Askere, Balyoz ve internet andıcı darbesi

Cumhuriyet tarihinin en büyük krizlerinden birine sahne olan Yüksek Askeri Şura'da (YAŞ), 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hasan Iğsız'ın Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atanması hükümet tarafından engellendi. Bu durum, ilk kez Genelkurmay Başkanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı atamalarının yapılmamasına neden oldu. Askerin, Iğsız'da ısrarcı olması, buna karşılık, hükümetin, Iğsız yerine Jandarma Genel Komutanı Atila Işık'ın Kara Kuvvetleri'ne atanmasını istemesi, YAŞ kararlarının eksik çıkmasına yol açtı. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Başbuğ'un, Iğsız isminin yer aldığı kararname teklifini Başbakan Erdoğan'ın imzalamaması nedeniyle Kara Kuvvetleri Komutanlığı boş kaldı. Bu atama yapılmadığı için Orgeneral Işık Koşaner'in Genelkurmay Başkanlığı kararnamesinin hazırlanmadı. Koşaner'den sonraki Genelkurmay Başkanı olarak görülen Orgeneral Necdet Özel'in Jandarma Genel Komutanlığı'na getirilmesi ve Kara Kuvvetleri'ne atanması beklenen Iğsız'ın yerine 1. Ordu'ya Orgeneral Erdal Ceylanoğlu'nun atanması ise ilginç bir tablonun oluşmasına yol açtı. Buna göre, Orgeneral Koşaner'in Genelkurmay Başkanı olacağı, Iğsız'ın atamasının hükümetten döndüğü düşünüldüğünde, Kara Kuvvetleri'ne atanması en muhtemel aday olarak hükümetin baştan bu yana istediği Işık kalıyor. Bu durumda, Iğsız emekliye ayrılacak. Balyoz davası kapsamında, hakkında yakalama kararı çıkartılan generallerin de atanması yapılmazken kriz, temditlerin ve emekliye ayrılanların da açıklanamamasına yol açtı. Kararlarda, ihraçlar konusunda da bilgi yer almadı. TRT, kritik atamaların bugün yapılabileceğini duyurdu ancak askerin süreci uzatma eğilimine girebileceği belirtiliyor.

Programlar değişti, YAŞ çalıştı ama
Gül, Erdoğan ve Başbuğ'un, önceki gün zirve üzerine zirve yapmalarına rağmen aşılamayan kriz, Gül ve Erdoğan'ın günlük programlarını değiştirmelerine, YAŞ'ın da ilk kez 4. günde de çalışmalarını sürdürmesine yol açtı. Ancak 4. günde de hükümet ve askerin geri adım atmaması, krizin aşılamamasına neden oldu.

Başbakan gitmedi
Önceki yıllarda, YAŞ'ın 4. gün çalışmalarına sadece kararnameleri imzalamak için katılan Erdoğan, gelişmeler nedeniyle, programının sabah bölümünü boş bıraktı. Subayevleri'ndeki konutundan ayrılarak, Başbakanlık Merkez Bina'ya geçeceği açıklanan Erdoğan'ın, Genelkurmay Başkanlığı önünden geçmesi, basın mensuplarını heyecanlandırdı. Ancak Erdoğan'ın, Genelkurmay'a değil, Başbakanlık Resmi Konutu'na gittiği anlaşıldı. Erdoğan, gün boyu gelişmeleri buradan takip etti. Erdoğan'ın, toplantıya gitmemesi, kulislerde, "Başbakan görüşlerinde ısrar edecek" yorumlarına yol açtı.

Ergin'le görüştü
Erdoğan, burada ilk olarak, YAŞ geriliminin başladığı günden bu yana aralıklarla görüştüğü Adalet Bakanı Sadullah Ergin'i kabul etti. Erdoğan, askerin ısrarcı olması halinde, mevzuata göre nasıl hareket edebileceğini Ergin'le masaya yatırdı. 11.00'de başlayan görüşme, yarım saat sürdü. Erdoğan ile Ergin'in görüşmesi devam ettiği sırada, Dışişleri Konutu'ndan ayrılan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Çankaya Köşkü'ne geçti. Hükümet ve askere "anlaşın gelin" telkininde bulunduğu basına yansıyan Gül de gelişmeleri Köşk'ten izlemeye devam etti.

