Adalet Bakanı 'evet'i savundu
Adalet Bakanı Sadullah Ergin, 'Referandumun konusu AK Parti değildir, 73 milyonun buluşacağı haklardır. Biz paketin içindeki, vatandaşın hayatını kolaylaştıracak, hak arama yollarını çeşitlendirecek, daha demokratik, daha özgür anlayışa 'Evet' mi, 'Hayır' mı, bunu oylayacağız' dedi.
Adalet Bakanı Sadullah Ergin , " Referandumun konusu AK Parti değildir , 73 milyonun buluşacağı haklardır . Biz paketin içindeki , vatandaşın hayatını kolaylaştıracak , hak arama yollarını çeşitlendirecek , daha demokratik , daha özgür anlayışa ' Evet ' mi , ' Hayır ' mı , bunu oylayacağız " dedi . Ergin , Kanal 7 Televizyonu ' nda " Başkent Kulisi " programında Mehmet Acet ' in sorularını yanıtladı .
Referandum sürecindeki tavırlarının ne olacağına ilişin soru üzerine Ergin , kampanya döneminde değişiklik paketinin getirdiği yenilikleri halka anlatacaklarını söyledi .
" Referandumun konusu AK Parti değildir , 73 milyonun buluşacağı haklardır " diyen Ergin , şöyle konuştu :
" Pakette yer alanlar , kamu denetçiliği , bireysel başvuru hakkı , toplu sözleşme hakkı , pozitif ayrımcılık . . . Darbecilerin sorumsuzluğu devam etsin mi , etmesi mi tartışmasıdır . Askeri yargının görev ve yetki alanlarının modern demokrasilerdeki gibi sınırlandırılmasıdır .
Biz paketin içindeki , vatandaşın hayatını kolaylaştıracak , hak arama yollarını çeşitlendirecek daha demokratik , daha özgür anlayışa ' Evet ' mi , ' Hayır ' mı bunu oylayacağız . AK Parti ' yle bir sorununuz , endişeniz varsa bunun oylanacağı yer genel seçimlerdir . Genel seçimlerde partilerin vizyonu ve icraatları , referandumlarda o paketin içindeki düzenlemeler oylanır . "
Yargı bağımsızlığına ilişkin soru üzerine Ergin , bu konuda , sadece kendilerinin değil , geçmişten beri yüksek yargı başkanlarının da çeşitli eleştiriler dile getirdiğini belirtti .
Bakan Ergin , özellikle hakim ve savcıların denetiminin Adalet Bakanlığı müfettişlerince yapılması uygulaması ve benzeri konulardaki eleştirileri yaptıkları reform çalışmalarıyla gidereceklerini söyledi .
Yargının , " dış tehdit " ile " iç tehdit " baskısı altında olduğunu kaydeden Ergin , " Türk yargısının hem iç , hem dış tehditten kurtulması lazım . Ben Adalet Bakanı olarak dış tehdidin içine kendimi de koyuyorum . Adalet Bakanı , hükümet , basın , sivil toplum örgütleri dış tehdittir ama HSYK ' nin mevcut hali , Danıştay , Yargıtay ' ın mevcut hali iç tehdittir . Bunları beraberce bertaraf etmedikçe Türk yargısı bağımsız kılınamaz . Biz yargıyı bağımsız kılmak için iç ve dış tehditlerden arındırmaya çalışıyoruz , uluslararası kriterlere bağlı kalarak " dedi .
Siyasi partiler yasası
Adalet Bakanı Sadullah Ergin , Siyasi Partiler Yasası ' nı neden değiştirmediklerine ilişkin soru üzerine " Mecliste girişimde bulunduk , muhalefet yanaşmadı . Buna yanaşmayanlar AK Parti ' yi uzlaşmazlıkla suçlayamazlar " diye konuştu .
Ergin , dokunulmazlıklarla ilgili soru üzerine şunları kaydetti :
" Parlamentoda dokunulmazlık cezai dokunulmazlıktır , hukuki dokunulmazlık yoktur . Ama yüksek yargı üyelerinin hem cezai hem hukuki dokunulmazlıkları vardır . Yasama , yürütme ve yargı arasında hassas bir denge vardır . Siz yürütme ve yargıyı bir yanda bırakıp sadece yasama üyelerinin dokunulmazlıklarını gündeme taşırsanız bu dengeyi bozarsınız . Biz ' hepsini beraber masaya yatıralım ' dedik . CHP bunu istismar ediyor . ' Madem samimisiniz üçünü bir arada yapalım ' diyoruz , ' O zaman onu siz yapın , iktidarsınız ' diyorlar . "
Anayasa Mahkemesi ' nin kararı
Sadullah Ergin , " Anayasa Mahkemesi kararına sevinip de sevinememiş gibi mi gözüktünüz? " sorusunu yanıtlarken şöyle konuştu :
" Hayır , Anayasa yargısı açısından bakıldığında eleştiriler haklı . Anayasa ' da , Anayasa Mahkemesi ' nin denetimi nasıl yapacağı açıkça belirtilmiş . Anayasa Mahkemesi yeni bir yanlış yapmış , esasa girmiştir . Bu yöntem yanlıştır . ' Mahkeme yetkisini aşmıştır , kendisini yasama organının yerine koymuştur ' dedim .
