'Ertuğrul Fırkateyni’ninde 35 Samsunlu Asker Şehit Oldu'
Tarih Öğretmeni ve Araştırmacı-Yazar Civan Çelik, 16 Eylül 1890 tarihinde Japonya'nın Kushimoto açıklarında batan Ertuğrul Firkateyn'ninde 541 askerin şehit düştüğünü ve bunların 35'inin Samsunlu olduğunu söyledi.
Samsun’da 10 yıldır yerel tarih alanında araştırmalar, proje çalışmaları ve makaleleri bulunan Tarih Öğretmeni ve Araştırmacı Yazar Civan Çelik, 16 Eylül 1890 tarihinde Japonya'nın Kushimoto açıklarında batan ve 541 askerin şehit olduğu Ertuğrul Firkateyni hakkında araştırmalar yapıyor. 2010 yılından bugüne kadar araştırmalarını aralıksız olarak sürdüren Civan Çelik, batan Ertuğrul Firkateyn'ninde şehit olan 35 askerin Samsun il ve ilçelerinde yaşadığını tespit etti. Araştırmalar konusunda bilgi veren Civan Çelik, gemideki erlerin çoğunluğu Karadeniz, Ege ve Akdeniz’in sahil şehirleri nüfuslarına kayıtlı olduğunu söyledi.
Yapılan araştırmalar sonucunda, Japonya'nın Kushimoto açıklarında batan ve 541 askerin şehit olduğu Ertuğrul Firkateyn'ninde, Samsun ve çevre ilçelerden 35 şehidin olduğunu ifade eden Çelik, ”Bu şehitlerimizin 7’si Samsun, 12’si Kavak, 6’sı Çarşamba, 4’ü Bafra, 4’ü Ayvacık, 1’i Alaçam, 1’i Terme ilçesi nüfusundandır. O günlerde soyadı olmadığı için aileler çeşitli lakaplarla tanınıyordu. Bu yüzden bugün bu dedelerimizin kimlerden olduğunu tam olarak bulmak zorlaşıyor. Ancak tespit ettiğimiz bazı lakapların Samsun ve ilçelerinde halen soyadı olarak kullanıldığını gördüm. Mesela Atlıoğulları ve Topaloğulları soyadları halen Kavak ilçesinde kullanılmaktadır. Bu kişilerin bu soyadı taşıyan kişilerin dedeleri olmaları muhtemeldir. Acaba birileri dedelerinin binlerce kilometre ötelerde can verdiğini ve Osmanlı askeri olarak şehit olduğunu biliyor mu ? Yoksa Çanakkale’de, Yemen’de ve Sarıkamış’ta şehit olan isimleri unutulmuş, kim olduğu meçhul sadece kahramanlık hikayeleri anlatılan dedelerimiz arasında mı yer aldılar. Büyükşehir Belediyesinin Bandırma Gemisinin yanındaki şehitler listesine bu dedelerimizin de adlarını yazması bu kahramanların isimlerinin unutulmamasını sağlayacaktır. Yine onların adını yaşatmak adına dikilecek bir abide bekli de Türkiye’de ilk olacaktır" dedi
Japonya'nın Kushimoto açıklarında batan Ertuğrul Firkateyn'ninde şehit olan 35 Samsunlu şu şekilde sıralanıyor.
