ABD'de Obama'nın rakibi belli oluyor

ABD'de 2012 başkanlık seçimleri için Cumhuriyetçi adayların yarışında ikinci ve üçüncü duraklar olan New Hampshire ve South Carolina, adayların yarışa ''devam'' veya ''tamam'' demesinde önemli rol oynayacak.

ABD'de Obama'nın rakibi belli oluyor
Partinin geçen hafta Iowa'da ''parti toplantıları'' şeklinde yapılan ilk ön seçiminde öne çıkan iki isim, eski Massachusetts Valisi Mitt Romney ve eski Pennsylvania senatörü Rick Santorum olmuştu. Kıran kırana geçen seçimde, ''ılımlıların'' desteğini Romney çekerken, ''muhafazakarların'' oyları da diğer adaylar arasında bölünmüştü. Ancak anketlerde hep gerilerde yer almasına karşın, son günlerde yaptığı atılımla muhafazakar kesimin önemli bir oyunu alan Santorum, sadece 8 oy farkla Iowa'da Romney'nin ardından ikinci gelmişti.

Şimdi Cumhuriyetçilerin başkanlık yarışında ikinci büyük sınav yarın New Hampshire eyaletinde olacak. New Hampshire'ın farkı ise, ön seçimlerin ''parti toplantıları'' değil, sandığa gidilen klasik seçimler şeklinde düzenleniyor olması.

Bu eyaletin ikinci önemli özelliği ise, sonuçlara göre, başkanlık adayı yarışında ilk üç sırayı alacak ismin ya daha fazla belirgin ortaya çıkacak olması ya da yarışın daha çekişmeli bir hale bürünebilecek olması.

Ancak, yarışı önde götürecek isimler, Iowa ve New Hampshire'den sonra asıl üçüncü durakta; South Carolina eyaletinde neredeyse netlik kazanacak.

Çünkü New Hampshire daha çok Romney'nin ''kalesi'' olarak biliniyor. New Hampshire'de yapılan son ankete göre de, Romney yüzde 39 oy oranıyla eyalette başı çekiyor. Onu yüzde 17 oy oranıyla Teksas milletvekili Ron Paul, yüzde 10'la eski Temsilciler Meclisi Başkanı Newt Gingrich ve yüzde 9'ar oranla Rick Santorum ve eski Utah Valisi Jon Huntsman izliyor.

Bu nedenle Romney'nin karşısında yarışacak ''muhafazakar'' başkan adayı, daha çok muhafazakar seçmenin yer aldığı South Carolina'daki seçimlerde ortaya çıkacak.

Bununla birlikte, New Hampshire'a ilişkin anketlerdeki başarısına rağmen yine de Romney cephesinin temkinliliği elden bırakmadığı gözleniyor. Romney, eyaletteki destekçilerine, anket sonuçlarına bakarak rehavete girmemeleri gerektiği mesajını vererek, mutlaka sandığa gitmeleri çağrısında bulunuyor.

New Hampshire ve South Carolina'nın diğer bir önemli noktası ise adayların yarışa devam etme veya çekilme kararlarını da etkileyebilecek olması.

Cumhuriyetçi kesimde, adayların seçim kampanyaları için maddi destek sağlayabilmesinde ilk eyaletlerde yapılan seçimler çok önem arz ediyor ve bu eyaletlerde ilk üç sırada yer alabilmek bu noktada çok önemli. Nitekim, adaylardan Teksas Valisi Rick Perry, Iowa seçimlerindeki başarısızlığı sonrasında neredeyse çekilme noktasına gelmişti ama yönünü South Carolina'ya çeviren Perry için New Hampshire ve South Carolina, seçimlere devam edip etmeyeceği yönünde artık karar noktası olacak. Benzer bir durum bu iki eyalette geride kalan adaylar için de geçerli olacak. O nedenle şimdi Cumhuriyetçiler tarafından gözler bu iki eyaletteki seçimlere odaklandı.

Bu iki eyalette belirsizlik ortaya çıkması ve adayların birbirlerine çok yakın oylar alması halinde ise gözler ay sonunda Florida'ya çevrilmiş olacak. Florida hem ön seçimler hem de asıl olarak başkanlık seçimlerindeki ''en önemli savaş alanlarından'' biri. O bakımdan Florida, Cumhuriyetçi başkan adayları için de en belirleyici eyaletlerden biri olacak.

Cumhuriyetçi seçmen hala kararsız


Öte yandan, New Hampshire'da seçim öncesi yoklanan nabızlar, Cumhuriyetçi seçmenlerin ülke genelindeki kararsızlığının bu eyalette de sürdüğünü gösteriyor.

Eyalette yapılan anketler, halkının henüz tam olarak bir kişi üzerinde odaklanamadığı yönünde. Nitekim, seçmenler, her bir adayın belirgin bir özelliğinin kendilerine cazip geldiğini söylüyor, diğer başka bazı özelliklerinden ise hoşlanmıyorlar. Bu açılardan bakıldığında, seçmenler, Cumhuriyetçi adayların her birinin sevdikleri yönlerini bir araya getirip, kendileri için cazip ''tek bir aday'' yaratamayacaklarından, Cumhuriyetçilerin başkanlık yarışı şimdilik ''çok da parlak, canlı ve enerjik'' geçmiyor.

Ama Romney'nin Iowa'nın ardından New Hampshire'da da birinci gelmesi halinde, diğerlerine göre seçimlerde Obama'nın karşısına Cumhuriyetçi aday olarak ortaya çıkma olasılığını daha da artacak gibi görünüyor.

Bu tablo ayrıca, Cumhuriyetçi muhafazakar seçmenler arasındaki adaylara ilişkin kararsızlığı yine gözler önüne seriyor. Bu nedenle New Hampshire seçim sonuçlarında muhafazakarların başkan adayı olarak Iowa'dan farklı bir isim ortaya çıkabilir. Bu da muhafazakar kitleye seslenen adaylar arasındaki yarışı kızıştıracak.

Bu nedenler de adaylar hem birbirlerinden hem de Romney'den oy çalmaya çalışacak ve South Carolina'ya elleri daha güçlü biçimde gitmeye çalışacaklar. Nitekim bunun belirtileri dün ve bugün Cumhuriyetçi adaylar arasında yapılan televizyon açık oturumlarında açıkça görüldü. Diğer adaylar Romney'e yüklenmeye çalıştılar ancak Amerikan medyasındaki yaygın yoruma göre Romney bunları en hasarsız biçimde atlatmayı başardı.

New Hampshire'daki seçimlerde, başarı şansı görmediği için Iowa'da düzenlenen ilk ön seçime katılmama kararı alan ABD'nin eski Pekin Büyükelçisi ve eski Utah Valisi Jon Huntsman da ilk kez boy gösterecek. New Hampshire bu nedenle Huntsman için, arkasındaki destekçilerin oranını görebilmesi açısından ilk önemli sınav olacak.

Şimdi Obama'nın başkanlık yarışındaki rakibi için gözler yarın New Hampshire'da, 21 Ocak'ta da South Carolina'da olacak.