Polis, 1 Mayıs'ı Taksim'de kutlamak isteyenlere müdahale etti
İstanbul’un çeşitli bölgelerinde toplanarak, 1 Mayıs’ı Taksim Meydanı’nda kutlamak isteyenlere tazyikli su ve gaz bombasıyla müdahale edildi. Olaylarda birçok kişi yaralanırken, göstericiler ile polis arasında arbede yaşandı. Ulaşım ise felç oldu. Öğle saatlerinde metrobüs hatlarının bir kısmı sefere başladı ve Galata ile Unkapanı köprüleri trafiğe açıldı.
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamalarını yayalaştırma çalışmaları süren Taksim Meydanı'nda yapmak isteyen sendikaların bu taleplerinin reddedilmesinin ardından kentin birçok bölgesinde olaylar çıktı.
Taksim Meydanı'nda kutlama yapmak isteyen kalabalık gruplar, sabah saatlerinden itibaren çeşitli noktalarda toplanmaya başladı.
Sabah saat 07.00 sıralarında Beşiktaş CHP İlçe Başkanlığı önünde toplanan aralarında Türkiye Komünist Partisi (TKP), İşçi Partisi (İP) ve Halk Evleri üyelerinin de aralarında bulunduğu gruplar, Taksim'e doğru yürüyüşe geçti. Barikat kuran güvenlik güçleri, gruplara tazyikli su ve biber gazıyla müdahale etti. Müdahaleyle birlikte dağılan gruplar, ara sokaklarda yeniden bir araya geldi.
Polis ekipleri ile göstericiler arasında zaman ara sokaklarda kovalamaca yaşandı.
CHP'Lİ GÜRSEL TEKİN HASTANEYE KALDIRILDI
Öte yandan, polis ekiplerinin sıktığı gazdan CHP Genel Başkan Yardımcısı Gürsel Tekin de etkilendi. Bir binaya giren CHP'li Tekin, bir müddet burada bekledi.
Gazın etkisinden kurtulamayan Gürsel Tekin, daha sonra hastaneye kaldırıldı.
AK PARTİ BÜROSUNA SALDIRI
Beşiktaş Meydanı'nda toplanan aralarında CHP ve KESK üyelerinin de bulunduğu gruptan bazı kişiler, sahilde yer alan AK Parti'ye ait seyyar büroya da zarar verdi.
İKİ GAZETECİ YARALANDI
Bu arada, Beşiktaş'taki müdahale sırasında göstericilerin attığı taşlar nedeniyle 2 gazetecinin yaralandığı öğrenildi.
DİSK'İN ÖNÜ KARIŞTI
Taksim'e çıkmakta kararlı olan DİSK'in Genel Merkezi önünde sabah erken saatlerde hareketlilik yaşandı.
Şişli'deki DİSK Genel Merkezi önünde toplanan gruplar, Taksim'e doğru yürüyüşe geçti.
Ellerinde çeşitli pankartlar taşıyan ve sloganlar atan grubun önünde, DİSK Genel Başkanı Kani Beko, Genel Sekreter Arzu Çerkezoğlu, yönetim kurulu üyeleri ve sendika başkanları yer aldı.
Yürüyüşe katılanlar, Devrimci hareket', 'İnadına sendika, inadına DİSK', 'Biz kazandık, kararı biz veririz', 'Taksim 1 Mayıs alanıdır', 'Yine yasak yine biz' yazılı pankartlar taşıdı.
POLİSTEN ANONS: DAĞILMAZSANIZ, DAĞITIRIZ
Burada kalabalık grubu uyaran polis ekipleri, megafonla yaptığı anonsta 'Dağılmazsanız, çevik kuvvet ekipleri tarafından dağıtılacaksınız. Bu son uyarımız. Dağılmanız için size süre veriyoruz' ifadelerini kullandı.
SENDİKACININ BAŞINA GAZ BOMBASI
Polis ekipleri, yürümekte ısrar eden gruplara gaz bombası ve tazyikli suyla müdahale etti.
DİSK Genel Merkezi'ne atılan gaz bombası nedeniyle de birçok kişi yaralandı.
Enerji-Sen Genel Başkanı Ali Duman da binaya atılan bir gaz bombası başına isabet etmesi sonucu yaralandı.
