Yeşilay Genel Başkanı Necati Özfatura: Sigaraya hassasiyet alkole karşı da gösterilmelidir
Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanlığı, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik tasla
Yeşilay Genel Başkanı Necati Özfatura, "Sağlıklı nesiller için yeni düzenlemeyi bütün gücümüzle destekliyoruz. Bir asırdan beri anlatmaya çalıştığımız hususlar, kısmen de olsa taslak haline getirildi. Bütün dünya önlem alıyor. Bizim de geç kalmadan fert ve
toplumun hayat kalitesini düşüren ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'nün bir sağlık problemi olarak baktığı bu konuda tedbirler almamız lazım. Sigaraya karşı olan hassasiyet. alkole karşı da gösterilmelidir." dedi.
Alkolün sadece Türkiye'nin değil, dünyanın da ortak problemi olduğunu hatırlatan Özfatura, "Şiddet olaylarının yüzde 50'si alkol kaynaklıdır. Alkol bir felâkettir. Azı da çoğu da zararlıdır. Mesela İngiltere'de trafik kazalarının çoğu saat 23.00'ten sonra olmaktadır. Bu saatlerde barlar, eğlence yerleri kapanır. Ölen sürücülerin yüzde 57'sinin kanında alkol çıkmıştır. Kanda az miktarda alkol bile beyni uyuşturur, dikkat azalır, gözün odak hareketleri yavaşlar, görüş netliği kaybolur. Yine ABD'de alkole bağlı trafik kazalarında 35 bin ölüm, 25 milyar dolar maddi hasar oluşmaktadır. Normal bir insanın görüş açısı 120 derecedir. Bir bardak içkiyle 20 derece azalır. Alkollü kişi mesafeyi tahmin edemez, kendini kontrol edemez, refleksleri azalır." şeklinde konuştu.
Türkiye'de alkole başlama oranının her geçen gün düştüğünü belirterek acil önlem alınması gerektiğinin altını çizen Genel Başkan Özfatura, "Alkole başlama yaşı maalesef 11'lere kadar düşmüştür. Alkollü içki ve sigaraya harcanan para, eğitime harcananın iki mislidir. Basın yayın organlarında son aylarda artan alkollü içecek reklamları, tüketimi cazip hale getirmektedir. Özellikle televizyonlarda birçok dizide gençlerin alkol alması, baba oğulun karşılıklı içki içmesi gibi görüntüler, Türk toplumuna normal ve sıradan bir olaymış gibi gösterilmektedir. Sigara içmek nasıl ki dizilerde yasaklandıysa, alkolün de aynı muameleye tâbi tutulması gerekmektedir. Alkol, sigaradan daha mı az zararlıdır? Bu büyük çelişkiyi gidermek gerekir. Ülkemizde 1920'li yıllarda kişi başına düşen alkol 1 litreyken bugün 20 litreye ulaşmıştır. Anayasamız'ın 58. maddesi, 'Devlet, gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu maddelerden, suçluluk, kumar ve benzeri kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için tedbirler alır.' hükmünü âmirdir." diye konuştu.
UZMANLAR NE DİYOR?
Vakıf Gureba Hastanesi Psikiyatri Klinik Şefi Prof. Dr. Sefa Saygılı: "Öncelikle bu yasal düzenlemeyi sonuna kadar desteklediğimi belirtmek istiyorum. Zaten yetkililere verdiğimiz brifinglerde, taslakta yer alan konu başlıklarını uzun uzun anlatmaktaydık. Sigaraya karşı sağlanan toplumsal mutabakatın alkole karşı da sağlanması en büyük arzumuzdur. Bu bir sağlık problemidir, başka yönlere çekmenin anlamı yoktur."
Yeşilay Eğitim Uzmanı Psikiyatrist Prof. Dr. İbrahim Balcıoğlu: "Bir Yeşilay dostu olarak, konuyla ilgili önlemlerin bir an önce hayata geçmesini diliyorum. Bir hekim olarak, bağımlılıkların tedavisinin ne kadar zor olduğunu görmekte ve yaşamaktayım. Ülkemiz için, geleceğimiz için hayırlı olacağını düşünüyorum."
Emekli öğretim üyesi ve Yeşilay Uzmanı Prof. Dr. Cahit Babuna: "Geçen yıl, 'Alkol Esareti' isimli bir kitap çıkarmıştık. Burada alkolün fert ve toplum hayatında meydana getirdiği, telafisi mümkün olmayan konuları uzun uzun anlatmaya çalıştık. Bu yıl hazırladığımız çalışmada ise, 'Uyuşturucu Felaketi' başlıklı araştırmalar yaptık. Dünya bu bu konuda çok muzdarip. İçkinin su gibi tüketildiği Rusya bile önemli tedbirler alıyor. Rusya, 2020 yılına kadar alkol tüketimini yüzde 50 azaltmayı hedefliyor ve yasal düzenlemeler yapıyor."