Paket açısından ise paket reform niteliğini korumaktadır . Çatısı , iskeleti , gövdesi yerindedir . Anayasa Mahkemesinin müdahalesi bir miktar değişiklik yapmıştır ama esası yerindedir . Onun için 12 Eylül günü ' Herkes sandık başına ' dedik , bunun için ' Evet oyu verilmesi için gayret göstereceğiz ' dedik . Paket içinde getirdiğimiz Anayasa Mahkemesi ve HSYK modeli . . . Dünyaya baktığımızda bunları tek tek anlattık aslında . Anayasa mahkemeleri , yapısı itibariyle siyasi yargılama yapıyorlar , hukuki değil . Almanya ' da 16 üyeyi parlamento atıyor . Belçika ' da 12 üyenin hepsini parlamento belirliyor . İspanya ' da 12 üye kongrede , 4 ' ü senatoda , 2 ' si hükümet tarafından , 2 ' si yargı tarafından atanıyor . Türkiye ' de ise hiçbirini parlamento ve hükümet tayin edemiyor . HSYK ' de ise 7 üye var . 3 ' ünü Yargıtay ve 2 ' sini Danıştay belirliyor . "
" Ortalama bir model "
Öngördükleri modeli " Ortalama bir model " olarak niteleyen Ergin , şöyle devam etti :
" Bizim getirdiğimiz modelde , gelişmiş modellerden esinlenerek ortalama bir model yaptık .
Muhalefet partilerinin iddiasının hiçbir geçerliliği yoktur . Çünkü biz AB ' ye üye olmaya çalışan bir ülkeyiz . Onların da değerlendirmesi gelişmiş demokraside uygulanan modellere uygundur .
Biz , ' Etki altında olan yapıyı bağımsız ve tarafsız kılıyoruz ' derken , bunun yerine Avrupa ' nın gelişmiş demokratik değerlerini ikame ediyoruz . Kendimize özgü bir değer ikame etseydik herhalde dışarıdan bu kadar destek görmezdik . "
Vatandaşların adalet duygusu
Bakan Ergin , " Bu paket vatandaşın adalet duygusunu nasıl güçlendirecek? " sorusuna şu karşılığı verdi :
" Türkiye ' deki yargının içinde bulunduğu sorunlar sadece bizim tespitlerimiz değil . Biz AB müzakereleri yürütüyoruz . Raporlara bakarsanız , Türk yargısının reforme edilmesi gerektiği buralarda yer alıyor . Türkiye ' nin hukuk , sosyal güvenlik , tarım , sağlık , milli eğitimin altyapısını AB tarama sürecinde hepsinin MR ' ını çektik . AB , " Bu sorunlar var , bunları aşın fasılları açalım ' diyor . Biz , bu reformları yapmak zorundayız ama bunu sadece biz tespit etmiyoruz , AB uzmanları da yapıyor . Reform ihtiyacını , Avrupa Komisyonu uzmanları da yapıyor . Yargıda da ' Şu unsurları düzeltmeniz ' lazım deniyor . Bizden istenen yargı reformu strateji belgesi ve eylem planını hazırlamamızdı . Biz bunu hazırladık . Komisyona verdik . Komisyon da bunu yerinde buldu ve bir an önce hayata geçirilmesini istedi . "
Evrensel değerlerle barışık bir sistemi getirmeye çalıştıklarını dile getiren Ergin , şunları kaydetti :
" Yandaş yargı nasıl oluşturulur? 1960 askeri darbesine bakarsanız yandaş yargının nasıl dizayn edildiğini görürsünüz . Darbeden sonra Yargıtay ' ın 241 üyesinden 66 ' sı resen emekliye sevk edilmiş , yerine ' uygun ' arkadaşlar ikame ediliyor . Danıştay ' da 54 üyenin yarısından fazlası resen emekli ediliyor ve yerine ' uygun ' arkadaşlar getiriliyor . Adeta yüksek yargı dizayn ediliyor . Yandaşlık , tasfiye eder , yerine kendinize uygunlarla ikame edersiniz . Oysa bizim yaptığımız nedir ; mevcut kurumlar yerinde . Orta ve uzun vadede , AB Komisyonu , Konseyinin , AB ' nin uluslararası standartlarının kriterlerini karşılayacak değişikliklerle yandaş yargı olmaz , olsa olsa evrensel hukukun , güven veren adaletin tesisi sağlanır .