Gazdan etkilenen sendikacılar, ambulanslarla hastaneye sevk edildi. Ancak yolların kapalı olması nedeniyle hastanelere ulaşmakta güçlük çekildi.
Öte yandan, sendikacılar, yaralıların ambulanslara konulması sırasında polisin biber gazıyla müdahalede bulunmasına tepki gösterdi.
DİSK MERKEZİ HARABEYE DÖNDÜ
Polis ekiplerinin gaz bombası attığı DİSK Genel Merkezi'nin içi adeta savaş alanına döndü. Binadaki bulunan birçok eşya, olaylar sırasında zarar gördü.
BEKO: BU TERÖRÜ HAK ETMEDİK
DİSK Genel Başkanı Kani Beko, yaptığı açıklamada, barış ortamının yaşandığı bir dönemde İçişleri Bakanı Muammer Güler'in talimatıyla işçilere müdahale edildiğini söyledi.
Beko, yaralıları taşıyan ambulansların, adeta sıkıyönetim ilan edildiği için hastaneye gitmekte zorlandığını dile getirdi.
“Bu bir faşist diktatörlüktür” diyen Beko, şöyle konuştu: 'Kardeşlerimizi katledercesine yapılan bu saldırıyı, DİSK adına kınıyorum. Kardeşlik mücadelesi veren insanlar bu yapılanları, baskıyı, terörü hak etmedi. Bunlar, bu ülkenin insanları. Bu ülkede çalışan işçilere kalkan eller, elbet bir gün kırılacaktır.'
Dünyanın hiçbir ülkesinde olay çıkmadığını vurgulayan Beko, “Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) Genel Sekreteri Sharan Burrow, 'Türkiye'de yaşananlara bir anlam veremiyorum' dedi. Kimsenin kanadı kırılmamış, kimseye gaz atılmamış, işçiler günlerini kutlamış” diye konuştu.
İşçilerin evlerine güvenli bir şekilde gitmelerini isteyen Beko, 'Bir gaz bombası atılacaksa çetelere, mafyaya, ülkeyi taşeron ülke konumuna getirenlere atılması lazım' dedi.
Polis, işçilerin ayrılmasının ardından güvenlik çemberine aldığı DİSK Genel Merkezi'nden çekildi.
“İçişleri Bakanı'nın talimatıyla işçilerimize gaz bombası atıldı. Yapılan bu saldırıyı kınıyorum. Türkiye'de demokrasi, insan hakları ve sendika mücadelesi verenler, bu terör ve baskıyı hak etmedi” dedi.
Beko'nun açıklaması sırasında işçiler, sık sık “Faşizme karşı omuz omuza” sloganları attı.
EVE İSABET ETTİ
Bu arada, polis tarafından atılan bir gaz bombası, DİSK Genel Merkezi'nin yanındaki bir apartmana isabet etti.
Gaz bombasının camdan içeri girmesi üzerine, evde bulunanlar gazdan etkilendi. İtfaiye ekipleri, evde bulunanları tahliye etti.
Öte yandan, biber gazından etkilenmemek için kaçarken başını direğe çarpan Yeni Şafak gazetesi muhabiri Cihat Arpacık da ambulansla hastaneye kaldırıldı.
GÖSTERİCİ DEĞİL, SİMİTÇİ
Bu arada, polis, Şişli Camisi önünde göstericilere müdahale ettiği sırada kıyafetinden şüphelendiği bir kadını gözaltına almak istedi.
Polis, seyyar simitçi olduğunun anlaşılması üzerine kadını gözaltına almaktan vazgeçti.
MECİDİYEKÖY'DE OLAY
Taksim'e çıkmak isteyen bir başka grup, Mecidiyeköy'de toplandı. Yürüyüş yapmak isteyen gruba polis izin vermedi.
Polis ekipleri, gruba biber gazıyla müdahale etti. Göstericiler de polise taşlarla karşılık verdi.
OKMEYDANI'NDA POLİSE MOLOTOF
Okmeydanı semti Şark Kahvesi'nde toplanan yüzleri maskeli göstericiler, yürüyüşe geçti.
DHKP-C lehine slogan atılan göstericiler, Sıracevizler Caddesi'ne kadar yürüdü.
Şişli Camisi'nin önüne çıkan grubun ilerlemesine izin vermeyen polis barikatla önlem aldı.
