Rusya Enerji Bakanı Novak: 'türkiye İle İlişkilere Büyük Önem Veriyoruz'
Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Rusya’nın Türkiye ile tüm alanlarda işbirliğine çok büyük önem verdiğini söyledi.
Rusya Başkanı Vladimir Putin’in 3 Aralık’ta yapacağı Türkiye ziyareti öncesinde Rus ve Türk basın mensuplarıyla biraraya gelen Enerji Bakanı Aleksandr Novak, iki ülke arasındaki ilişkiler konusunda detaylı açıklamalarda bulundu.
Türkiye ile ticari-ekonomik ilişkilerde karşılıklı anlayış içinde olduklarını ve Türkiye’nin Rusya açısından en büyük 10 ticaret partneri arasında olduğunu belirten Novak, “Geçtiğimiz yıl ülkelerimiz arasında 31.8 milyar ABD doları miktarında toplam ticaret hacmi gerçekleşti. Bu ise bir önceki yıla kıyasla yüzde 26 artış anlamına geliyor. Bu yılın ilk dokuz aylık süresi içinde ise artık 25 milyar dolarlık ticaret hacmi gerçekleşti ve bu ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 14 daha fazladır” dedi.
Rusya ve Türkiye arasındaki ticari ilişkilerde Rusya’nın ihracatının daha ağır bastığına dikkat çeken Novak, “Geçen yıl gerçekleşen 31.8 milyar dolarlık ticaret hacminin 25 milyar doları Rusya’nın ihracatından, geri kalan 6 milyar doları ise Türkiye’nin ihracatından oluştu. Ama Türkiye’nin ihracat payı da hızlı şekilde artıyor. Yani bu oranlarda olumlu yönde bir değişim yaşanıyor. Biliyorsunuz Rusya’nın ihracatının yüzde 70’ten fazlası enerji kaynaklarından oluşuyor. Türkiye’den ise ağırlıklı olarak otomotiv sanayi ve gıda ürünleri gibi daha fazla emek harcanan ürünler alıyoruz. İstanbul’da Türk mevkidaşım Taner Yıldız’la da yapacağımız görüşmede ortak üretim tesisleri açılması ve daha fazla emek harcanan ürünlerin ihracatını gerçekleştirme yollarını konuşacağız. Buna iyi bir örnek olarak Tataristan’da Türk müteşebbisler tarafından açılan otomotiv sanayi için yedek parça üretecek üç ayrı fabrikayı gösterebilirim. Rusya tarafı da Türkiye’de GAZ otomobilleri üreten fabrika açmayı hedefliyor. 2 Aralık’ta bu fabrikanın açılış törenine katılacağız” şeklinde konuştu.
Türkiye’yi Rus doğal gazının başlıca ithalatçılarından biri olarak gördüklerini belirten Novak, “2011 yılında 43 milyar metre küp doğal gaz ithal eden Türkiye bunun 26 milyar metre küpünü veya başka bir deyimle yüzde 60’ını Rusya’dan ithal etti. Türkiye Rusya açısından en büyük doğalgaz ithalatçısıdır. Biz her zaman Türkiye’nin doğalgaz taleplerine anlayışla yaklaşıyoruz. Çünkü hızlı bir ekonomik kalkınma atağı gerçekleştirmekte olan Türkiye’de doğalgaz talebi de her geçen sene artmakta. Ve dolaysıyla bu sahada işbirliğimizin devamından yanayız. Biliyorsunuz Türkiye’ye şu anda iki ayrı hattan doğal gaz veriyoruz. Bunlar Mavi Akım ve Batı Koridoru hatlarıdır. Türkiye’nin 2011 yılı sonunda Karadeniz’deki ekonomik sahasından geçmek üzere Güney Akım hattı borusunun inşaatına izin vermesinden dolayı çok mutluyuz. Bu projenin gerçekleşmesi için artık somut çalışmalar yapılıyor. 7 Aralık’ta Anapa’da bu projenin açılış töreni yapılacak. Yani ilk boru hattı törenle döşenecek. Türkiye’nin bu projeye bizzat katılımı konusuna gelince ise şimdilik böyle bir katılım planlanmıyor” ifadelerini kullandı.
