Kuşadası’Nda Yerel Tarihçilerden Giritli Göçmenler Etkinliği
1900’lü yılların başında Girit’ten Kuşadası’na bağlı Davutlar beldesine iskan edilen göçmenler, Kuşadası Yerel Tarih Araştırmaları Derneği(KUYETAD)’nin düzenlediği etkinlikte ele alındı.
Kuşadası Atınç Otel’de gerçekleştirilen “Kuşadası- Davutlar’a İskan Edilen Girit Göçmenleri” başlıklı etkinliğe konuşmacı olarak Adnan Menderes Üniversitesi(ADÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Görevlisi Tuncay Ercan Sepetçioğlu katıldı. Çoğunluğunu Giritli göçmenlerin torunlarının oluşturduğu izleyicilerin büyük ilgi gösterdiği etkinliğin ardından KUYETAD tarafından bir de kokteyl gerçekleştirildi.ADÜ Araştırma Görevlisi Tuncay Ercan Sepetcioğlu barkovizyon eşliğinde bir de sunum gerçekleştirdi. Konuşmasında, “Tarihsel süreçte göç olayı, Kuşadası ve çevresi göçleri, 19. yüzyılın sonunda Girit’ten göçün nedenleri, göçmenlerin yerleştikleri Davutlar bölgesi, Osmaniye Köyü’nün kurulması ve günümüzde Osmaniye Mahallesi’nin durumu” konularını ele alan Tuncay Ercan Sepercioğlu, konu ile ilgili olan belgeleri Osmanlı arşivleri, yıllıklar, tapu kayıtları ve o dönemin basınından elde ettiğini söyledi. Konuşmasında hiçbir göçün sancısız olmadığını kaydeden Sepetçioğlu, “Hiçbir göç sancısız değildir ve mutlaka olumsuz bir yanı vardır. 19. yüzyıl sonunda Girit’ten canlarını kurtarma pahasına göç edenlerin bu göçü kaçıştır. Her göçün; siyasal, sosyal, kültürel nedeni vardı ve bu durum ciddi değişimleri de beraberinde getirmiştir. Kuşadası ve çevresi böylesi göçleri o tarihten günümüze yoğun olarak yaşayan bir alandır. 19. yüzyılın başından itibaren Mora İsyanı ile başlayan göç dalgası; sonrasında Kafkaslar, Balkanlar ve Batı Trakya göçü ile yoğun biçimde devam etmiştir. Bu göç dalgası içinde Davutlar’a; 1877-78 Rus- Osmanlı Savaşı sonrası Çerkezler, 1899’dan hemen sonra Davutlar-Osmaniye’ye Giritliler, daha sonraki yıllarda Bulgaristan ve Romanya’dan gelen Davutlar-Yeni Mahalle göçmenleri,1924-Lozan Anlaşması ile gelen zorunlu göçmenler, 2. Dünya Paylaşım Savaşı döneminde İtalyan ve Alman baskısından kaçan Yunan Adalarındaki Rumlar bölgenin yoğun göçmen hareketini ortaya koymaktadır “ dedi.1872’de Girit’te 90 bin müslüman bulunduğunu kaydeden Sepetçioğlu,” 1880’lerde yoğunlaşan Girit göçmenlerinin ilk geldikleri yer Aydın Vilayeti (vilayetin sancak merkezi İzmir) idi. 1899’da 30 000 Girit göçmeninin 9 000’i Aydın Vilayeti’ne geldi. 1899’da çıkan Ahenk Gazetesi’nde; Davutlar- Osmaniye Mahallesi 400 nüfusla bizzat padişah fermanı ile kuruldu. Kuşadası çevresi iklim açısından Girit’e benziyordu. Davutlar’da 20. yy. başında Çerkezler, Yörükler, Giritliler göçmen olarak yerleştirildi. Bir yerde yerleşimin olabilmesi için; padişah fermanı, belirlenen bir iskan bölgesi, iskan haritası ve o yere bir isim gerekiyordu. Osmanlı Vilayet Salnameleri’nde Güzelçamlı ve Davutlar tek bir merkezdi ve bu merkez Güzelçamlı üzerinden tanımlanıyordu. Hiristiyan Çanlı Güzelçamlı iken, İslamçanlı Davutlar’dır “ diye konuştu.
Kaynak: İHA