Polis ekipleri, dağılarak başka sokaklara yönelen göstericilere biber gazıyla müdahale etti.
Göstericiler de polise taş, havai fişek ve molotofkokteyli attı.
İŞYERLERİ ZARAR GÖRDÜ
Atılan taş ve molotofkokteylleri nedeniyle bazı iş yerlerinde hasar meydana geldi.
Yaşanan olaylar nedeniyle bölgeye takviye polis ekipleri sevk edildi.
HASTANEDEN ÇIKAN GRUBA MÜDAHALE
Öte yandan, Şişli Etfal Hastanesi'nden çıktıkları öne sürülen bir gruba da polis ekipleri müdahale etti. Slogan atan göstericiler, bunun üzerine ara sokaklara dağıldı.
ÖNCE GIYABİ NAMAZ, SONRA YÜRÜYÜŞ
Kendilerine 'Antikapitalist Müslümanlar' adını veren grup, iş kazalarında hayatını kaybedenler için Fatih Camisi'nde gıyabi cenaze namazı kıldıktan sonra Taksim'e yürüyüşe geçti.
Sloganlar atarak Unkapanı'na gelen gruptakiler köprünün kapalı olması üzerine Eminönü'ne yürüdü.
Galata Köprüsü'nde basın açıklaması yapmak isteyen gruba polis izin vermedi. Gruptakilerin yürümekte ısrar etmesi üzerine polis biber gazı sıktı. Göstericiler, çıkan arbedenin ardından geri çekildi.
BİRLİKTE SLOGAN ATTILAR
Polisin daha sonra izin verdiği gruptakiler, köprüde Halkın Kurtuluş Partisi üyeleriyle slogan attı.
Bazı grup üyeleri, köprünün açılan bölümüne tırmanarak 'Allah, Ekmek, Özgürlük' yazılı flama astı.
Köprüde bir süre oturma eylemi yapan gruptakiler, daha sonra dağıldı.
TURİSTLER DE ETKİLENDİ
Öte yandan, polisin kullandığı yoğun gazdan, göstericilerin yanı sıra bazı gazeteciler ile aralarında turistlerin de bulunduğu çevredeki birçok kişi etkilendi.
Gazdan korunmaya çalışan vatandaşlar, açık olan işyerlerine sığındı. Gazdan etkilenenler limonla korunmaya çalıştı.
Bölgeyi duman kaplarken, keskin gaz kokusu kentin birçok noktasında hissedildi.
TAKSİM'DE KUŞ UÇURTULMADI
Taksim Meydanı'na çıkan cadde ve sokaklar sabahın erken saatlerinden itibaren araç trafiğine kapatıldı.
Yayaların da geçişine izin verilmeyen meydana, sadece görevliler ve basın mensupları alındı.
Bariyerlerle çevrilen meydanda çok sayıda polis görev yaptı. Çevredeki bazı yüksek binaların çatılarına da polis ekipleri konuşlandırıldı.
Bölgede, birçok Toplumsal Müdahale Aracı (TOMA) ile sayıda ambulans bekletildi.
Polis helikopterleri de, sabah erken saatlerinden itibaren bölgede devriye uçuşları yaptı.
22 BİN POLİS
Bu arada, kentte 2600'ü değişik illerden olmak üzere 22 bin polisin görev yaptığı öğrenildi.
KÖPRÜLER KALDIRILDI
Unkapanı ve Eminönü ilçesinden Taksim'e çıkışı engellemek isteyen güvenlik güçleri, bazı tedbirler aldı.
Galata ve Unkapanı köprüleri açılarak araç trafiğine kapatıldı. Köprüler saat 14.00 sularında trafiğe tekrar açıldı.
KADIKÖY'DEKİ MİTİNG
Türkiye Komünist Partisi, 1 Mayıs'ı Kadıköy'de kutladı.
'Yaşasın 1 Mayıs' pankartının açıldığı miting alanında, müzik yayını yapıldı.
Polisin geniş güvenlik önlemi aldığı miting nedeniyle Kadıköy Meydanı'na çıkan bazı yollar da trafiğe kapatıldı.
VATANDAŞ YOLLARDA KALDI
Öte yandan, güvenlik önlemleri nedeniyle kentteki toplu ulaşım hatları iptal edildi.