1- Çarşambalı Bastiloğullarından Halil oğlu Hamid Onbaşı 1884/2102
2-Samsunlu Öksüzoğullarından Mehmet oğlu Abdullah Er 1885/8 86
3-Samsunlu İmanoğullarından Ali oğlu Halil Er 1885/892
4-Samsunlu Uzunoğullarından Ali oğlu Mehmet Er 1886/2860
5-Bafralı Aşçıoğullarından Mehmet oğlu Recep Er 1886/3005
6-Alaçamlı Köleoğullarından Veli oğlu Hüseyin Er 1886/3066
7-Kavaklı (Samsun) Müezzinoğullarından Ahmet oğlu Şerif Er 1888/975
8-Kavaklı (Samsun) Molla Mustafa yeğeni Sadık oğlu Lütfullah Er 1888/985
9-Çarşambalı Hatipoğullarından Selim oğlu Mehmet Onbaşı 1884/1747
10-Samsunlu Tolukoğullarından Hüseyin oğlu Hasan Er 1885/883
11-Samsunlu İmamoğullarından Ali Oğlu Musa Er 1885/889
12-Çarşambalı Avcıoğullarından Mehmet oğlu Ali Er 1885/2599
13-Samsunlu Softaoğullarından Mehmet oğlu Selim Er 1886/2869
14-Bafralı Kargaoğlu Yeğeni Hasan oğlu Arif Er 1886/3 007
15-Bafralı Abti oğlu Yusuf Er 1886/3011
16-Ayvacıklı Hacıtalipoğullarından Mehmet oğlu Mustafa Er 1887/73 5
17-Ayvacıklı Mahmutoğullarından Arif oğlu İsmail Er 1887/762
18-Çarşambalı Çakıroğullarından Mehmet oğlu Kadir Er 1888/2
19-Kavaklı (Samsun) Atlıoğullarından Mustafa oğlu Ahmet Er 1888/948
20-Kavaklı (Samsun) Haliloğlu Torunu Mehmet oğlu Ahmet Er 1888/949
21-Kavaklı (Samsun) Marizoğullarından İbrahim oğlu Mustafa Er 1888/958
22-Kavaklı (Samsun) Azimoğullarından Salih oğlu Hamit Er 1888/962
23-Kavaklı (Samsun) Kozanoğullarından Ahmet oğlu Mehmet Er 1888/968
24-Kavaklı (Samsun) Çürükhaliloğullarından Osman oğlu Hüseyin Er 1888/970
25-Kavaklı (Samsun) Topaloğullarından Şerif Oğlu Emrullah Er 3 888/973
26-Kavaklı (Samsun) Mustafaoğullarından Ali oğlu Arif Er 1888/978
27-Kavaklı (Samsun) Karabaloğullarından Recep oğlu Emin Er 1888/982
28-Samsunlu Memişoğullarından Hasan oğlu Şerif Er 1885/912
29-Çarşambalı Abbasoğullarından Abdullah oğlu Hasan Er 1886/2587
30-Bafralı Çolakoğullarından Hüseyin oğlu Ömer Er 1886/3001
31-Ayvacıklı Tepeköylüoğullarından Ali oğlu Mustafa Er 1887/766
32-Ökseli (Çarşamba) Mollaömeroğullarından Ömer oğlu İbrahim Er 1887/3196
33-Kavaklı Kadıoğlu Yeğeni Ahmet oğlu Hakkı Er 1888/977
34-Termeli (Samsun) İbrahimoğullarından Hüseyin oğlu Hasan Er 1883/3795
35-Ayvacıklı Çakıroğlu Karındaşı Hasan oğlu İbrahim Er 1887/819
Kaynak: İHA
Yapılan araştırmalar sonucunda, Japonya'nın Kushimoto açıklarında batan ve 541 askerin şehit olduğu Ertuğrul Firkateyn'ninde, Samsun ve çevre ilçelerden 35 şehidin olduğunu ifade eden Çelik, ”Bu şehitlerimizin 7’si Samsun, 12’si Kavak, 6’sı Çarşamba, 4’ü Bafra, 4’ü Ayvacık, 1’i Alaçam, 1’i Terme ilçesi nüfusundandır. O günlerde soyadı olmadığı için aileler çeşitli lakaplarla tanınıyordu. Bu yüzden bugün bu dedelerimizin kimlerden olduğunu tam olarak bulmak zorlaşıyor. Ancak tespit ettiğimiz bazı lakapların Samsun ve ilçelerinde halen soyadı olarak kullanıldığını gördüm. Mesela Atlıoğulları ve Topaloğulları soyadları halen Kavak ilçesinde kullanılmaktadır. Bu kişilerin bu soyadı taşıyan kişilerin dedeleri olmaları muhtemeldir. Acaba birileri dedelerinin binlerce kilometre ötelerde can verdiğini ve Osmanlı askeri olarak şehit olduğunu biliyor mu ? Yoksa Çanakkale’de, Yemen’de ve Sarıkamış’ta şehit olan isimleri unutulmuş, kim olduğu meçhul sadece kahramanlık hikayeleri anlatılan dedelerimiz arasında mı yer aldılar. Büyükşehir Belediyesinin Bandırma Gemisinin yanındaki şehitler listesine bu dedelerimizin de adlarını yazması bu kahramanların isimlerinin unutulmamasını sağlayacaktır. Yine onların adını yaşatmak adına dikilecek bir abide bekli de Türkiye’de ilk olacaktır" dedi
Japonya'nın Kushimoto açıklarında batan Ertuğrul Firkateyn'ninde şehit olan 35 Samsunlu şu şekilde sıralanıyor.
