Parti kapatma maddesi düştü
Parti kapatma davasını Meclis iznine bağlayan 8. madde 327 oyda kaldı.
TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifinin 8. maddesine 327 kabul ve 76 ret oyu verildi.
TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, ''İlgili madde öngörülen beşte üç çoğunlukla (330) kabul oyu alamadığından reddedilmiştir'' dedi.
TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliğine ilişkin 2. turda, teklifin 8. maddesi üzerindeki görüşmeler tamamlandı ve oylamaya geçildi. Oylamada 327 evet oyu alan madde, 5'te 3'lük çoğunluğu almadığı paketten düşmüş oldu.
MİNİ ZİRVE
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, parti kapatmayı düzenleyen maddeyle ilgili oylama sonucunu Meclis bahçesinde aldı. Sonuçların açıklanmasından sonra Meclis bahçesinde bulunan AK Partili milletvekillerinde ise kısa süreli bir şaşkınlık yaşandı.
Başbakan Erdoğan, Cemil Çiçek, Beşir Atalay, Hayati Yazıcı ve 3 AK Parti grup başkan vekili toplantı yapmak üzere biraraya geldi.
9. MADDE İLE DEVAM EDİLECEK
AK Parti Grup Başkanvekili Suat Kılıç, Anayasa değişikliğinin 2. tur görüşmelerine 9. maddeden devam edileceğini açıkladı.
TBMM Genel Kurulunda, teklifin 8. maddesinin gizli oylama sonucunun açıklanmasının ardından AK Parti grup başkanvekilleri ve bazı bakanlar, kulis bahçesinde oturan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yanına giderek kısa bir durum değerlendirmesi yaptı.
AK Parti Grup Başkanvekili Suat Kılıç, Erdoğan ile yaptığı görüşmenin ardından görüşmelere kalınan yerden devam edileceğini belirterek, ''Görüşmeler, 9. madde üzerinden devam edecek. Tavrımızda herhangi bir değişiklik yok'' dedi.
MİLLETİMİZ İÇİN EN HAYIRLISI OLDU
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise "Meclis'in ortaya koyduğu irade milletimiz için çok hayırlı oldu" değerlendirmesinde bulundu.
VİCDANININ SESİNİ DİNLEDİLER
CHP Grup Başkanvekili Hakkı Suha Okay, Anayasa değişikliği teklifinin 8. maddesinin reddedilmesine ilişkin, ''Milletvekilleri vicdanlarının sesini dinledi'' dedi.
Okay, gazetecilere yaptığı açıklamada, ''Kimsenin kendisi için anayasa yapmaya kalkmaması gerektiğini'' ifade ederek, anayasaların toplumsal mutabakat metni olduğunu belirtti.
Bu sonucu, ''değişikliği bir grup önerisi olarak getiren'' AK Parti Grubunun yorumlaması gerektiğini kaydeden Okay, ''Milletvekilleri vicdanlarının sesini dinledi'' diye konuştu. Okay, milletvekillerinin parti baskısından kurtulup, iradeleriyle oy kullandıklarını savunarak, ''Sağduyu galip gelmiştir'' diye konuştu.
DÜRÜSTLÜK BUNU GEREKTİRİRDİ
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardıcımcısı Sayın Hayati Yazıcı, "Farklı görüşlerini toplantılarda dile getirmediler, dürüstlük bunu gerektirirdi" dedi
OYLAR İKİNCİ KEZ SAYILDI
Birinci turda, 8. maddenin gizli oylamasına 414 milletvekili katılmış; oylamada 337 kabul, 72 ret oyu kullanılmış; 5 milletvekili çekimser kalmıştı.
Bu arada, gizli oylamaya ilişkin tasnif işlemi herhangi bir karışıklığa neden olmamak için iki kez yapıldı. Oyların ikinci sayımında da Anayasada öngörülen beşte üç çoğunluğun altında kabul oyları çıktığı belirlendi.
Öte yandan, Anayasa değişikliği teklifinin 8. maddesinin yeterli oyu alamayarak, reddedilmesi CHP ve MHP grubundaki milletvekillerince sevinçle karşılandı.