Samsun-Ceyhan boru hattı projesine de değinen Novak, “Bu proje yıllardan beri konuşuluyor. Rusya tarafından Transneft ve Rostneft şirketleri bu görüşmelere katılıyor. Türk ve İtalyan şirketleriyle birlikte böyle bir boru hattı inşaatı olasılıkları görüşülüyor. Planlanan boru hattının uzunluğu 550 km. Fakat henüz taraflar arasında bir uzlaşıya varılmadı. Çünkü tüm tarafları ekonomik açıdan memnun edecek bir çözüm bulunamadı. Pratikte de bu proje şu anda ekonomik açıdan ve rekabet açısından gerekli şartlara uymuyor. 2011 yılında Rusya tarafı Türkiye’ye bu boru hattından doğalgaz transferi fiyatıyla ilgili bir teklif verdi. Türkiye’den bu konuda cevap bekliyoruz. Bu cevabı alınca görüşmelere yeniden başlayacağımızı düşünüyorum. Bildiğim kadarıyla Rusya tarafı bir ton doğal gaz transferi karşılığında en son 55 dolar fiyat önermiş Türkiye ise 77 dolar olmasını istemişti” dedi.
Türkiye ile nükleer enerji alanında işbirliğine de büyük önem verdiklerini kaydeden Novak, ”12 Mayıs 2010 yılında hükümetlerimiz arasında Türkiye’de ilk nükleer santralin inşaatı konusunda anlaşmaya varıldı. Rusya bu santrali kendisi tasarlayacak, inşa edecek ve hizmete sokacak. Ama ilişkilerimiz sadece bunla sınırlı kalmayacak, tecrübe alış verişinde bulunacağız. Bu çerçevede Türk öğrencileri Moskova’da eğitiyoruz. Şuanda Akkuyu projesinin proje çalışmaları devam ediyor. Gerekli lisansların alınması çalışmaları sürüyor. Çevreye olası etkileri üzerinde araştırmalar yapılıyor ve diğer hazırlık çalışmaları gerçekleştiriliyor. Rusya devleti bütçeden bu projenin başlangıç aşaması için 800 milyon dolarlık bir kaynak ayırdı. Şu an proje önceden planlanan programa uygun bir şekilde devam ediyor. Santralin inşaat çalışmalarına 2015 yılında başlanılması öngörülüyor, yani bu tarihe kadar tüm hazırlık çalışmaları tamamlanacak. Ve santralin ilk bloğu 2019 yılında çalışmaya başlayacak. Daha sonraki dört yıl boyunca her yıl yeni bir blok devreye sokulacak. 2023 yılında ise Akkuyu santrali tam kapasite ile çalışmaya başlayacak” şeklinde konuştu.
Taner Yıldızla yapacakları görüşmede sadece enerji konularını değil iki ülke arasındaki hemen hemen tüm ilişkileri ele alacaklarını belirten Rus bakan, “Sosyal, kültürel, turizm dahil tüm ilişkileri gözden geçireceğiz. Rus turistlerin güvenliği sorunları, Türkiye’den Rusya’ya tavuk eti ihracatı gibi konuları da görüşeceğiz” dedi.
Kaynak: İHA
Türkiye ile ticari-ekonomik ilişkilerde karşılıklı anlayış içinde olduklarını ve Türkiye’nin Rusya açısından en büyük 10 ticaret partneri arasında olduğunu belirten Novak, “Geçtiğimiz yıl ülkelerimiz arasında 31.8 milyar ABD doları miktarında toplam ticaret hacmi gerçekleşti. Bu ise bir önceki yıla kıyasla yüzde 26 artış anlamına geliyor. Bu yılın ilk dokuz aylık süresi içinde ise artık 25 milyar dolarlık ticaret hacmi gerçekleşti ve bu ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 14 daha fazladır” dedi.
Rusya ve Türkiye arasındaki ticari ilişkilerde Rusya’nın ihracatının daha ağır bastığına dikkat çeken Novak, “Geçen yıl gerçekleşen 31.8 milyar dolarlık ticaret hacminin 25 milyar doları Rusya’nın ihracatından, geri kalan 6 milyar doları ise Türkiye’nin ihracatından oluştu. Ama Türkiye’nin ihracat payı da hızlı şekilde artıyor. Yani bu oranlarda olumlu yönde bir değişim yaşanıyor. Biliyorsunuz Rusya’nın ihracatının yüzde 70’ten fazlası enerji kaynaklarından oluşuyor. Türkiye’den ise ağırlıklı olarak otomotiv sanayi ve gıda ürünleri gibi daha fazla emek harcanan ürünler alıyoruz. İstanbul’da Türk mevkidaşım Taner Yıldız’la da yapacağımız görüşmede ortak üretim tesisleri açılması ve daha fazla emek harcanan ürünlerin ihracatını gerçekleştirme yollarını konuşacağız. Buna iyi bir örnek olarak Tataristan’da Türk müteşebbisler tarafından açılan otomotiv sanayi için yedek parça üretecek üç ayrı fabrikayı gösterebilirim. Rusya tarafı da Türkiye’de GAZ otomobilleri üreten fabrika açmayı hedefliyor. 2 Aralık’ta bu fabrikanın açılış törenine katılacağız” şeklinde konuştu.