İTÜ Öğretim Üyesi ve Yeşilay Gönüllüsü Doç. Dr. Vehbi Altunçul: "İsrail, Almanya, Fransa, Rusya, Finlandiya, İngiltere, Kırgazistan, İtalya, İzlanda ve daha birçok ülke çocuklarını, gençlerini ve geleceğini alkole karşı korumak için tedbirler alıyor. Ülkemizin geleceğin süper gücü olmasını istiyorsak her bakımdan sağlıklı, başarılı, hedefi olan gençler yetiştirmeliyiz. Bu da sağlıklı bir hayat demektir. Onu da temin etmek için bağımlılık yapan tüm maddelere karşı mücadele etmeli, gerekli tedbirleri almalıyız."
Diyet ve Beslenme Uzmanı Dr. Ender Saraç: "Yıllardan beri biz hekimlere gelen hastalara ilk sorumuz, 'Sigara ve alkol tüketiyor musunuz?' olur. Hastalıklardan kurtulmak, sağlıklı beslenmek için bu iki unsurdan kurtulmaları gerektiğini öğütlüyoruz. Bütün konuşmalarımda alkolün insan vücudunda meydana getirdiği zararları anlatmaya çalışıyorum. Bu tür önlemlerin yararlı olduğuna inanıyorum."
Ememikli öğretim görevlisive Yeşilay Gönüllüsü Prof. Dr. Yıldız Tümerdem: "Bu yönetmelik taslağında yer alan konularda düzenleme yapılması, toplum tarafından büyük bir memnuniyetle karşılanacaktır. Sağlıklı bir toplum için yapılan çalışmaları destekliyorum."
Uzman Psikolog Başak Nurova: "Bir Yeşilaycı olarak dizilerdeki gizli alkol reklamlarından oldukça rahatsız olduğumu belirtmek istiyorum. Alkolün bir modernlik kıstası gibi sunulması çok rahatsız edici. Bu konuda toplumu yanıltıcı bilgiler verilmesinden kaçınılması gerekmektedir."
Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tahran: "Toplumdaki yanlış kanaatlerin oluşmasında medyamızın, çevrenin, yanlış yönetimlerin büyük rolü var. Dünyada bir sağlık problemi olarak algılanan alkolün, bizim ülkemizde gizli bir tabu haline gelmesi insanı üzmektedir. Bir an önce tedbirlerin alınması ve alkol kaynaklı bütün olumsuzlukların ortadan kalkması veya azaltılması hedeflenmelidir. Yönetmelik taslağını destekliyoruz."
Sanatçı Cüneyt Arkın: "Yeşilay gönüllüsü olarak birçok eğitim kurumuna giderek, alkolün ve sigaranın uyuşturucunun zararlarını örnekleriyle anlatmaya çalıştık. Çocuklarımızı ve gençlerimizi spor, sanat ve kültür etkinliklerine yöneltmeli, televizyonlarda, dizilerde, bağımlılık yapıcı maddelere özendirmekten vazgeçmeliyiz. Bu çalışmayı faydalı buluyorum."
Halk Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Tevfik Ozan: "Gönül arzu ederdi ki medya başta olmak üzere toplumu yönlendiren kurumlar yaptıkları faydalı yayın ve eylemlerle insanların doğru tercih yapmalarına katkıda bulunsun ancak tam tersi oldu. Pop kültürü ile birlikte alkol de masum bir içecek olarak takdim edildi. Bu noktada yasal bir düzenlenin yapılması mecburi hale geldi. Hayırlı olsun."
Kardiyolog Dr. Levent Saraç: "İnsanların iyi kalpli olmasını arzu ediyorum. İyi kalpli derken hem kalbinin sağlam çalışması, hem de iyilikte yarışması için aklı ve şuuru gideren bulanıklaştıran, insanı kötülüğe iten, her şeyden uzak durması, sigara ve alkole kesinlikle yaklaşmamasını öneriyorum. Taslağın şimdiden hayırlar getirmesini diliyorum ve destekliyorum."
BAZI ÜLKELERDE ALKOLE KARŞI ALINAN ÖNLEMLER
RUSYA: Ruslar, Avrupalılara göre 17 yıl daha az yaşıyor. Başbakanlık internet sitesinde yer alan rapora göre alkol tüketimi kişi başına 2012'ye kadar yüzde 15, 2020'ye kadar da yüzde 55 oranında azaltılacak. Alkol sebebiyle heryıl 500 bin kişi hayatını kaybediyor. Rusya'da 2 milyon kişi alkol tedavisi görüyor.
