Buğdayda üretim ve ihracat arttı ancak ithalat dizginlenemedi (Özel)
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) 2009 Yılı Hububat Raporu, buğday üretiminin ve ihracatının arttığını buna karşın yüksek miktarda ithalatın önüne geçilem
TMO ' nun kitap haline getirdiği 2009 Hububat Raporu , ülke ekonomisi ve tarımın aldığı payın ötesinde temel besin ürünlerinin hammaddesini oluşturan hububat sektöründe gelinen noktayı fotoğraflıyor . Hububatların bitkisel özellikleri , tarımı ve kullanımını içeren özet bilgilerle başlayan bölümler , Türkiye ' de ve dünyada yaşanan gelişmelerle devam ediyor . Ticaret durumuyla ilgili projeksiyonlarla tamamlanıyor . Raporun son bölümünde de ofisin denetim faaliyetleri ile 2009-2010 hububat sezonuna yönelik değerlendirmelere yer veriliyor .
Rapora göre buğday ekim alanları 8 , 1-9 , 5 milyon hektar arasında , üretim miktarı da 18-21 , 5 milyon ton arasında değişiyor . Yalnız 2007 yılında kuraklık nedeniyle , üretilen buğday 17 , 2 milyon tonda kalmış . TÜİK ' in bitkisel üretim tahminleri 2009 ' da buğday üretiminin 20 , 6 milyon tonu bulduğuna işaret ediyor . Yıllar itibariyle Türkiye ' nin buğdayın verimi yükselme kaydetmiş olmasına rağmen ortalama dünya veriminin altında kalıyor .
Türkiye ' de buğday üretimi tüketim miktarını karşılamadığı için zorunlu olarak ithalat yapılıyor . Zaman zaman görülen kuraklıklar ve buğday kalitesi de ithalatı körükleyen diğer unsurlar arasında öne çıkıyor . İthalat , 2008 yılında son 10 yılın en yüksek seviyesi olan 3 milyon 708 bin tona ulaştı . İthalatın yüksek olmasının , 2007 ile 2008 yılına ait Dâhilde İşleme Rejimi ( DİR ) belgelerinin bu yıl ( 2008 ) içerisinde kullanılmasına bağlanıyor . Ayrıca 2008 yılında Türkiye ' de buğday rekoltesinin düşük seviyelerde gerçekleşmesi ve buğday ithalatında uygulanan gümrük vergisi oranının , üretim ile piyasa stok durumu değerlendirilerek Kasım 2007 ' de yüzde 130 ' dan yüzde 8 ' e ve 2008 ' de yüzde 0 ' a kadar indirildiğine işaret ediliyor .
2009 yılında buğday ithalat miktarı 3 milyon 380 bin ton olarak gerçekleşti . Yine ithalatın yüksek miktarda gerçekleşmesinde mahsulün dünya fiyatlarının yüksek rekolteye bağlı olarak düşük seviyelerde seyretmesi , DİR kapsamında yapılan ithalat ve bazı bölgelerde hissedilen kısmi kalite sorunları etkili olduğu ifade ediliyor .
Türkiye ' de buğday piyasalarındaki fiyatları dengede tutabilmek amacıyla arz fazlası ürün TMO tarafından ihraç ediliyor . Bu bağlamda 2009 yılı ihracatı üretim artışı nedeniyle 2007 ve 2008 yıllarına göre yükselerek 301 bin tona ulaşmış durumda .
TMO ' nun açıklamasına göre 2009 yılına ilişkin buğday üretim , ihracat ve ithalat oranları özetle şöyle :
2009 buğday üretimi ( Ton ) : 20 , 6 milyon
2009 buğday ihracatı ( Ton ) : 301 bin
2009 buğday ithalatı ( Ton ) : 3 milyon 380 bin
2009 buğday ihracatı ( Değer ) : 60 bin 647 dolar
2009 buğday ithalatı ( Değer ) : 899 bin dolar
2009 buğday ihracatı ( Ortalama fiyat ) : 201 , 2 Ton/dolar
2009 buğday ithalatı ( Ortalama fiyat ) : 266 Ton/dolar
Ekmeklik buğday üretimi : En fazla İç Anadolu Bölgesi ' nde
Ekmeklik buğday üretimi : En az Doğu Anadolu Bölgesi ' nde
Makarnalık buğday üretimi : En fazla İç Anadolu Bölgesi ' nde
Makarnalık buğday üretimi : En az Doğu Anadolu Bölgesi ' nde