Kayıt Dışı İstihdamla Mücadelede Olumlu Tablo
İstihdamda 2005 yılında yüzde 48 olan kayıt dışılık oranı, yasal düzenlemeler ve artan denetimler sayesinde 9 yılda yüzde 37'ye geriledi. Söz konusu gerilemeye rağmen halen 10 milyona yakın kişinin kayıt dışı çalıştırıldığı Türkiye'de, kayıt dışı istihdam oranının 2023'te yüzde 15 düşürülmesi hedefleniyor.
AA muhabirinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na ait verilerden derlediği bilgilere göre, istihdamda kayıt dışılık çalışanlar açısından, kısa vadede sağlık yardımından, annelik ve hastalık sigortaları ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından yararlanmamaya neden olurken, devlet açısından büyük vergi ve prim kaybı ortaya çıkartarak sosyal güvenlik ve bütçe açığına yol açıyor.
Kayıt dışılık iş verenler açısından ise kayıtlı işçi çalıştıran firmalarla kayıtsız işçi çalıştıranlar arasında haksız rekabeti ortaya çıkarıyor.
İstihdamda 2005 yılında yüzde 48 olan kayıt dışılık oranı yasal düzenlemeler ve artan denetimler sayesinde her geçen yıl azalıyor. 2006 yılında yüzde 47, 2007'de yüzde 45, 2008'de yüzde 40, 2009 ve 2010'da yüzde 43, 2011'de yüzde 41 ve 2012'de ise yüzde 39 olan kayıt dışı istihdam oranının, bu yıl yüzde 37'lere kadar düştüğü görülüyor.
-Kayıt dışılık tarım, tekstil, hizmet ve inşaatta yoğunlaşıyor
Söz konusu gerilemeye rağmen halen yaklaşık 10 milyon kişinin kayıt dışı çalıştırıldığı Türkiye'de, hemen hemen her sektörde yaşanan istihdamdaki kayıt dışılık özellikle tarım, tekstil, hizmet ve inşaat sektörlerinde yoğunlaşıyor.
Bu yılın Temmuz ayında herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı yüzde 37,9 olurken, sigortasız çalışanların oranı tarım sektöründe yüzde 84, tarım dışı sektörlerde ise yüzde 22 hesaplandı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kayıt dışı istihdamla mücadelede cezalandırmadan önce bilinçlendirme ve rehberlik faaliyetlerine önem verirken, kayıt dışı istihdamda yüzde 15 olan 2023 hedefine ulaşmak için çalışmalarını sürdürüyor.