8. MADDE
MADDE (8): Anayasa'nın, "Siyasi Partilerin Uyacakları Esaslar" başlıklı 69. maddesi değiştiriliyor. Buna göre, siyasi partilerin mali denetimi Sayıştay tarafından yapılacak. Siyasi partiler hakkında kapatma davası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın talebi üzerine, TBMM'de grubu bulunan her siyasi partinin 5'er üye ile temsil edildiği komisyonun üye tam sayısının üçte 2 çoğunluğu ve gizli oyla vereceği izin üzerine açılacak dava sonucunda Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara bağlanacak. Komisyona TBMM Başkanı Başkanlık edecek ancak, oy kullanamayacak. Komisyonun kararları, yargı denetimi dışında olacak. İzin talebinin Meclis'e ulaşmasından itibaren 30 gün içinde komisyon oluşturulacak ve komisyon kararını izin talebinin Meclise ulaşmasından itibaren en geç 60 gün içinde verecek. Meclisteki siyasi parti gruplarınca izin talebiyle ilgili görüşme yapılamayacak, karar alınamayacak.
Anayasa Mahkemesi, bu kapsamda, kapatma yerine dava konusu fiillerin ağırlığına göre ilgili partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebilecek. Devlet yardımından yoksun bırakılma, bağlı olduğu kapatma davasının ve kararının usulüne tabi olacak ve tek başına dava konusu yapılamayacak. Anayasa Mahkemesinde görülen parti kapatma davasında TBMM çalışmalarındaki oy ve sözler, ileri sürülen düşünceler ile idarenin eylem ve işlemleri partinin odak olup olmadığının tespitinde gözetilemeyecek. Partinin kapatılması durumunda kapatmaya beyan ve faaliyetleriyle neden olan üyeler için daha önce 5 yıl olan siyasi yasak süresi 3 yıla indirilecek.
Siyasi partiler ile ilgili "temelli kapatma" değil, "kapatma" kararı verilecek. Kapatmanın önündeki "temelli" sözcükleri kaldırılacak. Temelli kapatılan bir partinin başka adla kurulamayacağına dair hüküm de Anayasa'dan çıkarılacak.
TEKLİFİN 9. MADDESİNE GEÇİLDİ
Anayasa değişikliğine ilişkin 2. turda, teklifin 9. maddesi üzerindeki görüşmeler verilen aranın ardından başladı.
Teklifin 9. maddesiyle Anayasa'nın ''Dilekçe Hakkı'' başlıklı 74. maddesinde değişiklik yapılıyor. TBMM'ye bağlı ''Kamu Denetçiliği Kurumu'' (ombudsmanlık) oluşturuluyor.
TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, ''İlgili madde öngörülen beşte üç çoğunlukla (330) kabul oyu alamadığından reddedilmiştir'' dedi.
TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliğine ilişkin 2. turda, teklifin 8. maddesi üzerindeki görüşmeler tamamlandı ve oylamaya geçildi. Oylamada 327 evet oyu alan madde, 5'te 3'lük çoğunluğu almadığı paketten düşmüş oldu.
MİNİ ZİRVE
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, parti kapatmayı düzenleyen maddeyle ilgili oylama sonucunu Meclis bahçesinde aldı. Sonuçların açıklanmasından sonra Meclis bahçesinde bulunan AK Partili milletvekillerinde ise kısa süreli bir şaşkınlık yaşandı.
Başbakan Erdoğan, Cemil Çiçek, Beşir Atalay, Hayati Yazıcı ve 3 AK Parti grup başkan vekili toplantı yapmak üzere biraraya geldi.
9. MADDE İLE DEVAM EDİLECEK
AK Parti Grup Başkanvekili Suat Kılıç, Anayasa değişikliğinin 2. tur görüşmelerine 9. maddeden devam edileceğini açıkladı.
TBMM Genel Kurulunda, teklifin 8. maddesinin gizli oylama sonucunun açıklanmasının ardından AK Parti grup başkanvekilleri ve bazı bakanlar, kulis bahçesinde oturan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yanına giderek kısa bir durum değerlendirmesi yaptı.
AK Parti Grup Başkanvekili Suat Kılıç, Erdoğan ile yaptığı görüşmenin ardından görüşmelere kalınan yerden devam edileceğini belirterek, ''Görüşmeler, 9. madde üzerinden devam edecek. Tavrımızda herhangi bir değişiklik yok'' dedi.
MİLLETİMİZ İÇİN EN HAYIRLISI OLDU
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise "Meclis'in ortaya koyduğu irade milletimiz için çok hayırlı oldu" değerlendirmesinde bulundu.
VİCDANININ SESİNİ DİNLEDİLER
CHP Grup Başkanvekili Hakkı Suha Okay, Anayasa değişikliği teklifinin 8. maddesinin reddedilmesine ilişkin, ''Milletvekilleri vicdanlarının sesini dinledi'' dedi.