Saat 05.00'ten itibaren metrobüs, metro ve Kabataş-Taksim füniküler sistemi ile vapur seferleri durduruldu.
Sabah işyerlerine gitmeye çalışan bazı vatandaşlar, bu duruma tepki gösterdiler.
Beylikdüzü-Topkapı metrobüs hatları, öğle saatlerinde tekrar çalışmaya başladı.
Taksim Meydanı'nda kutlama yapmak isteyen kalabalık gruplar, sabah saatlerinden itibaren çeşitli noktalarda toplanmaya başladı.
Sabah saat 07.00 sıralarında Beşiktaş CHP İlçe Başkanlığı önünde toplanan aralarında Türkiye Komünist Partisi (TKP), İşçi Partisi (İP) ve Halk Evleri üyelerinin de aralarında bulunduğu gruplar, Taksim'e doğru yürüyüşe geçti. Barikat kuran güvenlik güçleri, gruplara tazyikli su ve biber gazıyla müdahale etti. Müdahaleyle birlikte dağılan gruplar, ara sokaklarda yeniden bir araya geldi.
Polis ekipleri ile göstericiler arasında zaman ara sokaklarda kovalamaca yaşandı.
CHP'Lİ GÜRSEL TEKİN HASTANEYE KALDIRILDI
Öte yandan, polis ekiplerinin sıktığı gazdan CHP Genel Başkan Yardımcısı Gürsel Tekin de etkilendi. Bir binaya giren CHP'li Tekin, bir müddet burada bekledi.
Gazın etkisinden kurtulamayan Gürsel Tekin, daha sonra hastaneye kaldırıldı.
AK PARTİ BÜROSUNA SALDIRI
Beşiktaş Meydanı'nda toplanan aralarında CHP ve KESK üyelerinin de bulunduğu gruptan bazı kişiler, sahilde yer alan AK Parti'ye ait seyyar büroya da zarar verdi.
İKİ GAZETECİ YARALANDI
Bu arada, Beşiktaş'taki müdahale sırasında göstericilerin attığı taşlar nedeniyle 2 gazetecinin yaralandığı öğrenildi.
DİSK'İN ÖNÜ KARIŞTI
Taksim'e çıkmakta kararlı olan DİSK'in Genel Merkezi önünde sabah erken saatlerde hareketlilik yaşandı.
Şişli'deki DİSK Genel Merkezi önünde toplanan gruplar, Taksim'e doğru yürüyüşe geçti.
Ellerinde çeşitli pankartlar taşıyan ve sloganlar atan grubun önünde, DİSK Genel Başkanı Kani Beko, Genel Sekreter Arzu Çerkezoğlu, yönetim kurulu üyeleri ve sendika başkanları yer aldı.
Yürüyüşe katılanlar, Devrimci hareket', 'İnadına sendika, inadına DİSK', 'Biz kazandık, kararı biz veririz', 'Taksim 1 Mayıs alanıdır', 'Yine yasak yine biz' yazılı pankartlar taşıdı.
POLİSTEN ANONS: DAĞILMAZSANIZ, DAĞITIRIZ
Burada kalabalık grubu uyaran polis ekipleri, megafonla yaptığı anonsta 'Dağılmazsanız, çevik kuvvet ekipleri tarafından dağıtılacaksınız. Bu son uyarımız. Dağılmanız için size süre veriyoruz' ifadelerini kullandı.
SENDİKACININ BAŞINA GAZ BOMBASI
Polis ekipleri, yürümekte ısrar eden gruplara gaz bombası ve tazyikli suyla müdahale etti.
DİSK Genel Merkezi'ne atılan gaz bombası nedeniyle de birçok kişi yaralandı.
Enerji-Sen Genel Başkanı Ali Duman da binaya atılan bir gaz bombası başına isabet etmesi sonucu yaralandı.
Gazdan etkilenen sendikacılar, ambulanslarla hastaneye sevk edildi. Ancak yolların kapalı olması nedeniyle hastanelere ulaşmakta güçlük çekildi.
Öte yandan, sendikacılar, yaralıların ambulanslara konulması sırasında polisin biber gazıyla müdahalede bulunmasına tepki gösterdi.
