Bununla birlikte Menderes Nehri içinde canlıların yaşamı zorlaşırken; Ekosistemi Koruma ve Doğa Severler Derneği (EKODOSD) Menderes’in Sarı Balıklarına dikkat çekti. Büyük Menderes’de olumsuz etkiler geçmişte Nehir’den çıkan ağırlıkları 60-70 kg. gelen balık türlerinden yayın balıklarını yok etti. Kirlilik günümüzde ise Nehrin diğer bir balığı olan Sarı Balık’ı ise tehdit ediyor. Söke’nin Çarşamba Pazarı’ndaki bir balıkçı tezgahında Yayın Balığı görenler; balığın Menderes’ten değil, Urfa’dan yani Fırat Nehri’nden geldiğini öğrenince burukluk yaşadı. Bir zamanlar Büyük Menderes Balığı olan Yayın Balığı, artık Söke’ye Güneydoğu’dan ithal edilir hale geldi. Bölge balıkçıları; “Menderesteki yayınları çocukluğumuzdan biliyoruz. Boyum kadar çıkan yayın balıklarını ancak 2-3 kişi kaldırabilirdik. Yayın balığının bitmesindeki en önemli unsur, nehrin kirletilmesi olmuştur. Fabrikaların atıkları, tarımcıların ilaçları suyu kirlettiğinden ve yaz aylarında nehir yatağında sular azaldığından yayın balığı bitti. O eski yıllarda balık tezgahı yayın balıklarıyla dolar, insanlarda ucuz balık yerdi. Düşünün şimdi nerden nerelere geldik, yayın balığı Urfa’dan geliyor. Böyle giderse sarıbalıklarda yok olacak, onlarda iyice azaldı. Halkımız bu çok sevilen balığı da yiyemez hale gelecek” dedi.
Menderes’teki kirliliğin boyutlarına dikkat çeken EKODOSD Derneği Başkanı Bahattin Sürücü; “Sularıyla geçmiş olduğu yörelere Antik Çağ’lardan bu yana hayat veren Büyük Menderes Nehri; yapılan müdahaleler, sanayileşme, kentleşme ve tarımsal etkenlerle bu gelişimin faturasını ağır ödemiş ve ödemeye devam etmektedir. Bugüne kadar hoyratça kullanılan menderesin ekosisteminde neler kaybedildi, bir kayıt yok. Kayıplardan sadece bir tanesi yayın balıkları ve onları avlayan menderes balıkçılığı yok oldu. Yok olanlar listesi uzamadan menderesin çığlığını herkes duymalı ve bir an önce önlem ve tedbirler alınmalıdır” dedi.