1- Çarşambalı Bastiloğullarından Halil oğlu Hamid Onbaşı 1884/2102
2-Samsunlu Öksüzoğullarından Mehmet oğlu Abdullah Er 1885/8 86
3-Samsunlu İmanoğullarından Ali oğlu Halil Er 1885/892
4-Samsunlu Uzunoğullarından Ali oğlu Mehmet Er 1886/2860
5-Bafralı Aşçıoğullarından Mehmet oğlu Recep Er 1886/3005
6-Alaçamlı Köleoğullarından Veli oğlu Hüseyin Er 1886/3066
7-Kavaklı (Samsun) Müezzinoğullarından Ahmet oğlu Şerif Er 1888/975
8-Kavaklı (Samsun) Molla Mustafa yeğeni Sadık oğlu Lütfullah Er 1888/985
9-Çarşambalı Hatipoğullarından Selim oğlu Mehmet Onbaşı 1884/1747
10-Samsunlu Tolukoğullarından Hüseyin oğlu Hasan Er 1885/883
11-Samsunlu İmamoğullarından Ali Oğlu Musa Er 1885/889
12-Çarşambalı Avcıoğullarından Mehmet oğlu Ali Er 1885/2599
13-Samsunlu Softaoğullarından Mehmet oğlu Selim Er 1886/2869
14-Bafralı Kargaoğlu Yeğeni Hasan oğlu Arif Er 1886/3 007
15-Bafralı Abti oğlu Yusuf Er 1886/3011
16-Ayvacıklı Hacıtalipoğullarından Mehmet oğlu Mustafa Er 1887/73 5
17-Ayvacıklı Mahmutoğullarından Arif oğlu İsmail Er 1887/762
18-Çarşambalı Çakıroğullarından Mehmet oğlu Kadir Er 1888/2
19-Kavaklı (Samsun) Atlıoğullarından Mustafa oğlu Ahmet Er 1888/948
20-Kavaklı (Samsun) Haliloğlu Torunu Mehmet oğlu Ahmet Er 1888/949
21-Kavaklı (Samsun) Marizoğullarından İbrahim oğlu Mustafa Er 1888/958
22-Kavaklı (Samsun) Azimoğullarından Salih oğlu Hamit Er 1888/962
23-Kavaklı (Samsun) Kozanoğullarından Ahmet oğlu Mehmet Er 1888/968
24-Kavaklı (Samsun) Çürükhaliloğullarından Osman oğlu Hüseyin Er 1888/970
25-Kavaklı (Samsun) Topaloğullarından Şerif Oğlu Emrullah Er 3 888/973
26-Kavaklı (Samsun) Mustafaoğullarından Ali oğlu Arif Er 1888/978
27-Kavaklı (Samsun) Karabaloğullarından Recep oğlu Emin Er 1888/982
28-Samsunlu Memişoğullarından Hasan oğlu Şerif Er 1885/912
29-Çarşambalı Abbasoğullarından Abdullah oğlu Hasan Er 1886/2587
30-Bafralı Çolakoğullarından Hüseyin oğlu Ömer Er 1886/3001
31-Ayvacıklı Tepeköylüoğullarından Ali oğlu Mustafa Er 1887/766
32-Ökseli (Çarşamba) Mollaömeroğullarından Ömer oğlu İbrahim Er 1887/3196
33-Kavaklı Kadıoğlu Yeğeni Ahmet oğlu Hakkı Er 1888/977
34-Termeli (Samsun) İbrahimoğullarından Hüseyin oğlu Hasan Er 1883/3795
35-Ayvacıklı Çakıroğlu Karındaşı Hasan oğlu İbrahim Er 1887/819