DİSK MERKEZİ HARABEYE DÖNDÜ
Polis ekiplerinin gaz bombası attığı DİSK Genel Merkezi'nin içi adeta savaş alanına döndü. Binadaki bulunan birçok eşya, olaylar sırasında zarar gördü.
BEKO: BU TERÖRÜ HAK ETMEDİK
DİSK Genel Başkanı Kani Beko, yaptığı açıklamada, barış ortamının yaşandığı bir dönemde İçişleri Bakanı Muammer Güler'in talimatıyla işçilere müdahale edildiğini söyledi.
Beko, yaralıları taşıyan ambulansların, adeta sıkıyönetim ilan edildiği için hastaneye gitmekte zorlandığını dile getirdi.
“Bu bir faşist diktatörlüktür” diyen Beko, şöyle konuştu: 'Kardeşlerimizi katledercesine yapılan bu saldırıyı, DİSK adına kınıyorum. Kardeşlik mücadelesi veren insanlar bu yapılanları, baskıyı, terörü hak etmedi. Bunlar, bu ülkenin insanları. Bu ülkede çalışan işçilere kalkan eller, elbet bir gün kırılacaktır.'
Dünyanın hiçbir ülkesinde olay çıkmadığını vurgulayan Beko, “Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) Genel Sekreteri Sharan Burrow, 'Türkiye'de yaşananlara bir anlam veremiyorum' dedi. Kimsenin kanadı kırılmamış, kimseye gaz atılmamış, işçiler günlerini kutlamış” diye konuştu.
İşçilerin evlerine güvenli bir şekilde gitmelerini isteyen Beko, 'Bir gaz bombası atılacaksa çetelere, mafyaya, ülkeyi taşeron ülke konumuna getirenlere atılması lazım' dedi.
Polis, işçilerin ayrılmasının ardından güvenlik çemberine aldığı DİSK Genel Merkezi'nden çekildi.
“İçişleri Bakanı'nın talimatıyla işçilerimize gaz bombası atıldı. Yapılan bu saldırıyı kınıyorum. Türkiye'de demokrasi, insan hakları ve sendika mücadelesi verenler, bu terör ve baskıyı hak etmedi” dedi.
Beko'nun açıklaması sırasında işçiler, sık sık “Faşizme karşı omuz omuza” sloganları attı.
EVE İSABET ETTİ
Bu arada, polis tarafından atılan bir gaz bombası, DİSK Genel Merkezi'nin yanındaki bir apartmana isabet etti.
Gaz bombasının camdan içeri girmesi üzerine, evde bulunanlar gazdan etkilendi. İtfaiye ekipleri, evde bulunanları tahliye etti.
Öte yandan, biber gazından etkilenmemek için kaçarken başını direğe çarpan Yeni Şafak gazetesi muhabiri Cihat Arpacık da ambulansla hastaneye kaldırıldı.
GÖSTERİCİ DEĞİL, SİMİTÇİ
Bu arada, polis, Şişli Camisi önünde göstericilere müdahale ettiği sırada kıyafetinden şüphelendiği bir kadını gözaltına almak istedi.
Polis, seyyar simitçi olduğunun anlaşılması üzerine kadını gözaltına almaktan vazgeçti.
MECİDİYEKÖY'DE OLAY
Taksim'e çıkmak isteyen bir başka grup, Mecidiyeköy'de toplandı. Yürüyüş yapmak isteyen gruba polis izin vermedi.
Polis ekipleri, gruba biber gazıyla müdahale etti. Göstericiler de polise taşlarla karşılık verdi.
OKMEYDANI'NDA POLİSE MOLOTOF
Okmeydanı semti Şark Kahvesi'nde toplanan yüzleri maskeli göstericiler, yürüyüşe geçti.
DHKP-C lehine slogan atılan göstericiler, Sıracevizler Caddesi'ne kadar yürüdü.
Şişli Camisi'nin önüne çıkan grubun ilerlemesine izin vermeyen polis barikatla önlem aldı.
Polis ekipleri, dağılarak başka sokaklara yönelen göstericilere biber gazıyla müdahale etti.
Göstericiler de polise taş, havai fişek ve molotofkokteyli attı.
İŞYERLERİ ZARAR GÖRDÜ
Atılan taş ve molotofkokteylleri nedeniyle bazı iş yerlerinde hasar meydana geldi.
