'Türkiye Avrupa'nın tek sağlıklı adamı'

Amerikan New York Times gazetesi, BM toplantılarında Türkiye'nin kendisini çok belirgin bir şekilde öne çıkardığını yazdı.

BM Genel Kurulu'nun tutkulu ülkelerin kendilerini yeni bir imajla yansıtmak için genellikle önemli bir platform sunduğunu belirten gazete, bu yıl hiçbir ülkenin bu fırsatı Türkiye kadar güçlü kullanamadığını belirtti.

New York Times, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün onca konuşma, yaptığı ve 'yapmadığı' görüşmelerin telaşı arasında Türkiye'nin İran ile olan yakın diyaloğunu savunduğunu ve Müslüman dünyasında lider bir ülke olma isteğini ortaya koyduğunu belirtti. Abdullah Gül-Şimon Peres arasında 'yapılmayan' görüşmeye de değinilen haberde İsrail ile ilişkileri onarma teşebbüsünün ise geri çevrildiği belirtildi.

Gazetede Mark Lander imzalı haberde, Türkiye'nin gösterdiği "kas gücünün" Amerika'yı da rahatsız ettiği öne sürüldü. Haberde Amerikalı yetkililerin, İran'ın Türk bankaları üzerinden nükleer enerjisi için gerekli olan finansa ulaşmasından ve Türkiye ile İsrail arasındaki gerginliğin, ABD'nin Ortadoğu'daki barış girişimlerine zarar vermesinden endişe ettikleri aktarıldı.

Haberde Türkiye'nin, İran'a yönelik BM yaptırımlarına uyduğu; ancak İran ile ticaretini kısıtlayacak tedbirlere izin vermeyeceği kaydedildi.

Gazeteye konuşan ABD'li yetkililer ise BM'de İran'a yönelik alınan yaptırım kararının ardından Dubai'nin ve diğer Körfez ülkelerinin İran'la bankacılık bağlarını kapatmaya başladıklarını; bu yüzden de İran'ın kendisini Batı finans sistemine ulaştıracak yeni aracılar aradığını söyledi. Katar ile birlikte Türkiye'nin de bu yönde açık bir kanal olduğu aktarıldı.

ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi eski üyesi ve ABD Başkanı Barack Obama'nın İran danışmanı "Mali kısıtlamalar ve yaptırımların olduğu bir ortamda, Türkler İran'la olan ticaretlerini arttırıyorlar. Bu bölgede öncü bir güç olma isteğinden kaynaklanıyor." dedi.

ABD Hazine Bakanlığı'ndan bazı yetkililer de yaptırımların uygulanması konusunda Türkiye'yi ziyaret etmişlerdi. NY Times'a konuşan bir bakanlık yetkilisi ise önemli olanın Türkiye'nin duruşunun değil, bankaların ve şirketlerin tepkisi olduğunu söyledi. Yetkili, birçok şirket ve bankanın, İran ile ilişkilerinin ABD ve Avrupa ile ilişkilerini etkilemesinden endişe ettiğini öne sürdü.

Gül, New York Times muhabirine Türkiye'nin konumunu anlatırken, "Bugün dünyada meydana gelen önemli gelişmelere bakıldığında, bu gelişmelerin Türkiye'ye avantajlı bir konum sağladığı görülmektedir. Türkiye, İran konusunda diplomatik çabalara çok önemli katkılarda bulunabilecek tek ülkedir" dedi.

Türkiye'nin İran'a yaptırım kararının yararlı olmadığını düşünmesine rağmen BM kararlarına uyacağını belirten Gül, "Ancak Türkiye bu yaptırım kararlarının İran ile gerçekleştirilen sınır ticaretini engellemesine de izin vermeyecektir" diye konuştu.

Türkiye'den İran ile ticareti kesmesini istemenin adil olmayacağını savunan Cumhurbaşkanı Gül, birçok Amerikan ve Avrupalı şirketin farklı isimler altında İran'la ticaret yaparak yaptırımları deldiğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Gül, Türkiye'nin nükleer silaha sahip bir İran görmek istemediğini ve soruna diplomatik bir çözüm bulunması için ABD ile birlikte çaba gösterdiğini belirterek, "Burada, yani ABD'de Türkiye'nin ABD politikalarıyla çatıştığı düşünülüyor. Oysa durum kesinlikle böyle değil" dedi.

New York Times muhabirine geçen hafta bir ülke lideriyle yaptığı görüşmeden de bir anekdot aktaran Gül, söz konusu liderin "Türkiye eskiden Avrupa'nın hasta adamı olarak bilinirdi, şimdi Türkiye Avrupa'nın tek sağlıklı adamı" dediğini kaydetti.