Türkiye’yi Rus doğal gazının başlıca ithalatçılarından biri olarak gördüklerini belirten Novak, “2011 yılında 43 milyar metre küp doğal gaz ithal eden Türkiye bunun 26 milyar metre küpünü veya başka bir deyimle yüzde 60’ını Rusya’dan ithal etti. Türkiye Rusya açısından en büyük doğalgaz ithalatçısıdır. Biz her zaman Türkiye’nin doğalgaz taleplerine anlayışla yaklaşıyoruz. Çünkü hızlı bir ekonomik kalkınma atağı gerçekleştirmekte olan Türkiye’de doğalgaz talebi de her geçen sene artmakta. Ve dolaysıyla bu sahada işbirliğimizin devamından yanayız. Biliyorsunuz Türkiye’ye şu anda iki ayrı hattan doğal gaz veriyoruz. Bunlar Mavi Akım ve Batı Koridoru hatlarıdır. Türkiye’nin 2011 yılı sonunda Karadeniz’deki ekonomik sahasından geçmek üzere Güney Akım hattı borusunun inşaatına izin vermesinden dolayı çok mutluyuz. Bu projenin gerçekleşmesi için artık somut çalışmalar yapılıyor. 7 Aralık’ta Anapa’da bu projenin açılış töreni yapılacak. Yani ilk boru hattı törenle döşenecek. Türkiye’nin bu projeye bizzat katılımı konusuna gelince ise şimdilik böyle bir katılım planlanmıyor” ifadelerini kullandı.
Samsun-Ceyhan boru hattı projesine de değinen Novak, “Bu proje yıllardan beri konuşuluyor. Rusya tarafından Transneft ve Rostneft şirketleri bu görüşmelere katılıyor. Türk ve İtalyan şirketleriyle birlikte böyle bir boru hattı inşaatı olasılıkları görüşülüyor. Planlanan boru hattının uzunluğu 550 km. Fakat henüz taraflar arasında bir uzlaşıya varılmadı. Çünkü tüm tarafları ekonomik açıdan memnun edecek bir çözüm bulunamadı. Pratikte de bu proje şu anda ekonomik açıdan ve rekabet açısından gerekli şartlara uymuyor. 2011 yılında Rusya tarafı Türkiye’ye bu boru hattından doğalgaz transferi fiyatıyla ilgili bir teklif verdi. Türkiye’den bu konuda cevap bekliyoruz. Bu cevabı alınca görüşmelere yeniden başlayacağımızı düşünüyorum. Bildiğim kadarıyla Rusya tarafı bir ton doğal gaz transferi karşılığında en son 55 dolar fiyat önermiş Türkiye ise 77 dolar olmasını istemişti” dedi.
Türkiye ile nükleer enerji alanında işbirliğine de büyük önem verdiklerini kaydeden Novak, ”12 Mayıs 2010 yılında hükümetlerimiz arasında Türkiye’de ilk nükleer santralin inşaatı konusunda anlaşmaya varıldı. Rusya bu santrali kendisi tasarlayacak, inşa edecek ve hizmete sokacak. Ama ilişkilerimiz sadece bunla sınırlı kalmayacak, tecrübe alış verişinde bulunacağız. Bu çerçevede Türk öğrencileri Moskova’da eğitiyoruz. Şuanda Akkuyu projesinin proje çalışmaları devam ediyor. Gerekli lisansların alınması çalışmaları sürüyor. Çevreye olası etkileri üzerinde araştırmalar yapılıyor ve diğer hazırlık çalışmaları gerçekleştiriliyor. Rusya devleti bütçeden bu projenin başlangıç aşaması için 800 milyon dolarlık bir kaynak ayırdı. Şu an proje önceden planlanan programa uygun bir şekilde devam ediyor. Santralin inşaat çalışmalarına 2015 yılında başlanılması öngörülüyor, yani bu tarihe kadar tüm hazırlık çalışmaları tamamlanacak. Ve santralin ilk bloğu 2019 yılında çalışmaya başlayacak. Daha sonraki dört yıl boyunca her yıl yeni bir blok devreye sokulacak. 2023 yılında ise Akkuyu santrali tam kapasite ile çalışmaya başlayacak” şeklinde konuştu.
Taner Yıldızla yapacakları görüşmede sadece enerji konularını değil iki ülke arasındaki hemen hemen tüm ilişkileri ele alacaklarını belirten Rus bakan, “Sosyal, kültürel, turizm dahil tüm ilişkileri gözden geçireceğiz. Rus turistlerin güvenliği sorunları, Türkiye’den Rusya’ya tavuk eti ihracatı gibi konuları da görüşeceğiz” dedi.