Siz mümkün olduğunca demokratik seçim sistemini getirirseniz , HSYK ' de görev yapan üyeler de yüksek yargıda görev yapanlar da 12 bin hakim-savcının oylarıyla geleceklerini düşünenler , daha fazla hukuki endişelerle adım atmaya , daha fazla liyakate önem veren bir yaklaşımla hareket etme zorunluluğu hissedeceklerdir . "
CNN Türk
Referandum sürecindeki tavırlarının ne olacağına ilişin soru üzerine Ergin , kampanya döneminde değişiklik paketinin getirdiği yenilikleri halka anlatacaklarını söyledi .
" Referandumun konusu AK Parti değildir , 73 milyonun buluşacağı haklardır " diyen Ergin , şöyle konuştu :
" Pakette yer alanlar , kamu denetçiliği , bireysel başvuru hakkı , toplu sözleşme hakkı , pozitif ayrımcılık . . . Darbecilerin sorumsuzluğu devam etsin mi , etmesi mi tartışmasıdır . Askeri yargının görev ve yetki alanlarının modern demokrasilerdeki gibi sınırlandırılmasıdır .
Biz paketin içindeki , vatandaşın hayatını kolaylaştıracak , hak arama yollarını çeşitlendirecek daha demokratik , daha özgür anlayışa ' Evet ' mi , ' Hayır ' mı bunu oylayacağız . AK Parti ' yle bir sorununuz , endişeniz varsa bunun oylanacağı yer genel seçimlerdir . Genel seçimlerde partilerin vizyonu ve icraatları , referandumlarda o paketin içindeki düzenlemeler oylanır . "
Yargı bağımsızlığına ilişkin soru üzerine Ergin , bu konuda , sadece kendilerinin değil , geçmişten beri yüksek yargı başkanlarının da çeşitli eleştiriler dile getirdiğini belirtti .
Bakan Ergin , özellikle hakim ve savcıların denetiminin Adalet Bakanlığı müfettişlerince yapılması uygulaması ve benzeri konulardaki eleştirileri yaptıkları reform çalışmalarıyla gidereceklerini söyledi .
Yargının , " dış tehdit " ile " iç tehdit " baskısı altında olduğunu kaydeden Ergin , " Türk yargısının hem iç , hem dış tehditten kurtulması lazım . Ben Adalet Bakanı olarak dış tehdidin içine kendimi de koyuyorum . Adalet Bakanı , hükümet , basın , sivil toplum örgütleri dış tehdittir ama HSYK ' nin mevcut hali , Danıştay , Yargıtay ' ın mevcut hali iç tehdittir . Bunları beraberce bertaraf etmedikçe Türk yargısı bağımsız kılınamaz . Biz yargıyı bağımsız kılmak için iç ve dış tehditlerden arındırmaya çalışıyoruz , uluslararası kriterlere bağlı kalarak " dedi .
Siyasi partiler yasası
Adalet Bakanı Sadullah Ergin , Siyasi Partiler Yasası ' nı neden değiştirmediklerine ilişkin soru üzerine " Mecliste girişimde bulunduk , muhalefet yanaşmadı . Buna yanaşmayanlar AK Parti ' yi uzlaşmazlıkla suçlayamazlar " diye konuştu .
Ergin , dokunulmazlıklarla ilgili soru üzerine şunları kaydetti :
" Parlamentoda dokunulmazlık cezai dokunulmazlıktır , hukuki dokunulmazlık yoktur . Ama yüksek yargı üyelerinin hem cezai hem hukuki dokunulmazlıkları vardır . Yasama , yürütme ve yargı arasında hassas bir denge vardır . Siz yürütme ve yargıyı bir yanda bırakıp sadece yasama üyelerinin dokunulmazlıklarını gündeme taşırsanız bu dengeyi bozarsınız . Biz ' hepsini beraber masaya yatıralım ' dedik . CHP bunu istismar ediyor . ' Madem samimisiniz üçünü bir arada yapalım ' diyoruz , ' O zaman onu siz yapın , iktidarsınız ' diyorlar . "
Anayasa Mahkemesi ' nin kararı
Sadullah Ergin , " Anayasa Mahkemesi kararına sevinip de sevinememiş gibi mi gözüktünüz? " sorusunu yanıtlarken şöyle konuştu :
" Hayır , Anayasa yargısı açısından bakıldığında eleştiriler haklı . Anayasa ' da , Anayasa Mahkemesi ' nin denetimi nasıl yapacağı açıkça belirtilmiş . Anayasa Mahkemesi yeni bir yanlış yapmış , esasa girmiştir . Bu yöntem yanlıştır . ' Mahkeme yetkisini aşmıştır , kendisini yasama organının yerine koymuştur ' dedim .
