Aydın'ın Simgesi "üç Gözler" Güçlendiriliyor

AYDIN - GÖKMEN ŞİRECİ - Antik çağın Batı Anadolu'daki önemli kentlerinden Tralleis'deki gymnasium binasının giriş kapısı ve Aydın'ın günümüzdeki simgesi olan "Üç Gözler"in yıkılmasını önleyip geleceğe taşınması amacıyla güçlendirme çalışması başlatıldı.

Aydın Kültür ve Turizm Müdürü Nuri Aktakka, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tarihi süreç içerisinde Üç Gözler'in üzerindeki taşların düştüğünü, ayaklarında boşalmalar meydana geldiğini belirterek, şunları kaydetti:

"Üç Gözler dediğimiz tarihi yapı Tralleis Antik Kenti'nin gymnasium binasının giriş kapısı özelliği taşıması ile birlikte Aydın'ın simgesi durumundadır. Tarihi yapının taşlarının düştüğünü, ayaklarında boşalmalar olduğunu görüyoruz. Eğer gerekli tedbir alınmaz ve bu antik yapı yıkılacak olursa, Aydın sembolünü kaybedebilir. Bu nedenle Kültür ve Turizm Bakanlığımızdan gelen 297 bin liralık ödenekle yapının güçlendirilmesi için proje ihalesini yaptık. Proje onaylandıktan sonra restorasyon çalışmalarına başlayacağız. Üç Gözler'in restore edilmesi ile hem bu anıtsal yapı güvence altına alınmış olacak hem de Tralleis Antik Kenti'nin görselliği daha da artacak."

-"Tahribatta en önemli faktörler arasında depremleri gösterebiliriz"

Kazıların bilimsel danışmanı Adnan Menderes Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aslı Saraçoğlu ise Üç Gözler'in tahribatındaki en önemli unsurun tarih içerisindeki şiddetli depremler olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Üç Gözler olarak adlandırılan yapı köken olarak helenistik döneme kadar gidiyor. Daha sonra Roma döneminde yapı yeniden yenilenmiş ve Roma imparatorları bu yapıya büyük ölçüde kaynak sağlamış. Bu yapı günümüzde Aydın kentinin simgesi durumunda ve kemerli yapısından dolayı halk arasında Üç Gözler olarak biliniyor.

Antik kentin batı duvarını temsil ediyor ve oldukça görkemli ve anıtsal bir yapı. Üç Gözler'in tahribat durumuyla ilgili en önemli faktörler arasında depremleri gösterebiliriz. Ayrıca günümüze gelene kadar çeşitli çevresel faktörlerin de tahribatta etkisi olmuş. Bu tip yapılara her antik kentte rastlamak mümkün olmadığından sağlamlaştırılıp geleceğe taşınması büyük önem taşıyor."

-"Aynı malzeme ve teknikle güçlendirilmesine büyük önem veriyoruz"

Çalışmaların Proje Mimarı Etem Ülkütaş, 18 kişilik ekiple çalışmaları sürdürdüklerini, öncelikle Üç Gözler'in zarar görmüş ayaklarının konservasyon çalışması ile güçlendirilerek yıkılmasını önlemeyi hedeflediklerini dile getirdi.

Güçlendirme çalışmalarında yapının tarihi dokusuna zarar verilmemesine önem gösterileceğine dikkati çeken Ülkütaş, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Öncelikli hedef Üç Gözler'in zarar görmüş ayaklarının konservasyon çalışması ile güçlendirilmesi ve yıkılmasını önlemektir. Süreç içerisinde çok zarar gördüğü için önlem alınmazsa bir süre sonra yıkılabilir. Üç Gözler'in malzeme kaybı olan ayaklarındaki taşların büyük kısmı antik kentte mevcut. Kazı başkanlıkları tarafından belirli bölgelerde toplanmış. Oranın taşlarının hangileri olduğunu biliyoruz. Bu bizim için büyük avantaj. O taşları ölçülendirerek konservasyon çalışmasında kullanacağız. Ayrıca Üç Gözler'de kullanılan harçtan analizler alarak harcın aynı malzeme ile yapılmasını sağlayacağız. Üç Gözler'i aynı malzeme ve teknikle güçlendirilmesine büyük önem veriyoruz."

Kaynak: AA