Çinli Muhalif Chen Guangcheng Sonunda ABD'ye Gelebildi

Çinli muhalif aktivist Chen Guangcheng, New York'taki yeni evine ulaştı.

Bu ayın başından beri Washington yönetiminin de içinde olduğu pazarlıkların merkezindeki görme engelli muhalif, 3 haftalık bir bekleyişin ardından ABD’ye gelebildi. Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’ın Çin’de olduğu sıralarda ev hapsinden kaçan Chen Guangcheng, tüm dünyanın ilgisini üstüne toplamıştı. Greenwich Village'deki yeni evinde kısa bir basın açıklaması yapan muhalif, Çin Amerikan Büyükelçiliği’ne ve Çin devletine gösterdikleri kolaylıktan dolayı teşekkür etti. Chen, “Umarım bundan sonra da açık politikalarına devam eder ve insanların saygısını toplarlar” diyerek Çinli hükümet yetkililerine mesaj gönderdi. Çinli yetkililer, başlangıçta Chen’in ABD'ye iltica etmesine izin vermemişlerdi. Bu, onlara göre ülkelerini küçültücü bir eylem olacak ve kendilerini uluslararası insan hakları arenasında istenmeyen bir pozisyona düşürecekti. Bu sebeple Chen’in eğitimine devam edeceği vurgusunda bulunulmuş, vizesi de buna göre ayarlanmıştı. New York Üniversitesi’nde Chen için hukuk alanında eğitimine devam etmesini sağlayacak bursu bulan Profesör Jerome A. Cohen, ünlü muhalif adına Çin’le yapılan pazarlıkla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Profesör Cohen, “Pekin yönetimi, bu konunun yerel düzeyde etkisini en aza indirgeyecektir. Çünkü isteyecekleri en son şey baskı altındaki insan hakları savunucularının Chen’in yöntemini ülkeden kaçış için bir yol olarak benimsemesi” şeklinde konuştu.

Çinli yetkililer, olayın ‘pazarlık’ ya da ‘anlaşma’ olarak anılmasını da istemiyor. Onlara göre yaşananlar için kullanılabilecek en uygun ifade: ‘karşılıklı uzlaşma’. İki çocuğu ve eşiyle ABD'ye gelen ve uçuşuna ancak saatler kala yolculuktan haberdar edilen Chen Guangcheng, ‘mutlu’ değil, ‘duygulu’ olduğunu söyledi.

Chen’i Çin’den çıkartma görüşmeleri oldukça karışık ve yoğun pazarlıklarla geçti. Chen, bacağının kırılmasına neden olan ev hapsinden kaçışının ardından hastaneye yatırılmıştı. Görüşmelerde kendisine geçici bir ikametgahın ve güvenliğin sağlanacağını söyleyen Amerikalı yetkililere Çin’de kalacağını söyleyen Chen, yetkililerin hastaneyi terketmesinden yalnızca saatler sonra fikrini değiştirmiş ve Amerika’ya gelmek istediğini belirtmişti. Chen’in bu isteği görüşmelerin seyrini tamamen değiştirdi. Obama iç politikada da Chen olayına müdahale şekliyle insan hakları savunucuları ve Cumhuriyetçilerden yoğun eleştiri aldı. Romney, yardım isteyen Chen’e ABD’nin tam anlamıyla yardım etmediğini savundu. Ancak sadece 3 hafta içinde Chen’in isteğinin yerine getirilmesi Obama’nın hanesine artı bir puan olarak eklendi. Chen evde okuyarak hukuk diplomasını almış, gözleri görmeyen bir sivil aktivist. 2005 yılında Çin’in Shandong bölgesinde yaşayan kadınların kürtaja zorlanması ve kısırlaştırılmaları ile ilgili savunmalarından dolayı Pekin yönetimiyle arası tamamen açıldı. Uluslararası hukuk uzmanlarına göre ‘asılsız’ suçlamalarla 5 yıl boyunca hapiste kalan Chen, 2010 yılında cezasını doldurmasına rağmen evinde de Çin yönetimi tarafından rahat bırakılmadı. Chen’in kimseyle görüşmesine izin verilmedi ve evine telefon yasağı getirildi.

Dışarı da çıkamayan Chen, 2010 yılında hazırlayıp internete servis ettiği görüntülerden dolayı Çin polisinden işkence gördü. Şimdi Chen, geride kalan akrabaları için endişeli olduğunu ifade ediyor.

"ABD, ÇİN’LE İLİŞKİLERİNİ CHEN YÜZÜNDEN GERMEYE NİYETLİ DEĞİL"

Amerikan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan bir açıklamada, Çin devletine Chen Guangcheng olayını başından itibaren yönetme tarzıyla ilgili övgülerde bulunuldu. Çin’in olayı "olağan ve küçük gösterip çatışmaya mahal bırakmadan" çözdüğü belirtildi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nuland, “Çin’in, Chen’in Amerika’da okuma isteğini anlayışla karşılamasını ve bu konuyu çözümlemedeki tavırlarını da takdirle karşılıyoruz” ifadelerini kullandı. Uzmanlar, Çin’in asıl tavrının Chen evine geri dönmek istediğinde belli olacağını kaydediyor .