Anadolu Sağlık Merkezi`nde Kök Hücre Konferansı

Anadolu Sağlık Merkezi Kemik İliği Nakli Direktörü Prof. Dr. Zafer Gülbaş, "Üç hastadan ikisine donör bulamıyoruz" dedi. Anadolu Sağlık Merkezi`nde gerçekleştirilen konferansın açılış konuşmasını yapan Prof. Dr. Zafer Gülbaş, kemik iliği naklinin Türkiye`de uzun süredir başarıyla yapıldığını aktararak, "Ancak kemik iliği nakli yapılacak hastalara kendi kardeşlerinden uygun dönör bulma şansımız yüzde 25 ve yüzde 50 arasında değişiyor. Yani her 10 hastanın üçüne ya da beşine bulabiliyoruz, geri kalanına doku grubuna uygun donör bulamıyoruz. Böyle bir durumda yurt dışında bulunulan doku grubu bankasından HLA doku grubu uygundonör arıyoruz. Fakat orada da donör bulmak çok zaman alıyor ve üç hastadan ikisine donör bulamıyoruz. Dolayısı ile hastalar donörsüz olduğu için kemik iliği naklinden yararlanamıyorlar" dedi

Prof. Dr. Gülbaş, yeni bir gelişme olarak doku grubu kısmi uyumlu olan aile içi fertlerden de kemik iliği naklinin diğer nakiller gibi başarılı olduğunu söyleyerek, "Biz de Anadolu Sağlık Merkezi olarak bu nakli yapmaya başladık. Bu konuda dünyadaki en çok haploidentik kemik iliği nakli yapılan yer olan Johns Hopkins Kemik İliği Nakli Programı`nın Direktörü Prof. Dr. Richard Jones`u deneyimlerini meslektaşlarımızla paylaşmak üzere davet ettik. Bunun dışında ülkemizde bu konuyla ilgilenen çok değerlikonuşmacıları, lösemi, lenfoma ve myeloma da kemik iliği naklinin ne zaman yapılması gerektiğini tartışmak üzere bu toplantıyı düzenledik" diye konuştu

"TÜRKİYE`DE AKTİF NAKİL YAPILAN BİRKAÇ BÜYÜK MERKEZDEN BİRİYİZ" Andolu Sağlık Merkezi olarak bugüne kadar 181 nakil gerçekleştirdiklerini aktaran Gülbaş, "Kemik iliği nakli merkezi olarak ayda 15 ile 20 arasında nakil yapılan bir sayıya ulaştık. Merkezimiz şu anda ülkemizin en çok nakil yapılan aktif merkezlerin başında geliyor. Bu nakillerle hizmet vermeye devam edeceğiz" şeklinde konuştu

Kök hücre tedavi yönteminden de bahseden Prof. DR. Gülbaş şöyle devam etti: "Kanser kök hücresini ortadan kaldırmaya yönelik ilaçlar geliştirilmeye çalışılıyor ama bildiğimiz en iyi yöntem allojenik dediğimiz kardeşten ya da doku grubu uygun birisinden ya da kısmi uyumlu kişiden kök hücre nakli. Bütün kanserlerin hemen hemen bir kanser kök hücresi var ve kanseri bu oluşturuyor. Diğer ilaçlarla kanserli hücreleri ortadan kaldırıyoruz ama kanserli kök hücreyi yapan ana hücreyi ortadan kaldıramıyoruz. O nedenle hastalık tekrar nüksediyor. Kanseri tedavi edebilmek kanserli hücrelerioluşturan ana hücreyi, kök hücreyi ortadan kaldırmakla mümkün diye düşünülüyor. Allojenik kemik iliği nakli de kanser kök hücresini ortadan kaldırabilecek bugün için en etkin tedavi. Bu şekilde kanseri tedavi etmenin yolu kök hücreyi ortadan kaldırmaktan geçiyor. Bunun içinde her hastaya eğer başka bir tedavi yöntemi yoksa kemik iliği nakli şansını vermek gerekiyor." Konferansta "Kanser Kök Hücresi" başlıklı bir sunum yapan Johns Hopkins Kemik İliği Nakli Programı Direktörü Prof. Dr. Richard Jones, kanser direnişi ile kemik iliği ilişkisi hakkında bilgiler verdi. Jones, kanser kök hücresi ile ilgili 10 yıl öncesine kadar kimsenin konuşmadığını ifade ederek, "Şimdi herkesin üzerinde bir şeyler ifade ettiği bir konu haline geldi. Bu son derece sevindirici bir gelişme" dedi.