İSRAİL: İsrail kabinesi, 21 yaşın altındakilere alkollü içki satılmasını yasaklayan yasa önerisini kabul etti. İç Güvenlik Bakanı Yitzhak Aharonovitch tarafından sunulan yasa önerisi, kamu alanlarında alkollü içki tüketimini yasaklarken satışların sadece ruhsatlı dükkanlarda yapılmasını öngörüyor. 15-17 yaşları arasındaki gençlerde alkol tüketim oranının yüzde 50'nin üzerinde olduğunu, bu nedenle yasanın bir an önce yürürlüğe girmesi isteniyor.
ALMANYA: Almanya alkol önlemleri noktasında birçok bölgede akşam 22.00 ile sabah 08.00 arasında alkol satışını yasaklıyor. Trenlerde, metrolarda alkol yasağı var. Uzun süredir Almanya'da bazı şehir bölgelerinde alkol yasağı uygulanıyor. Mesela Freiburg'un bütün eski şehir bölgesinde sokakta alkol içme yasağı var.
FRANSA: Fransa'da halen 16 yaşından küçüklere alkol ve sigara satılamıyor. Yasa tasarısına eklenen bir değişiklik önergesiyle, bar ve gece kulüplerinin sabit bir giriş ücreti aldıktan sonra gençlere sınırsız alkollü içki servisi yapmalarına yasak getirildi.
FİNLANDİYA: Alkol ve benzeri maddelere karşı tam bir savaş var. Alkol tüketilen yerler şehrin dışına itilmiş. Alkol kullanan kişilerin ehliyetine ömür boyu el konuluyor, geri verilmiyor. Akşam 22.00'den sonra alkol satışları tamamen yasak.
İNGİLTERE: Doktorlar, yerleşik içki kültürünün değiştirilmesi amacıyla bütün alkollü içecek ilanlarının yasaklanması çağrısı yaptı. Britanya Tabipler Birliği tarafından hazırlanan raporda, ülkedeki genç nüfus arasında alkol tüketiminin son yıllarda hızla arttığı belirtilerek, bu artışta ''ustaca hazırlanmış'' alkollü içecek reklamlarının da etkili olduğu kaydedildi. Birliğin Bilim ve Etik Bölümü Başkanı Dr.Vivienne Nathanson, konuya ilişkin açıklamasında, ''Toplumumuz, alkollü içecek reklam ve pazarlamasına boğazına kadar gömülmüş durumda. Gençlerin ve genel olarak toplumun geleceğine dikkat etmeliyiz.'' dedi. Konuya ilişkin geçen yıl yayınlanan rapora göre, İngiltere, Avrupa'da en çok alkol tüketilen ülkeler arasında yer alıyor. 1991'de yüzbinde 6,9 kişi olan doğrudan alkol kaynaklı ölümler, 2005'te iki katına çıkarak 12,9'a yükseldi. Bu ülkedeki oktorlardan üçte ikisinden fazlasının üyesi olduğu Tabipler Birliği raporu, bütün alkollü içecek ilanlarının radyo, televizyon, gazete ve topluma açık yerlerde yasaklanması çağrısının yanısıra bu alkollü içecek markalarının spor etkinliklerine sponsor olmalarına son verilmesi gerektiğini de ifade ediyor.
İTALYA-ROMA: Roma'da saat 21.00'den sonra alkollü içki satışı yasak İtalya'nın başkenti Roma'da alkollü içki satışı yasağı tartışma konusu oldu. Kentte akşam saat 21.00'den sonra alkol satışı yasaklandı. Karara gerekçe olarak da taşkınlık ve gürültü ihtimali gösterildi. Başkent Roma'da eğlence merkezlerindeki içki satışına da kısıtlama getirildi. Gece saat 02.00'den sonra içki satışı buralarda da yasak.
İZLANDA: İzlanda halkı için yıllar önce konulan kurallar bugün de geçerlidir. İzlanda'da bugün de topluma açık yerlerde bira ve benzeri alkollü içkiler içmek yasaktır. İzlanda halkı kendilerine özgü dillerini, kültürlerini, efsânelerini ve geleneklerini korumak için ellerinden geleni yapmaktadırlar.
VİYANA: Viyana'da alkol yasağı isteniyor Avusturya'nın başşehri Viyana'da alkol yasağı tartışması yaşanıyor. Viyana Merkez İlçe İdare Kurulu Başkanı Ursula Stenzel, yetki alanındaki ilçede kamuya açık yerlerde alkol yasağı uygulanmasını talep etti. Stenzel, 1. Viyana'nın alkolden arındırılmış bölge ilan edilmesi gerektiğini belirterek, buna gerekçe olarak, "Bir kez öde, sonsuz iç" tarzı partilerin yol açtığı sorunları ve aşırı alkollü gençlerin yol açtığı şiddet olaylarını gösterdi.