P5+1 İran ile yeniden müzakere istiyor

BM Güvenlik Konseyi'nin P5+1 grubu olarak bilinen 5 daimi üye İngiltere, Çin, Rusya, Fransa ve ABD ile Almanya, İran'ın tartışmalı nükleer programını kapsamlı bir şekilde yeniden görüşmeye hala hazır olduklarını ve uyuşmazlığın masada çözülmesinden yana olduklarını açıkladı. New York'ta, P5+1 bakanlar toplantısından sonra açıklama yapan AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, bu amaçla 5 daimi üye ve Almanya'nın 1 Ekim 2009'daki anlaşma çerçevesinde görüşmeleri sürdürme kararlılığında olduklarını söyledi. Üst düzey bir Amerikalı yetkili, bu çerçevede Ashton'ın İran ile müzakereleri başlatmasına P5+1'in güçlü destek verdiğini belirtirken, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, açıklamayı "son derece olumlu" bulduklarını açıkladı. Davutoğlu, bir hafta önce Ashton ile bu konuyu görüştüğünü dile getirerek, "Bu açıklama yeni bir ufuk açıyor." dedi.

KAPILAR HALA AÇIK

BM 65. Dönem Genel Kurul toplantıları sürerken New York'ta yapılan P5+1 bakanlar toplantısında İran sürprizi çıktı. Bu çerçevede hazırlanan taslak BM'de yapılan toplantı öncesinde üyelere dağıtıldı.

Taslakta BM Güvenlik Konseyi Daimi üyeleri ve Almanya'nın 1 Ekim 2009'da İran'a önerilen nükleer yakıt takasını görüşmeye hazır olduğu belirtiliyor. Öneride İran'dan düşük ölçekli uranyumunu zenginleştirmek üzere Fransa ve Rusya'ya göndermesi talep ediliyordu. Zenginleştirilmiş uranyum nükleer yakıt çubuklarına dönüştürülecek ve Tahran'daki tıbbi araştırma reaktöründe kullanılmak üzere İran'a geri gönderilecekti.

Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ile İngiltere, Çin, Fransa ve Almanya dışişleri bakanlarının katıldığı toplantı sonrası ilk açıklama Ashton'dan geldi ve grubun İran ile bu çerçevede görüşmeye hazır olduğunu dile getirdi. Ashton, grup üyelerinin uyuşmazlığın diplomatik yollarla çözümü konusunda "kararlı" ve "birlik" içinde olduklarını belirtirken, İran ile görüşmeleri başlatacak Ashton'a da kuvvetli destek geldi. Üst düzey bir Amerikalı yetkili, telekonferans yöntemiyle gazetecilere yaptığı açıklamada, gruptan bazı üyelerin İran tarafı ile temasları olduğu ve olumlu bir takım sinyaller alındığını ifade etti.

DAVUTOĞLU: AÇIKLAMA ÇOK OLUMLU

Bu arada, New York'ta temaslarını sürdüren Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, açıklamayı oldukça olumlu bulduklarını söyledi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın açıklama sonrası denk gelen görüşmenin oldukça verimli geçtiğini belirten Davutoğlu, şunları söyledi: "15 Temmuz'da biz Türkiye, Brezilya ve İran dışişleri Bakanları olarak İstanbul'da bir toplantı daha gerçekleştirmiştik ve o toplantıda Viyana Grubu'nun bir an önce İran ile müzakere ederek Tahran Anlaşması'nın hayata geçirilmesi yönünde adım atması talebinde bulunmuştuk. Bunun karşılığında da yüzde 20 zenginleştirme faaliyetini durduracağı sözü vermişti İran. Ondan sonra temaslarımızı her iki tarafla da yürüttük. Ben geçtiğimiz hafta Brüksel'de Sayın Ashton ile AB çalışmaları dışında bu konuları da ele almıştım. Burada da kendisiyle görüştük, Sayın Ahmedinejad ve Sayın Muttaki ile bir görüşme gerçekleştirdik. Tekrar İran tarafı ile görüşeceğim. P5+1'in son derece olumlu bir açıklaması geldi."

Bu açıklamadan daha önce bu konularda temaslarda bulunduklarını hatırlatan Davutoğlu, "Bu olumlu açıklama yeni bir ufuk açıyor. İran tarafı ile bunu paylaştık. P5+1'in oluşturduğu iyimser ortamda bunun değerlendirilebileceğini söyledik. Onlar da (İran) bunu olumlu bir adım olarak değerlendiriyorlar. Tekrar görüşüp Ekim ayı içinde atılabilecek adımları gözden geçireceğiz." diye konuştu.