Paket açısından ise paket reform niteliğini korumaktadır . Çatısı , iskeleti , gövdesi yerindedir . Anayasa Mahkemesinin müdahalesi bir miktar değişiklik yapmıştır ama esası yerindedir . Onun için 12 Eylül günü ' Herkes sandık başına ' dedik , bunun için ' Evet oyu verilmesi için gayret göstereceğiz ' dedik . Paket içinde getirdiğimiz Anayasa Mahkemesi ve HSYK modeli . . . Dünyaya baktığımızda bunları tek tek anlattık aslında . Anayasa mahkemeleri , yapısı itibariyle siyasi yargılama yapıyorlar , hukuki değil . Almanya ' da 16 üyeyi parlamento atıyor . Belçika ' da 12 üyenin hepsini parlamento belirliyor . İspanya ' da 12 üye kongrede , 4 ' ü senatoda , 2 ' si hükümet tarafından , 2 ' si yargı tarafından atanıyor . Türkiye ' de ise hiçbirini parlamento ve hükümet tayin edemiyor . HSYK ' de ise 7 üye var . 3 ' ünü Yargıtay ve 2 ' sini Danıştay belirliyor . "
" Ortalama bir model "
Öngördükleri modeli " Ortalama bir model " olarak niteleyen Ergin , şöyle devam etti :
" Bizim getirdiğimiz modelde , gelişmiş modellerden esinlenerek ortalama bir model yaptık .
Muhalefet partilerinin iddiasının hiçbir geçerliliği yoktur . Çünkü biz AB ' ye üye olmaya çalışan bir ülkeyiz . Onların da değerlendirmesi gelişmiş demokraside uygulanan modellere uygundur .
Biz , ' Etki altında olan yapıyı bağımsız ve tarafsız kılıyoruz ' derken , bunun yerine Avrupa ' nın gelişmiş demokratik değerlerini ikame ediyoruz . Kendimize özgü bir değer ikame etseydik herhalde dışarıdan bu kadar destek görmezdik . "
Vatandaşların adalet duygusu
Bakan Ergin , " Bu paket vatandaşın adalet duygusunu nasıl güçlendirecek? " sorusuna şu karşılığı verdi :
" Türkiye ' deki yargının içinde bulunduğu sorunlar sadece bizim tespitlerimiz değil . Biz AB müzakereleri yürütüyoruz . Raporlara bakarsanız , Türk yargısının reforme edilmesi gerektiği buralarda yer alıyor . Türkiye ' nin hukuk , sosyal güvenlik , tarım , sağlık , milli eğitimin altyapısını AB tarama sürecinde hepsinin MR ' ını çektik . AB , " Bu sorunlar var , bunları aşın fasılları açalım ' diyor . Biz , bu reformları yapmak zorundayız ama bunu sadece biz tespit etmiyoruz , AB uzmanları da yapıyor . Reform ihtiyacını , Avrupa Komisyonu uzmanları da yapıyor . Yargıda da ' Şu unsurları düzeltmeniz ' lazım deniyor . Bizden istenen yargı reformu strateji belgesi ve eylem planını hazırlamamızdı . Biz bunu hazırladık . Komisyona verdik . Komisyon da bunu yerinde buldu ve bir an önce hayata geçirilmesini istedi . "
Evrensel değerlerle barışık bir sistemi getirmeye çalıştıklarını dile getiren Ergin , şunları kaydetti :
" Yandaş yargı nasıl oluşturulur? 1960 askeri darbesine bakarsanız yandaş yargının nasıl dizayn edildiğini görürsünüz . Darbeden sonra Yargıtay ' ın 241 üyesinden 66 ' sı resen emekliye sevk edilmiş , yerine ' uygun ' arkadaşlar ikame ediliyor . Danıştay ' da 54 üyenin yarısından fazlası resen emekli ediliyor ve yerine ' uygun ' arkadaşlar getiriliyor . Adeta yüksek yargı dizayn ediliyor . Yandaşlık , tasfiye eder , yerine kendinize uygunlarla ikame edersiniz . Oysa bizim yaptığımız nedir ; mevcut kurumlar yerinde . Orta ve uzun vadede , AB Komisyonu , Konseyinin , AB ' nin uluslararası standartlarının kriterlerini karşılayacak değişikliklerle yandaş yargı olmaz , olsa olsa evrensel hukukun , güven veren adaletin tesisi sağlanır .
Siz mümkün olduğunca demokratik seçim sistemini getirirseniz , HSYK ' de görev yapan üyeler de yüksek yargıda görev yapanlar da 12 bin hakim-savcının oylarıyla geleceklerini düşünenler , daha fazla hukuki endişelerle adım atmaya , daha fazla liyakate önem veren bir yaklaşımla hareket etme zorunluluğu hissedeceklerdir . "
CNN Türk