Okay, gazetecilere yaptığı açıklamada, ''Kimsenin kendisi için anayasa yapmaya kalkmaması gerektiğini'' ifade ederek, anayasaların toplumsal mutabakat metni olduğunu belirtti.
Bu sonucu, ''değişikliği bir grup önerisi olarak getiren'' AK Parti Grubunun yorumlaması gerektiğini kaydeden Okay, ''Milletvekilleri vicdanlarının sesini dinledi'' diye konuştu. Okay, milletvekillerinin parti baskısından kurtulup, iradeleriyle oy kullandıklarını savunarak, ''Sağduyu galip gelmiştir'' diye konuştu.
DÜRÜSTLÜK BUNU GEREKTİRİRDİ
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardıcımcısı Sayın Hayati Yazıcı, "Farklı görüşlerini toplantılarda dile getirmediler, dürüstlük bunu gerektirirdi" dedi
OYLAR İKİNCİ KEZ SAYILDI
Birinci turda, 8. maddenin gizli oylamasına 414 milletvekili katılmış; oylamada 337 kabul, 72 ret oyu kullanılmış; 5 milletvekili çekimser kalmıştı.
Bu arada, gizli oylamaya ilişkin tasnif işlemi herhangi bir karışıklığa neden olmamak için iki kez yapıldı. Oyların ikinci sayımında da Anayasada öngörülen beşte üç çoğunluğun altında kabul oyları çıktığı belirlendi.
Öte yandan, Anayasa değişikliği teklifinin 8. maddesinin yeterli oyu alamayarak, reddedilmesi CHP ve MHP grubundaki milletvekillerince sevinçle karşılandı.
8. MADDE
MADDE (8): Anayasa'nın, "Siyasi Partilerin Uyacakları Esaslar" başlıklı 69. maddesi değiştiriliyor. Buna göre, siyasi partilerin mali denetimi Sayıştay tarafından yapılacak. Siyasi partiler hakkında kapatma davası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın talebi üzerine, TBMM'de grubu bulunan her siyasi partinin 5'er üye ile temsil edildiği komisyonun üye tam sayısının üçte 2 çoğunluğu ve gizli oyla vereceği izin üzerine açılacak dava sonucunda Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara bağlanacak. Komisyona TBMM Başkanı Başkanlık edecek ancak, oy kullanamayacak. Komisyonun kararları, yargı denetimi dışında olacak. İzin talebinin Meclis'e ulaşmasından itibaren 30 gün içinde komisyon oluşturulacak ve komisyon kararını izin talebinin Meclise ulaşmasından itibaren en geç 60 gün içinde verecek. Meclisteki siyasi parti gruplarınca izin talebiyle ilgili görüşme yapılamayacak, karar alınamayacak.
Anayasa Mahkemesi, bu kapsamda, kapatma yerine dava konusu fiillerin ağırlığına göre ilgili partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebilecek. Devlet yardımından yoksun bırakılma, bağlı olduğu kapatma davasının ve kararının usulüne tabi olacak ve tek başına dava konusu yapılamayacak. Anayasa Mahkemesinde görülen parti kapatma davasında TBMM çalışmalarındaki oy ve sözler, ileri sürülen düşünceler ile idarenin eylem ve işlemleri partinin odak olup olmadığının tespitinde gözetilemeyecek. Partinin kapatılması durumunda kapatmaya beyan ve faaliyetleriyle neden olan üyeler için daha önce 5 yıl olan siyasi yasak süresi 3 yıla indirilecek.
Siyasi partiler ile ilgili "temelli kapatma" değil, "kapatma" kararı verilecek. Kapatmanın önündeki "temelli" sözcükleri kaldırılacak. Temelli kapatılan bir partinin başka adla kurulamayacağına dair hüküm de Anayasa'dan çıkarılacak.
TEKLİFİN 9. MADDESİNE GEÇİLDİ
Anayasa değişikliğine ilişkin 2. turda, teklifin 9. maddesi üzerindeki görüşmeler verilen aranın ardından başladı.
Teklifin 9. maddesiyle Anayasa'nın ''Dilekçe Hakkı'' başlıklı 74. maddesinde değişiklik yapılıyor. TBMM'ye bağlı ''Kamu Denetçiliği Kurumu'' (ombudsmanlık) oluşturuluyor.