Astım ve tedavisi

  Ataklar dışında ç ; oğu kez hiç ; bir yakınması olmayan hastada atak sırasında nefes darlığı , ö ; ksü ; rü ; k , hışıltılı solunum , gü ; ç ; lü ; kle balgam ç ; ıkarma , gö ; ğü ; ste sıkışıklık hissi gibi belirtiler vardır ve bu belirtilerin şiddeti hastadan hastaya ç ; ok bü ; yü ; k değişiklikler gö ; sterebilir . Ataklar genellikle gece sabaha karşı ortaya ç ; ıkar , kendiliğinden veya ilaç ; kullanarak geriler ve kaybolur ancak yeni bir atakla tekrar ortaya ç ; ıkar . Tedavi gö ; rmemiş ya da dü ; zensiz tedavi gö ; rmü ; ş olgularda , zamanla atak sıklığı ve şiddeti artar . Bu hastalarda , nefes darlığı , hışıltılı solunum ve gö ; ğü ; ste sıkışıklık hissi gibi belirtiler sü ; reklilik kazanabilir .

Astımın gö ; rü ; lme sıklığı , ü ; lkeden ü ; lkeye değişmekle birlikte yaklaşık olarak 10%-15% kadardır ve gelişmiş ü ; lkelerde oranın daha yü ; ksek olduğu bilinir .

Astım iç ; in risk faktö ; rleri nelerdir?

Astım iç ; in risk faktö ; rleri genetik ve ç ; evresel faktö ; rler olmak ü ; zere iki ana grupta ele alınabilir . Genetik faktö ; rlerden en ö ; nemlisi alerji varlığıdır . Alerji genetik geç ; iş gö ; sterir . Bu geç ; işten sorumlu bazı genler tanımlanmıştır . Ç ; evresel faktö ; rler ise alerjenlere , mesleksel bazı toz ve kimyasal maddelere , sigara dumanına ve hava kirliliğine maruziyet ; sık sık viral ü ; st solunum yolu enfeksiyonları geç ; irmek olarak sıralanabilir . Yapılan ç ; alışmalarda tü ; m dü ; nyada astıma en sık neden olan alerjenin ev tozu akarları olduğu gö ; rü ; lmü ; ş ve bu durumun yaşamın başlangıcında , yani bebeklik dö ; neminde evde yoğun olarak ev tozu akarlarına maruz kalmanın sonucu olduğu anlaşılmıştır . Yine ç ; evresel faktö ; rlerde sigara dumanına maruz kalma son derece ö ; nemlidir . Ö ; rneğin gebelik dö ; neminde sigara iç ; en annelerin , ç ; ocuklarında astım ve diğer solunum sistemi hastalıklarının daha sık gö ; rü ; ldü ; ğü ; saptanmıştır . Sigara aynı zamanda ortamda bulunan alerjenlere karşı duyarlılık gelişmesine sebep olmaktadır .

Hastalığa ait belirti ve bulgular nelerdir?

Astım , karakteristik olarak ataklar halinde seyreden ; nefes darlığı , gö ; ğü ; ste sıkışıklık hissi , hışıltılı solunum , ö ; ksü ; rü ; k , zor ç ; ıkarılan ç ; ok koyu , sert ve yapışkan balgam gibi yakınmalara neden olan akciğer hastalığıdır . Hastaların birç ; oğunda astımla birlikte alerjik rinit ( saman nezlesi , alerjik nezle ) , sinü ; zit , alerjik konjonktivit ( gö ; z alerjisi ) , egzama gibi hastalık ö ; ykü ; lerinin de olduğu saptanır . Yine hastaların atakları ile ilgili ö ; zellikler sorgulandığında , bunların ç ; oğu kez gecenin ilerleyen saatlerinde ve sabaha karşı ortaya ç ; ıktıkları veya tetikleyen faktö ; rlerle ( alerjen , soğuk hava , kirli hava , sigara dumanı ) karşılaşma durumunda geliştikleri anlaşılır .

Atakların şiddeti sadece hafif bir ö ; ksü ; rü ; kten , yoğun bakıma yatmayı gerektirecek ciddi solunum yetersizliğine kadar ç ; ok geniş bir yelpazededir . Ataklar kendiliğinden gerileyebilir ya da geç ; ebilir ancak hasta ç ; oğu kez astım ilaç ; larını kullanarak rahatlar . Atak sırasında astım tanısı koymak hekim iç ; in kolaydır ç ; ü ; nkü ; hastalığın karakteristik muayene bulguları vardır . Atak dışında ise hastalığın ö ; ykü ; sü ; hekimi astım tanısına yö ; nlendirir . Tanı iç ; in hastadan akciğer grafisi , solunum fonksiyon testleri , alerji testi , bazı kan tetkikleri istenilir . Genellikle , atak dö ; nemi dışında akciğer grafisi ve solunum fonksiyon testleri normaldir . Alerji testlerinde ise ev tozu akarları , ağaç ; , ç ; iç ; ek , tahıl polenleri , evcil hayvan tü ; y ve epitelleri gibi alerjenlere karşı reaksiyon gö ; rü ; lebilir .

Tedavi

Astım ; hastalık ç ; ok ilerleyip geri dö ; nü ; şü ; msü ; z safhaya girmediği sü ; rece kolaylıkla kontrol altına alınıp tedavi edilebilen bir hastalıktır . Astım tedavisinde kullanılan ilaç ; lar temel olarak solunum yoluyla alınır ve bu ilaç ; lar 2 grupta ele alınabilir . Birinci grupta semptom giderici yani hastayı rahatlatıcı ilaç ; lar yer alır . Bunlar yine solunum yoluyla kullanılan ilaç ; lardır ve atak belirtileri ortaya ç ; ıktığında hekimin ö ; nerdiği şekilde kullanılır . Etkileri 1-2 dakika iç ; erisinde başlar ve hastanın nefes darlığı , hırıltılı solunumu , ö ; ksü ; rü ; ğü ; azalır ya da kaybolur . Semptom giderici ilaç ; ların genellikle hastalığı tedavi etme ya da kontrol altına alma gibi etkileri yoktur . İkinci grupta ise hastalığı tedavi eden ya da bir başka deyişle kontrol altına alan ilaç ; lar yer alır . Bunların bü ; yü ; k bir kısmı solunum yoluyla kullanılmakla beraber tablet yada enjektabl bazı ilaç ; lar da , gerektiğinde bu amaç ; la kullanılabilir . Hastalığın seyri ve hastanın yaşam kalitesi temel olarak bu ilaç ; lar ile belirlenmektedir . Dü ; zenli tedavi gö ; ren hastaların bü ; yü ; k ç ; oğunluğunda , astım yaşamı olumsuz yö ; nde etkilemez . Ancak eksik ya da dü ; zensiz tedavi veya bilinç ; siz ilaç ; kullanımı , hastalığın giderek ilerlemesine , atak sıklık ve şiddetinin artmasına ve nihayetinde hastanın sü ; rekli ataktaymış gibi nefes darlığı ve diğer şikayetlerle yaşamasına neden olur . Astım akciğere bağlı bir hastalık olduğu iç ; in Akciğer iç ; in gerekli olan besin destekleri ile azaltılabilir hatta uzun sü ; re kullanıldığında ( Yaklaşık 2- 6 ay arası ) bü ; yü ; k ö ; lç ; ü ; de ortadan kalkabilir .

Haber 7