Yaşanan olaylar nedeniyle bölgeye takviye polis ekipleri sevk edildi.
HASTANEDEN ÇIKAN GRUBA MÜDAHALE
Öte yandan, Şişli Etfal Hastanesi'nden çıktıkları öne sürülen bir gruba da polis ekipleri müdahale etti. Slogan atan göstericiler, bunun üzerine ara sokaklara dağıldı.
ÖNCE GIYABİ NAMAZ, SONRA YÜRÜYÜŞ
Kendilerine 'Antikapitalist Müslümanlar' adını veren grup, iş kazalarında hayatını kaybedenler için Fatih Camisi'nde gıyabi cenaze namazı kıldıktan sonra Taksim'e yürüyüşe geçti.
Sloganlar atarak Unkapanı'na gelen gruptakiler köprünün kapalı olması üzerine Eminönü'ne yürüdü.
Galata Köprüsü'nde basın açıklaması yapmak isteyen gruba polis izin vermedi. Gruptakilerin yürümekte ısrar etmesi üzerine polis biber gazı sıktı. Göstericiler, çıkan arbedenin ardından geri çekildi.
BİRLİKTE SLOGAN ATTILAR
Polisin daha sonra izin verdiği gruptakiler, köprüde Halkın Kurtuluş Partisi üyeleriyle slogan attı.
Bazı grup üyeleri, köprünün açılan bölümüne tırmanarak 'Allah, Ekmek, Özgürlük' yazılı flama astı.
Köprüde bir süre oturma eylemi yapan gruptakiler, daha sonra dağıldı.
TURİSTLER DE ETKİLENDİ
Öte yandan, polisin kullandığı yoğun gazdan, göstericilerin yanı sıra bazı gazeteciler ile aralarında turistlerin de bulunduğu çevredeki birçok kişi etkilendi.
Gazdan korunmaya çalışan vatandaşlar, açık olan işyerlerine sığındı. Gazdan etkilenenler limonla korunmaya çalıştı.
Bölgeyi duman kaplarken, keskin gaz kokusu kentin birçok noktasında hissedildi.
TAKSİM'DE KUŞ UÇURTULMADI
Taksim Meydanı'na çıkan cadde ve sokaklar sabahın erken saatlerinden itibaren araç trafiğine kapatıldı.
Yayaların da geçişine izin verilmeyen meydana, sadece görevliler ve basın mensupları alındı.
Bariyerlerle çevrilen meydanda çok sayıda polis görev yaptı. Çevredeki bazı yüksek binaların çatılarına da polis ekipleri konuşlandırıldı.
Bölgede, birçok Toplumsal Müdahale Aracı (TOMA) ile sayıda ambulans bekletildi.
Polis helikopterleri de, sabah erken saatlerinden itibaren bölgede devriye uçuşları yaptı.
22 BİN POLİS
Bu arada, kentte 2600'ü değişik illerden olmak üzere 22 bin polisin görev yaptığı öğrenildi.
KÖPRÜLER KALDIRILDI
Unkapanı ve Eminönü ilçesinden Taksim'e çıkışı engellemek isteyen güvenlik güçleri, bazı tedbirler aldı.
Galata ve Unkapanı köprüleri açılarak araç trafiğine kapatıldı. Köprüler saat 14.00 sularında trafiğe tekrar açıldı.
KADIKÖY'DEKİ MİTİNG
Türkiye Komünist Partisi, 1 Mayıs'ı Kadıköy'de kutladı.
'Yaşasın 1 Mayıs' pankartının açıldığı miting alanında, müzik yayını yapıldı.
Polisin geniş güvenlik önlemi aldığı miting nedeniyle Kadıköy Meydanı'na çıkan bazı yollar da trafiğe kapatıldı.
VATANDAŞ YOLLARDA KALDI
Öte yandan, güvenlik önlemleri nedeniyle kentteki toplu ulaşım hatları iptal edildi.
Saat 05.00'ten itibaren metrobüs, metro ve Kabataş-Taksim füniküler sistemi ile vapur seferleri durduruldu.
Sabah işyerlerine gitmeye çalışan bazı vatandaşlar, bu duruma tepki gösterdiler.
Beylikdüzü-Topkapı metrobüs hatları, öğle saatlerinde tekrar çalışmaya başladı.