik göstermektedir" diye konuştu.
- Çamaşır külle yıkandığı dönem
Çamaşırlık içinde 2.5 metre uzunluğunda ve 50 santimetre derinlikte iki ağaç oluk bulunduğuna işaret eden Bakır, şöyle devam etti:
"Bu ağaç olukların her biri tek parça kütükten oyulmuştur. Bu oluklara köylüler 'küflek' derler. Küfleklerde, çamaşırın yıkanacağı küllü su yapılır. Çamaşır yıkamaya başlamadan önce, küfleğin baş kısmına yeteri kadar kül konulur ve kaynayan su küfleğe doldurulur. Su, küflekten genellikle su kabağı yardımıyla alınarak taşların üzerindeki çamaşıra dökülür ve çamaşır tokaçlanarak yıkanır."
- Restorasyon için sponsor firmalarla görüşülüyor
Adatepe köyü çeşmesi ve çamaşırlığının işlevini halen sürdüren bir yapı olduğunu ancak son yıllarda zamana yenik düşmenin eşiğine geldiğini vurgulayan Bakır, şunları kaydetti:
"Adatepe köyü sakinleri özellikle çamaşırlığı yerel olanaklarla tamir etmek istemektedirler. Ancak bu girişim, çamaşırlığın geri döndürülemez şekilde yıkımı ya da özelliğinin yok olması anlamına gelecektir. Böylesine ilginç bu kompleksin, uzmanları tarafından planlanarak restore edilmesi gerekmektedir. İlçenin turizmi açısından çamaşırhane çok önemlidir. Çamaşırhanenin Hititlerin Kutsal kenti olan Nerik kazı alanı yolu ve Şahinkaya Kanyonu yolu üzerinde olması turizm açısından önemini bir kez daha ortaya koymaktadır. Tarihi yapının restorasyonunun yapılması için çeşitli firmalarla görüşmeler yapılmış ancak henüz anlaşma sağlanamamıştır. Böylesi önemli bir tarihe sahip yapının restorasyonunun yapılarak kazandırılması amacıyla devam eden görüşmelerimizin birkaç ay içinde sonuçlanacağını ümit ediyorum."