Esed ve Suudi Kralı'ndan Lübnan'a destek ziyareti

Suudi Arabistan Kralı Abdullah ile Suriye lideri Esed, hassas iç dengelerin sarsılma sinyali verdiği Lübnan'a dün kritik bir ziyarette bulundu. 53 yıldır Lübnan'ı ziyaret eden ilk Suudi Kralı olan Abdullah ile 7 yıl sonra gelen Esed'in gezisi, Şam'ın suçlandığı Refik Hariri suikastıyla ilgili iddianamenin açıklanması öncesi ülkede tansiyonun yükseldiği bir dönemde gerçekleşti. Liderler, birlik mesajı verdi.

Lübnan eski başbakanlarından Refik Hariri'nin 2005'te uğradığı suikasta ilişkin iddianamenin ülkeyi tekrar kaosa sokabileceğine yönelik endişelerin yükseldiği bir dönemde Suudi Kralı Abdullah ve Suriye Devlet Başkanı Beşar Esed, Beyrut'a dün günübirlik bir ziyaret düzenledi. Cumhurbaşkanı Mişel Süleyman ile üçlü bir zirve yapan liderler, Lübnan'da sükunet ve diyalog ortamının sürmesi, ulusal birliğin güçlendirilmesi ve dış tehlikelerin önlenmesi mesajı verdi.
İstikrarın Türkiye'nin de yoğun girişimleri sonucu güçlükle sağlandığı Lübnan'da yeni kriz belirtileri, Hizbullah lideri Nasrallah'ın, Hariri suikastına ilişkin mahkeme iddianamesinin örgüt üyelerinden bazılarını hedef alabileceği haberlerine tepki göstermesiyle ortaya çıktı. Hükümet ortağı olan Nasrallah, sonbaharda iddianameyi açıklayacak uluslararası mahkemeyi, siyasallaşmak ve "İsrail projesi"nin parçası olmakla suçladı. 2006'da İsrail'le savaşan Hizbullah'ın üst düzey isimlerinden Naim Kessem ise hükümetin geleceğine ilişkin soru işaretlerinin doğacağını ima etmişti. Lübnan'da bir Sünni-Şii çatışmasının yanı sıra Beyrut ile İsrail arasında da sıcak bir çatışma endişesi dile getiriliyor.
Suudi Kralı Abdullah, önceki günkü Şam ziyaretinin ardından Esed'i de yanına alarak dün Beyrut'a geçti. Ziyaret, Esed'in Hariri'nin 2005'te öldürülmesinin ardından ilk ziyareti olması bakımından önem taşıyor. Ayrıca, son aylarda Beyrut-Şam arasında iyileşen ilişkilerin, bu ziyaretle daha da rayına gireceği yorumları yapılıyor. Kral Abdullah da 50 yıldan uzun süredir Lübnan'ı ziyaret eden ilk Suudi Arabistan lideri oldu.
İki Arap lideri, havalimanında Cumhurbaşkanı Süleyman ve Refik Hariri'nin oğlu olan Başbakan Saad Hariri karşıladı. Lübnanlı liderlerin konuk devlet başkanlarını kucaklayarak karşılaması dikkat çekti. Kral Abdullah, Esed ve Süleyman üçlü zirveye geçti. Zirvenin ardından yayınlanan ortak deklarasyonda, Lübnan'da sükunet ve diyalog ortamının sürmesi, ulusal birliğin güçlendirilmesi ve dış tehlikelerin önlenmesi gereğine vurgu yapıldı. Anlaşmazlıkların giderilmesinde yasal ve meşru kurumlara ek olarak ulusal birlik hükümetine başvurmaya bağlı kalınması istendi. Liderler, tehditler karşısında Araplara saflarını birleştirme çağrısında da bulundu.
Zirvenin ardından, Meclis Başkanı Nebih Berri, Başbakan Saad Hariri ve üç ülkenin resmi heyetleri bir araya gelerek görüşmelerde bulundu. Hariri, ziyaretin ülkede istikrara katkı yapmasını umduğunu söyledi. Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim de Hizbullah Parlamento Grup Başkanı Muhammed Saad başkanlığındaki bir heyetle görüştü. Hizbullah, Arap birliğini göstermesi açısından ziyaretten memnun olduğunu kaydetti. Ziyareti, Refik Hariri suikastı sonrası arası açılan, ancak son zamanlarda ilişkileri geliştiren Şam ile Riyad'ın birlikte gerçekleştiriyor olması da dikkat çekti.
Hariri suikastı dönüm noktası oldu
14 Şubat 2005 Eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri uğradığı bir suikast sonucu hayatını kaybetti. Suikast, Suriye'ye karşı 'Sedir Devrimi'ni tetikledi. Lübnan sokaklarında Suriye'nin askerlerini geri çekmesine yönelik gösteriler yapıldı.
7 Nisan 2005: BM, Güvenlik Konseyi'nden suikasta ilişkin soruşturma komisyonu kurulması çağrısında bulundu. Soruşturmanın ilk bulguları 20 Ekim'de açıklanırken Suriyeli ve Lübnanlı üst düzey isimler suçlandı.
26 Nisan 2005: Suikast sonrası baskılar nedeniyle Suriye, Lübnan'daki 29 yıllık askerî varlığına son verdi.
29 Mart 2006: Suikasta ilişkin BM Güvenlik Konseyi ve Lübnan'ın işbirliği ile özel bir mahkeme kuruldu.
7 Haziran 2009: Öldürülen eski başbakan Hariri'nin oğlu Saad Hariri, girdiği seçimlerden birinci olarak çıktı. 9 Kasım 2009'da hükümetini kurdu.
19 Aralık 2009: Hariri, Suriye'ye ilk ziyaretini gerçekleştirdi. Hariri'den bir gün önce de Cumhurbaşkanı Mişel Süleyman, Şam'ı ziyaret etmişti.

Zaman