Iğsız ısrarı
Erdoğan'ın yokluğunda devam eden YAŞ toplantısı, saat 15.15 sıralarında sona erdi. Toplantıdan ayrılan ilk isim, Genelkurmay Başkanlığı'na atanan, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Işık Koşaner oldu.
Bu kez de kulislere, askerin Iğsız ve Balyoz davasında hakkında yakalama kararı çıkartılan bazı isimlerin terfisinde ısrarcı olduğu bilgisi yansıdı. Askerin, YAŞ sürerken, Iğsız'ın ifadeye çağrılmasını "müdahale" olarak gördüğü ve bu tip bir müdahaleye karşılık, Iğsız'ın cezalandırılması anlamına gelecek bir adım atmama tavrını sürdürdüğü anlaşıldı.

Başbuğ teklif etti
Orgeneral Başbuğ, bunun üzerine, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nı Iğsız'ı teklif ettiğine yönelik yazıyı imzaladı. Iğsız'ın ismini içeren teklif, diğer YAŞ kararları ve kararname teklifleri arasında yer aldı.

Akbaş ayrılıp, geri geldi
Komutanların toplantıdan ayrılmasından ve teklifin hazırlanmasından kısa süre sonra, önce İçişleri Bakanı Beşir Atalay, daha sonra Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ile Genelkurmay Başkanlığı Personel Başkanı Korgeneral Raif Akbaş, Başbakanlık Resmi Konut'a geldi. Gönül ve Akbaş, YAŞ kararları ve kararname tekliflerini Erdoğan'a sundu. Gönül'ün ardından, Başbakanlık Müsteşarı Efkan Ala da konuta geldi. Saat 19.00 sıralarında Atalay, konuttan ayrıldı. Gönül ise Erdoğan'la birlikte kararnameler üzerinde çalışmayı sürdürdü.
Korgeneral Akbaş'ın, toplantı sürerken, konuttan yarım saatliğine ayrılıp, yeniden geri dönmesi, Başbakan'ın Iğsız teklifine imza koymayacağının işareti olarak yorumlandı. Akbaş'ın, Erdoğan'ın kararını, askerlere ilettiği, formül arayışının sürdüğü iddia edildi.

Karargahta toplandılar
Gönül, 2,5 saat kaldığı Başbakanlık Resmi Konutu'ndan ayrıldı. Bu sırada, YAŞ üyesi komutanların tamamı Genelkurmay Karargahı'na geçerek, gelişmeleri buradan izlemeye başladı. Aynı saatlerde, Ankara, Başbakan Erdoğan'ın, kararları imzalayıp imzalamayacağına kilitlendi.

Nefesler tutuldu
Bu sırada kulislere, Erdoğan'ın kararlara ilişkin değerlendirmesinin süreceği, Cumhurbaşkanı Gül'ün dün akşamki İstanbul programını iptal ettiği, nihai sürecin bu sabah tamamlanacağı iddiaları yansıdı.
Heyecanlı bekleyiş, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Başbuğ, saat 19.50'de, Korgeneral Akbaş ile birlikte Çankaya Köşkü'ne çıkmasıyla yerini "uzlaşma sağlandı" haberlerine bıraktı. Başbuğ'un ardından, Milli Savunma Bakanı Gönül de Çankaya Köşkü'ne çıktı. Her iki isim, YAŞ kararlarını Cumhurbaşkanı'nın onayına sundu.

