Ekonomik kriz uyarısı ne anlama geliyor?
Bütçenin fazla verdiği, işsizliğin gerilediği şu günlerde uyarısı yapılan bir ekonomik kriz ne anlama geliyor? Yapılacak bazı düzenlemeler yükseleceği tahmin edilen enflasyonu dengeleyebilir mi? Para ne yapılmalı? İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esfender Korkmaz yanıtladı.
ALİ BABACAN VE SALİP KAPUSUZ'UN AYNI ANDA KONUŞMASININ NEDENİ NE?
IMF, Dünya Bankası ve Ali Babacan'ın açıklamasının aynı güne gelmesine dikkat çeken Korkmaz, "Yani önce IMF uyarıyor. IMF diyor ki, 'Hindistan, Brezilya, Türkiye aşırı ısındı. Ekonomik dış ticarette bir kota koymadan ekonomik önlemler almaları gerekir.' Şimdi başbakan yardımcısı ve genel başakan yardımcısının aynı anda aynı paralelde konuşması aslında ekonomideki beklentileri değiştirmek için. Bu konuşmaların panik yaratabilecek zararları da var ama asıl hedef ekonomideki belentileri yönetmek için. Yani ekonomi yönetiminin başı bazı şeyleri bilinçli olarak, ekonomiyi yönetmek için söyleyebilir" diye konuştu.
HANGİ BEKLENTİLERİ DEĞİŞTİRMEK İSTİYORLAR?
Hükümetin tüketimi kısmayı ve aşırı ısınmayı önlemek istediğini ifade eden Korkmaz, "Çünkü ekonomi aşırı ısındı. Isındıkça, büyüme arttıkça ithalata bağlı olduğu için cari açık artıyor. Dolayısıyla Avrupa'da ve ABD'de de kriz tam anlamıyla bitmedi. Ayrıca Avrupa'da yeni sorunlar var, onun için siz fazla harcama yapmayın. Fazla harcama yaparsanız , yabancı sermaye gelişleri de azaldığı için Türkiye'nin cari açığı artar. O yüzden talebi kısmak için böyle bir beklenti yaratmak istiyorlar. İkincisi de, kur artışını sağlamak istiyorlar" şeklinde konuştu.
SOSYAL GÜVENLİKTE KISITLAMA OLUR MU?
"Ev almayın, araba almayın, kredi çekmeyin demek değil sadece, istihdam da azalabilir, işten çıkarmalar da olabilir" diyen Korkmaz, "Bir mesaj daha var; memur ve işçi ücretlerinin enflasyondan daha artması halinde bütçe açığı artar, ortaya bir risk çıkar, enflasyon olabilir. Dolayısıyla bu mesaj da var. Sosyal güvenlik açıkları nedeniyle, hükümet sağlık ve sosyal güvenlik harcamalarının aşırı tırmanmasını önlemek için, sosyal güvenlikte bir kısıntı yapabilir. Dolayısıyla bunu şimdiden kamuoyunu ikna edebilmek için böyle bir beklenti içine sokabilir" değerlendirmelerinde bulundu.
Avrupa ilişkilerinde de kamuoyuna buradan bir mesaj verildiğini belirten Korkmaz, "Yani Avrupa Birliği'nde veya ABD'deki sorunları, aynı zamanda Türkiye Avrupa Birliğin'den daha iyilerde diyerek, Avrupa Birliği görüşmelerinin Kıbrıs'ın dönem başkanı olması nedeniyle görüşmelerinin kesileceği ve dolayısıyla bu nedenle halkın çok fazla tepki göstermesini önleme mesajı da var burada" dedi.
"PARA NE YAPILMALI?"
En çok sorulan soruların, faizler artar mı, Türk lirasında mı tutayım para mı yoksa dövizde mi olduğunu söyleyen Korkmaz şu önerilerde bulundu:
"Ekonomi yönetiminin başı olan başbakan yardımcısının söylediğinden halk tasarruf edin, döviz alın anlıyor. Türk lirası ve dövizi dengeli tutun .Paranızı faiz artırmak Türkiye'de o da çok önemli sorunlar ortaya çıkarabilir. Ayrıca da Türkiye'nin faizi artırması gerekmez. Türkiye'nin riski kadar zaten 2.85 bugün itibariyle reel faizler 3'e çıkabilir ama daha fazla artmasına gerek yok."