Kanser tedavileri geliştirilirken genelde tümör kitlesine bakıldığını kaydeden Dr. Jones, "Bundan dolayı tümör hedef olarak kalıyor. Kanser kök hücresine inananlar tümörün kitlesini çıkarabilir ama kök hücreleri gidericimiz yok. Kanseri yabani bir ota benzetebiliriz. Şu anda bu otun köküne yönelik tedaviler bulunmuyor. Böyle olunca da tedaviler çim biçme makinesi gibi sonuç veriyor. Tedavi sürecinde kanser kök hücrelerinin köküne inmemiz gerekiyor" diye konuştu. Jones, sunumun ardından katılımcılarınsorularını yanıtladı

Konferans konuşmacılarından İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hematoloji Profesörü Dr. Burhan Ferhanoğlu "Lenfomada Kemik İliği Nakli Endikasyonları" başlıklı bir sunum yaptı. Ferhanoğlu, "Yıllar önce yapılan ilk çalışmalarda kök hücre naklinin hastanın sağlığı açısından bir katkı sağlamadığı yönünde tespitler yapılıyordu. Ancak, yıllar boyunca yapılan çalışmalar sonuçları değiştirdi. Kök hücre nakli çalışmalarının hasta sağlığına sunduğu katkı zamanla ortaya çıktı" diye konuştu. Prof. Dr.Ferhanoğlu konuşmasının sonunda katılımcıların sorularını yanıtladı.

"Kronik Lösemide Kemik İliği Nakli Endikasyonu" başlıklı bir konuşma yapan 9 Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Profesörü Dr. Mehmet Ali Özcan ise, allojenik kök hücre nakli konusunda ayrıntılı bilgi verdi. Prof. Dr. Özcan, kronik miyoloid lösemi ve kronik lenfosik lösemide ne zaman nakil yapılması gerektiği konusunda görüşlerini aktardı

Konferansın öğleden sonraki bölümünde ilk olarak söz alan Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Profesörü Dr. Mutlu Arat, "Akut Lösemide Kemik İliği Nakli Endikasyonları" konulu sunumunda kemik iliği nakli çeşitleriyle ilgili ayrıntılı bilgi verdi

Konferansın ikinci bölümünde de söz alan Johns Hopkins Kemik İliği Nakli Programı Direktörü Prof. Dr. Richard Jones, haploidentik kemik iliği nakli hakkında bilgi verdi. Uyumlu donör bulma konusunda dünyada en çok ABD`li siyahilerin ve Afrikalıların ciddi sıkıntılar çektiklerini ifade eden Dr. Jones, "Ancak durumlar kötüye gidince donör uyumuna bakmıyoruz" şeklinde konuştu. Jones, kemik iliği nakli gereken tüm hastalar için artık donör olduğunu da söyledi

Konferansta "Plazma Hücresi Hastalıklarında Kemik İliği Nakli" başlıklı bir konuşma yapan Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Profesörü Dr. Ali Ünal, kanserli hastaların yüzde 80`inde kemik hastalığı bulunduğunu aktardı. Prof. Dr. Ünal, geliştirilen ilaçlar sayesinde sağ kalımların 1 yıldan 4 yıla kadar uzadığını ifade etti

Konferansın bir diğer konuşmacısı Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Profesörü Dr. Osman İlhan ise, ileri tıbbı tedavilerin arasında kök hücre naklinin yanı sıra birbirinden farklı yeni ürünlerin de bulunduğunu aktardı. Dünyadaki kök hücre nakillerinden bahseden Prof. Dr. İlhan, ABD`de son bir yılda 18 bin 500 hücre naklinin gerçekleştirdiği aktararak, "Türkiye`de de kök hücre nakli konusunda çok ciddi bir gelişme var. 2011 yılının sonuna kadar kök hücre nakillerinin 2 bini geçmesi bekleniyor"dedi

Prof. Dr. İlhan, Sağlık Bakanlığı`nın ülkemizdeki tüm hastaların kök hücre nakli tedavilerinin yapılması ve iyi kalitede ve kurallarına göre hizmet alması çalışmasının yoğun olarak sürdürüldüğünü anlatarak, kemik nakli ünitelerinin akreditasyon süreciyle ilgili soruları yanıtladı. Türkiye`de hücre nakillerinin akrabalardan yapıldığını kaydeden Prof. Dr. İlhan, "Dünyada akraba dışı nakiller yüzde 40. Bizde ise bu rakam sadece yüzde 4 civarında. 2023 yılında yüz bin gönüllü verici 5 bin kök hücre naklihedefliyoruz" diye konuştu

Dünyanın çeşitli ülkelerinden 30`un üzerinde uzmanın katıldığı konferansın sonunda konuşmacılara Anadolu Sağlık Merkezi Kemik İliği Nakli Merkezi Direktörü Prof. Dr. Zafer Gülbaş plaket takdim ederken, katılımcılara da sertifika verildi.