Iğsız darbesi
Haber merkezlerine, önce Gül'ün karar ve kararnameleri onayladığı, daha sonra onaylanan kararnameler arasında Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na Iğsız'ın atanmasına ilişkin kararnamenin bulunmadığı bilgisi yansıdı.
Erdoğan'ın, Başbuğ'un teklifini kararnameye dönüştürmeyerek Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na yapılacak atamayı boş bıraktığı, Gül'e çıkartılan kararnameler arasında Iğsız'ın isminin yer almadığı ortaya çıktı. Iğsız isminin, mevzuata göre, Gönül'ün inhası (sunma) ve Başbakan Erdoğan'ın onayıyla oluşabilen kararname sürecinde, hükümet tarafından dışarıda bırakıldığı anlaşıldı.

İstifa söylentisi
Diğer kararları Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ile birlikte Çankaya Köşkü'ne onay için çıkaran Orgeneral Başbuğ, daha sonra, sıcak gelişmeleri karargahta toplantı halinde izleyen YAŞ üyesi komutanlarla durum değerlendirmesi yaptı. Toplantı sırasında, Başbuğ, Iğsız ve bazı başka komutanların istifa edebilecekleri iddiaları kulislere yansıdı. Komutanların toplantısı, YAŞ kararları açıklandıktan sonra da geç saatlere kadar devam etti.

Işık formülü
Genelkurmay'ın açıkladığı, YAŞ kararları ise krizin derinliğini gösterdi. YAŞ sonunda, ilk kez Genelkurmay Başkanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı atamalarının yapılamadığı, YAŞ kararlarının büyük eksiklerle çıkabildiği görüldü.
Hükümetin tutumu sonunda, Kara Kuvvetleri Komutanlığı boş kaldı. Bu atama yapılmadığı için Orgeneral Işık Koşaner'in Genelkurmay Başkanlığı kararnamesi de hazırlanmadı ve YAŞ sonunda Genelkurmay Başkanı atanamamış oldu.
Bu makama getirilmesi kesin olan Koşaner'den sonraki Genelkurmay Başkanı olarak görülen Orgeneral Necdet Özel'in Jandarma Genel Komutanlığı'na getirilmesi ve Kara Kuvvetleri'ne atanması beklenen Iğsız'ın yerine 1. Ordu'ya Orgeneral Erdal Ceylanoğlu'nun atanması ise ilginç bir tablonun oluşmasına yol açtı. Buna göre, Orgeneral Koşaner'in Genelkurmay Başkanlığı olacağı, Iğsız'ın atamasının hükümetten döndüğü düşünüldüğünde, Kara Kuvvetleri'ne atanması en muhtemel aday olarak hükümetin baştan bu yana istediği ve yerine Özel'in atanmasını onayladığı Işık kalıyor.

Iğsız emekliye
Bu durumda, Iğsız da emekliye ayrılacak. Balyoz davası kapsamında, hakkında yakalama kararı çıkartılan generallerin de terfilerinin yapılmamış olması nedeniyle, bu formül gerçekleşirse, askerin iki ısrarı da hükümetten dönmüş ve asker büyük darbe almış olacak.

Berk, EDOK'a, tank yürüten komutan 1. Ordu'ya
YAŞ sonunda, 28 Şubat sürecinde Sincan'da tankları yürüten komutan olarak tanınan EDOK Komutanı Orgeneral Erdal Ceylanoğlu, Iğsız'dan boşalan 1. Ordu Komutanlığı'na, Erzincan'daki Ergenekon davasının bir numaralı sanığı 3. Ordu Komutanı Saldıray Berk, EDOK Komutanlığı'na, bu yıl terfi alan 3. Kolordu Komutanı Korgeneral Yalçın Ataman, orgeneral rütbesiyle Berk'ten boşalan 3. Ordu Komutanlığı'na getirildi. Terfi alan ve orgeneralliğe yükseltilen, terörle mücadele konusundaki deneyimiyle tanınan Özel Kuvvetler Komutanı Korgeneral Servet Yörük, Özel'den boşalan, terör konusundaki en hassas bölge olan 2. Ordu Komutanlığı'na atandı.

İkinci darbe Balyoz'dan
Askerin bazı isimlerin terfisinde ısrar ettiği bilinmesine rağmen, YAŞ kararları, Balyoz'da hakkında yakalama emri çıkartılan isimlerden hiçbirinin bir üst rütbeye atanamadığını da gösterdi. Hakkında yakalama kararı bulunmamasına karşın, Balyoz davası sanıkları arasında yer alan Tuğamiral Mustafa Karasabun ile Tuğgeneral Kasım Erdem de terfi alamadı.

Çubuklu'ya terfi
Hakkında birçok iddia ve soruşturma bulunan ve son olarak Iğsız'la birlikte internet andıcı soruşturması için ifadeye çağrılan Genelkurmay Adli Müşaviri Hıfzı Çubuklu, son sıradan tümgeneralliğe terfi etti.

Temditler açıklanamadı
Geç saatlerde açıklanan YAŞ kararlarında ilk kez rütbesinde bekleme (temdit) alan general ve albaylar yer almadı. Bu durum emekliye sevk edilenlerin de anlaşılamamasına yol açtı. Bu durumun hükümetin, Balyoz davası sanıklarının bazılarının emekliye sevk edilmesi ısrarından kaynaklandığı ve bu konuda da henüz kesin kararın verilmediği iddia edildi.

Ankara'da yoğun YAŞ trafiği yaşandı
Yüksek Askeri Şura'nın son gün toplantısında da yoğun bir trafik yaşandı. Sabah YAŞ'ın toplandığı saatlerde başlayan yoğun trafiğin adresi, toplantıya katılmayan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın çalışmalarını sürdürdüğü Başbakanlık Resmi Konut'u oldu

 Yüksek Askeri Şura'nın son gün toplantısında da yoğun bir trafik yaşandı. Sabah YAŞ'ın toplandığı saatlerde başlayan yoğun trafiğin adresi, toplantıya katılmayan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın çalışmalarını sürdürdüğü Başbakanlık Resmi Konut'u oldu.
Teamüllere göre Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın imzalamasının ardından Şura kararları Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e gönderilecekti. Ancak YAŞ'ın son gün toplantısına Başbakan Erdoğan katılmadı. YAŞ toplantılarının 4'ncü gününde yaşanan trafik şöyle:
09.00 -Yüksek Askeri Şura'nın 4. ve son gün toplantısı başladı. Genelkurmay Karargahı'nda başlayan toplantıya Başbakan Erdoğan katılmadı. Erdoğan bu sırada konutunda bulunuyordu.
11.00 -Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, konutundan çıktıktan sonra güzergahını değiştirerek Başbakanlık Resmi Konutu'na geldi. Burada Adalet Bakanı Sadullah Ergin'i kabul etti. Görüşme yaklaşık 20 dakika sürdü.
11.30 -Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ı kabul etti.
Başbakan Erdoğan, MİT Müsteşarı Fidan'la yaptığı haftalık olağan görüşmesini Başbakanlık Merkez Bina'dan Başkanlık Konutu'na aldı. Görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada rutin olduğu belirtilirken, görüşme yaklaşık bir saat sürdü.
15.10 -YAŞ toplantısı sona erdi. Kara Kuvvetleri Komutanı Işık Koşaner, Genelkurmay Karargahı'ndan ayrıldı.
17.00 -Başbakan Erdoğan, İçişleri Bakanı Beşir Atalay'ı Başbakanlık Resmi Konutu'nda kabul etti.
17.10 -Başbakan Erdoğan, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'ü Başbakanlık Resmi Konutu'nda kabul etti.
19.00 -İçişleri Bakanı Beşir Atalay, Başbakanlık Resmi Konutu'ndan ayrıldı.
19.25 -Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Başbakanlık Resmi Konutu'ndan ayrıldı. Gönül'ün makam aracının Çankaya Köşkü yerine, protokol yolunu izleyerek, Başbakanlık Resmi Konutu'ndan ayrılması dikkat çekti.
19.50 -Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ, Çankaya Köşküne giriş yaptı. Bu sırada Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'ün de Çankaya Köşkü'nde olduğu kaydedildi.